مقدار ایستادن بعد از رکوع
مقدار تأمل بعد از سر برداشتن از رکوع چقدر است؟
همین مقدار که بهصورت کامل بایستد کافی است.
همین مقدار که بهصورت کامل بایستد کافی است.
در سجده بايد بدن به مقدار گفتن ذكر واجب آرام باشد، در موقع ذكر مستحب نيز اگر آن را بهقصد ذكرى كه براى سجده دستور دادهشده بگويد آرام بودن بدن لازم است (البته در صورت حرکت داشتن کار خلافی مرتکب شده ولی نماز صحیح است) و امّا اگر بهقصد ذكر مطلق باشدكه در هر جاى نماز جايز است حركت مانعى ندارد.
هرگاه در پيشانى دمل و مانند آن باشد و نتواند آن را بر مهر و مانند آن بگذارد میتواند مهر را در کنار پيشانى يا در هر دو طرف قرار دهد و مهر را در هر دو طرف آنقدر از زمين بلند كند كه دمل در وسط آن قرار گيرد بهشرط اينكه از چهار انگشت بسته بلندتر نباشد و هرگاه دمل يا زخم تمام پيشانى را گرفته باشد بايد به يكى از دو طرف بيرون پيشانى سجده كند و اگر ممكن نيست چانه را بر مهر میگذارد و اگر آنهم ممكن نيست هر جاى از صورت كه ممكن شود بر مهر بگذارد و اگر به هيچ جاى از صورت ممكن نشود بايد بهاندازهاى كه میتواند خم شود.
نماز باطل نمیشود ولی بهتر است از این تعابیر که سبب سوءاستفاده دشمنان است اجتناب نمایند.
اگر موقعى که ذکر سجده را میگوید، یکى از هفت عضو را عمداً از زمین بردارد، نماز او باطل میشود، ولى موقعى که مشغول گفتن ذکر نیست، اگر غیر از پیشانى، جاهاى دیگر را از زمین بردارد و دوباره بگذارد، اشکال ندارد.
در موقع قيام نبايد بدن و پاها را حركت دهد و به طرفی خم شود يا بهجايى تكيه كند، ولى اگر از روى ناچارى باشد مانعى ندارد.
کسى که نمیتواند ایستاده نماز بخواند باید بنشیند، ولى اگر بتواند بایستد و به عصا یا دیوار و مانند آن تکیه کند، یا پاهایش را از هم دور بگذارد باید ایستاده نماز بخواند، مگر اینکه فوقالعاده براى او زحمت داشته باشد، همچنین مادام که میتواند نشسته نماز بخواند هرچند به چیزى تکیه کند باید خوابیده نماز نخواند و هرگاه نتواند باید به پهلوى راست بخوابد، بهطوریکه جلو بدن او روبهقبله باشد و اگر نتواند به پهلوى چپ و اگر آنهم ممکن نیست به پشت بخوابد بهطوریکه کف پاهاى او روبهقبله باشد.
هرگاه در بين نماز از ايستادن عاجز شود بايد بنشيند و اگر از نشستن هم عاجز شود بايد بخوابد، ولى تا بدنش آرام نگرفته بايد چيزى نخواند.
هرگاه ذكر را قبل از رسيدن به حدّ ركوع و آرام گرفتن بدن بگويد بايد آن را بعد از آرام گرفتن اعاده كند، حتّى اگر عمداً اين كار را كند احتياط واجب اين است كه نماز را نيز بعداً اعاده نمايد.
نباید استفاده کند و باید خود آن را برگرداند و اگر خودش نمیتواند به مسافرانی که مشرف میشوند بدهد تا برگردانند.
كسانى كه به خاطر بيمارى يا لال بودن نمىتوانند تکبیر را درست بگويند بايد هر طورى مىتوانند بگويند و اگر هيچ نمىتوانند بگويند احتياط واجب آن است كه اشاره كنند و با زبانى كه در میان افراد كر و لال متعارف است آن را ادا نمايند و در قلب خود نيز بگذرانند.