مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

درصورتی‌که حاکم شرع مصلحت بداند می‌تواند این کار را انجام دهد.

كسى كه بدهى زيادى از خمس دارد و قادر به اداى آن نيست اگر مجتهد مصلحت ببيند ممكن است مقدارى از سهم امام علیه‌السلام را به خودش ببخشد.

زمین‌ها يا مغازه‌هایی كه بايد خمس آن‌ها حساب شود گاهى به‌مرورزمان قيمت بالايى پیداکرده‌اند كه به طبع خمس آن‌ها سنگين می‌شود؛ درواقع ارزش امروز آن بايد مخمّس شود ولى ما اجازه می‌دهیم اگر كسى نتواند ارزش امروز آن را حساب كند (كه معمولاً همين است) به ارزش روز خريد خمس را حساب كنند و اگر بعداً آن را فروخت، مقدار تفاوت قيمت روز خريد و امروز را حساب كنند و خمس آن را بپردازند. البته اگر قيمت زمان خريد بسيار ناچيز باشد ما می‌گوییم قيمتى بين خريد و ارزش امروز را محاسبه كنند و اگر بعداً فروختند خمس باقى آن را بپردازند.

اگر يقين ندارید خانه يا غذاى او از پول غير مخمّس تهيّه شده، تصرّف در آن مانعى ندارد؛ و اگر يقين دارید ما به شما اجازه می‌دهیم تصرّف كنید و معادل خمس آن را كه تصرّف کرده‌اید به سادات نيازمندى بپردازید؛ و اگر تمكّن نداريد بر ذمّه بگيرید و هر موقع كه توانستید، بپردازید.

ماندن زن در خانه او جایز است و می‌تواند از خوراک و پوشاک او استفاده کند و ما اجازه می‌دهیم وجوه شرعیّه آن را بر ذمّه بگیرد و هر وقت توانایى پیدا کرد بپردازد و از امربه‌معروف و نهى از منکر با زبان نرم در مورد نماز و وجوه شرعیّه خوددارى نکند.

با توجه به آنچه نوشته‌اید جایز نیست؛ مگر این‌که خمس آن مقدارى که تصرّف می‌کنید بر ذمّه بگیرید و بعداً بپردازید.

كسى كه از اوّل تكليف، خمس نداده و درآمدهايى پیداکرده و وسايلى براى زندگى خود خريده است و الآن متوجّه وظيفه خمس شده و مى‏خواهد تكليف خود را درباره آن ادا كند و زندگى خود را پاك نمايد اگر از منافع كسب، چيزى را كه به آن احتياج ندارد خريده و يك سال از خريد آن گذشته بايد خمس آن را بدهد و اگر اثاث خانه و چيزهاى ديگرى كه به آن‌ها نياز دارد مطابق شأن خود خريده، پس اگر بداند در بين سالى كه در آن سال فايده برده آن‌ها را خريده است لازم نيست خمس آن را بدهد و اگر نداند كه در بين سال يا بعد از تمام شدن سال بوده بنا بر احتياط واجب بايد با حاكم شرع يا نماينده او مصالحه كند، يعنى تمام اموال مشكوك خود را حساب كرده و حاكم شرع بدهى او را از جهت خمس به‏ مقدارى تخمين مى‏زند و با او مصالحه می‌کند و با پرداخت آن تمام اموالش پاك می‌شود.

کسى که با دیگرى شریک است و می‌داند شریکش خمس درآمد خود را نمی‌دهد، ادامه شرکت براى او جایز نیست، اما اگر یکی از شرکا خمس سهم خود را بپردازد اجازه می‌دهیم به شراکتش با شریک دیگر ادامه دهد ولی امربه‌معروف و نهی از منکر را با زبان خوش فراموش نکند.

اگر در آن خانه زندگی می‌کرده است خمس ندارد اما درصورتی‌که خانه را جهت اجاره دادن و استفاده از درآمدش خریده باشد خمس دارد و آنچه از مال‌الاجاره آن تا پایان سال خمسی باقی می‌ماند آن‌هم خمس دارد؛ و افزایش قیمت در صورت فروش نیز مشمول خمس است ولی اگر برای تأمین زندگی در زحمت می‌افتد مجاز است خمس آن را به ذمّه بگيرد و هر زمان توانست بپردازد.

درصورتی‌که برای زمین پذیره خاصی داده است یا در حال حاضر حق اولویت آن قیمتی دارد باید آن را نیز حساب کند.

آن مقدار از پول را که شک به پرداخت خمس آن دارید باید بپردازید.

سهمیه بنزین خودرو شخصی را می‌توان فروخت (و نیز مازاد آن خمس دارد) و خمس آن بر اساس قیمت آزاد محاسبه می‌شود بنا بر احتیاط واجب.