حکم ستایش از کسی که به این کار راضی نیست
گفتن خوبیهای کسی که راضی به این کار نیست چه حکمی دارد؟
درصورتیکه اگر بشنود موجب اذیت و آزار وی میشود اشکال دارد.
درصورتیکه اگر بشنود موجب اذیت و آزار وی میشود اشکال دارد.
صرف اسم و دیدن تصویر درصورتیکه نتواند تطبیق کند شناخت محسوب نمیشود (شناخت این است که بگوید فلانی را میشناسم مثلاً اگر تصویر او را ببیند بگوید فلانی است.)
درصورتیکه شنوندگان از آن اطلاع داشته باشند یا شخصی که در مورد او سخن گفته میشود راضی باشد یا بهصورت مجهولی بیان گردد اشکالی ندارد.
آیه شریفه شامل کفار نمیشود ولی نفی غیر هم نمیکند و از روایات عام و دلیل محفوظ بودن عِرض افرادی که جانشان و مالشان محفوظ است به دست میآید که غیبت کفار غیر حربی جایز نیست.
اگر بهقصد عیبجویی و مسخره کردن نباشد اشکالى ندارد.
غیبت هیچکس جایز نیست و غیبت آن است که عیب پنهانی و مخفی شخص، نزد کسی که از آن اطلاع ندارد بیان شود؛ امّا انتقادهای سازنده همراه ادب و احترام اشکالی ندارد.
نسبت دادن شایعات به یکدیگر نوعى تهمت است که فراتر از غیبت است؛ ضمناً چنانچه عیب پنهانى را بدون جهت آشکارا بگویند، غیبت است.
اگر ظلم آن آشکار باشد اشکالى ندارد.
این کار جایز نیست; مگر اینکه عمل او ظاهر و آشکار، یا در مقام مشورت و رفع ظلم بوده باشد.
درصورتیکه براى کشف جرم غالباً راهى جز اینگونه تحقیقات وجود نداشته باشد، شرعاً جایز است. ولى باید کارى کرد که آبروى اشخاص در ظاهر کاملاً محفوظ باشد و بدون اثبات جرم به کسى اهانت نشود.