وظیفه مأموم نسبت به قرائت نماز و اذکار دیگر
لطفاً در خصوص وظیفه مأموم در نماز جماعت نسبت به قرائت و اذکار نمازش، به سؤالات زیر پاسخ فرمایید؟ الف: آیا مأموم نسبت به قرائت حمد و سوره و سایر اذکار در نماز وظیفهای دارد؟ ب: اگر مأموم صدای قرائت نماز را در نماز مغرب و عشا و صبح نشنود، تکلیفش چیست؟ ج: وظيفه مأموم درصورتیکه بعضي از کلمات حمد و سوره را میشنود چیست؟
الف مأموم باید غیر از حمد و سوره همهچیز نماز را خودش بخواند و حمد و سوره در صورتى از او ساقط است که در رکعت اوّل و دوم با امام نماز بخواند، امّا اگر در رکعت سوم و چهارم در حال قیام امام، اقتدا کند باید حمد و سوره را خودش بخواند. ب اگر مأموم صداى قرائت امام را در نمازهاى صبح و مغرب و عشاء بشنود باید حمد و سوره را ترک کند و اگر صداى امام را نشنود جایز است حمد و سوره را بخواند، ولى باید آهسته بخواند، امّا در نمازهاى ظهر و عصر احتیاط واجب آن است که همیشه حمد و سوره را ترک نماید، امّا ذکر گفتن بهطور آهسته جایز، بلکه مستحب است. جهرگاه مأموم بعضى از کلمات حمد و سوره امام، یا صداى همهمه او را بشنود احتیاط واجب ترک حمد و سوره است.
اجازهنامه برای امامت جماعت
آیا برای امامت جماعت فرد غیر معمم، داشتن اجازهنامه از مرجع تقلید لازم است؟
اقامهی جماعت اجازه لازم ندارد و چنانچه شخص شرایط امام جماعت را داشته باشد و روحانى براى اقامه جماعت حضور ندارد میتواند امام جماعت شود.
منظور از صحت قرائت امام جماعت
منظور از صحیح بودن قرائت امام جماعت که در رساله عملیه ذکرشده است چه است؟
قرائت امام جماعت بايد عربى صحيح باشد. لذا بايد توجه داشت كه عربى صحيح غير از قواعد تجويدى است كه الآن مرسوم شده است چون بسيارى از اين قواعد فقط جهت زيبايى قرائت است نه عربى بودن آن و زمانى میتوان گفت قرائتى عربى صحيح است كه ازنظر عربها مشكلى نداشته باشد؛ ضمناً داشتن لهجه عربى لزومى ندارد؛ اما اگر بعضى از ائمّه جماعات، حداقل واجب را نيز رعايت نكردند به آنها بايد تذكّر داد و اگر افاده نکرد نمیتوان به آنها اقتدا کرد.
عدم صحت قرائت امام و وظیفه مأموم
وظیفه مأموم درجایی که قرائت امام صحیح نیست چیست؟
اگر قرائت امام جماعت يا امامجمعه صحيح نبود در درجه اول در صورت امكان بايد به خود او تذکر داد ولى تذکر به ديگر مأمومین لازم نيست. درهرصورت مادامیکه اين اشتباه ادامه داشته باشد نمىتوان به او اقتدا كرد.
وظیفه مأموم در صورت اشتباه امام در قرائت نماز
اگر امام جماعت کلمهای را در حمد یا سایر اذکار نماز بهصورت اشتباه تلفظ کند مأموم چه وظیفهای دارد؟
در حمد و سوره میتواند با بلند گفتن آن کلمه، به امام يادآوري کند تا آن را بخواند و اگر اشتباه خوانده تصحيح کند ولي اگر امام وظيفه خود را انجام ندهد نماز مأمومین اشکال دارد و احتياط واجب اعاده نماز است و در اعمال ديگر (غير رکني) نيز بايد با علامت و اشارهای او را مطلع کند و اگر امام متوجه نشد نماز امام و مأمومین صحيح است. البته اگر اين اشتباه امام در تشهد و قنوت باشد مأموم نبايد بخواند، ولي نمیتواند پيش از امام برخيزد، يا پيش از امام به رکوع رود.
قرائت ناقص سوره توسط امام جماعت
اگر امام جماعت سوره را ناقص بخواند نماز او و مأمومین چه حکمی دارد؟
مأمومینی که متوجه نشدهاند و نیز امام جماعت که اشتباه کرده است نمازشان صحیح است ولی مأمومینی که متوجه شدهاند لازم است به نحوی امام را متوجه کنند و یا سوره را خودشان بخوانند.
جهل امام جماعت به جهر و اخفات نمازهای یومیه
درصورتیکه امام جماعت آهسته خواندن نماز ظهر و عصر را مستحب بداند و نماز را بلند بخواند نماز او و مأمومین چه حکمی دارد؟
اگر امام جماعت جاهل قاصر باشد اشکالی ندارد ولی اگر جاهل مقصر باشد فقط باید نماز خودش را اعاده کند.
فراموش کردن یک آیه از سوره حمد توسط امام جماعت
اگر امام جماعت يك آيه از سوره حمد را فراموش کند و نتواند به خاطر آورد و مأمومین نیز یادآوری نکند، امام و مأمومین چه تکلیفی دارند؟
امام باید نماز را رها کند و از ابتدا بخواند و مأمومین نماز را فرادا ادامه دهند.
اقتدا به امام جماعتی که لکنت زبان دارد
اقتدا به امام جماعتی که به خاطر لکنت زبان، قرائت نماز خوبی نداشته باشد چه حکمی دارد؟
اگر میتواند و کوتاهی میکند امامت او اشکال دارد ولی اگر نمیتواند اشکالی ندارد.