مانع نبودن ریش برای فردی که وظیفهاش سجده بر چانه است
در مسئله 958 رساله آیة الله مکارم حفظه الله فرمودهاند: اگر سجده بر پیشانی ممکن نیست بر چانه سجده کند؛ سؤال این است که اگر چانه، ریش داشته باشد تکلیف چیست؟ اگر کل صورت ریش داشته باشد چیست؟
مویی که مانند موی سر قابل کنار زدن نیست مانع محسوب نمیشود و درصورتیکه وظیفه او سجده کردن بر چانه باشد و چانه ریش داشته باشد اشکال ندارد.
شرایطی که در قیام باید رعایت شود
در قیام چه مواردی باید رعایت شود؟
در موقع قيام نبايد بدن و پاها را حركت دهد و به طرفی خم شود يا بهجايى تكيه كند، ولى اگر از روى ناچارى باشد مانعى ندارد.
نجس شدن مهر یا پیشانی در حین سجده
در صورت نجس شدن مهر یا پیشانی (خارج شدن خون هرچند دراثنای نماز) نماز چه حکمی دارد؟
چنانچه فقط خون باشد و چرک و امثال آن همراه خون نباشد و مقدار آن کمتر از یک بند انگشت باشد نماز صحیح است، در غیر این صورت یعنی چنانچه خون با چرک و امثال آن همراه باشد یا بیشتر از این مقدار باشد، باید نماز را رها کند و بعد از تطهیر پیشانی و محل سجده آن را اعاده کند.
شک در بجا آوردن رکوع
در صورت شک در بجا آوردن رکوع تکلیف نمازگزار چیست؟
اگر درحالیکه به سجده میرود شك كند ركوع را بهجا آورده يا نه احتياط واجب آن است كه برگردد و بهجا آورد اما اگر به سجده رفته نباید به شک خود اعتنا نماید. البته درجایی که یقین پیدا میکند رکوع را بجا نیاورده تا زمانی که به سجده دوم نرفته است باید برگردد و رکوع را بجا آورد اما اگر در سجده دوم به یاد آورد نمازش باطل است.
ذکر رکوع
در رکوع چه ذکری باید گفته شود و چند مرتبه باید تکرار شود؟
در ركوع واجب است ذكر بگويد، ذكر ركوع بنا بر احتياط واجب سه مرتبه «سبحانالله» يا یکمرتبه «سُبْحانَ ربی الْعَظِيمِ وَ بِحَمْدِهِ» است كه بايد به عربى صحيح گفته شود و مستحب است آن را سه يا پنج يا هفت مرتبه تكرار كند.
طریقه انجام رکوع
در رکوع به چه اندازه باید خم شود و آیا گذاشتن دستها روی زانو لازم است؟
در هر ركعت بعد از قرائت، يك ركوع واجب است، يعنى بهاندازهاى خم شود كه اگر بخواهد كف دستها را بهزانو بگذارد بتواند، بلكه احتياط واجب آن است كه كف دستها را بر زانو بگذارد.
مستحبات قیام نماز
در حال قیام نماز چه اموری مستحب است که رعایت شود؟
شايسته است در حال ايستادن بدن را راست نگه دارد، شانهها را پايين بيندازد، دستها را روى رانها بگذارد، انگشتها را به هم بچسباند، سنگينى بدن را بهطور مساوى روى دو پا بيندازد و به محل سجده نگاه كند و با خضوع و خشوع باشد، مردان كمى پاها را باز بگذارند وزنان به هم بچسبانند.
بالا آوردن مهر در سجدههای مستحب
در بعضی از اعمال مستحبی و دعاها آمده است که مثلاً بعد از فلان دعا به سجده بروید و ذکر چند سطری بگویید با توجه به اینکه بعضی از این ذکرها طولانی هستند و حفظ کردن آنها مشکل است آیا میشود مهر را با دست به پیشانی گذاشت و در حال نشسته و بدون اینکه به سجده برویم ذکر گفت؟
میتواند مهر را روی دست بگیرد و یا با اشاره سجده کند.
استفاده از مهرهایی که یکلایه سياهى روى آن را پوشانده
در برخى از مساجد و نمازخانهها و حتّى منازل، از مهرهايى براى نماز استفاده میکنند كه کاملاً كثيف شده و یکلایه سياهى روى آن را پوشانده و بعضى از آنها مهر كربلا هم مىباشد. نظر جنابعالى در مورداستفاده از چنين مهرهايى چيست؟
چنانچه فقط رنگ مهر تغيير كرده باشد (كه غالباً چنين است) ضررى به نماز نمىزند، ولى اگر واقعاً لايهاى از چرك روى آن را گرفته باشد بايد برطرف گردد.