حکم خریدوفروش آرد در نانواییها
نظر حضرتعالی در مورد فروش آرد یارانهای به مردم چیست؟ نانی که از این آرد پخته میشود حلال است؟
اگر از آن نان بپزند برای کسانی که از آن نان استفاده میکنند اشکالی ندارد؛ ولی اگر فروشنده پول بیشتری بگیرد، برای او جایز نیست.
حکم اجرای احکام شرعیّه توسط گروههای مردمی
اگر در یک منطقه دورافتاده، اوامر و نواهى اسلام بهطور کامل اجرا نشود و مسائل رفاهى و حقوق مستضعفان و افراد بینوا پایمال شود و هیچ نظم مذهبى وجود نداشته باشد، آیا در چنین جایى میتوان هیئتى تشکیل داد تا ضمن مراعات قواعد و ضوابط، حتّى از مخلّین نظم عمومى جریمه بگیرد و آن را صرف در تنظیم امور عمومیکند و در صورت نیاز، متخلفین را تهدید و با آنها برخورد کند؟
با توجه به آنچه نوشتهاید، اینگونه امور باید زیر نظر مجتهد جامعالشرایط یا کسى که از طرف او مأذون است صورت گیرد.
حکم وضو گرفتن در منزل سرایدار اداره
شخصى سرایدار یکى از اماکن دولتى است؛ اگر شخصی بهعنوان میهمان به منزلشان برود و از آب آن اداره براى وضو استفاده کند، آیا وضوى او صحیح است؟
تصرفات مذکور برای مهمان در حد متعارف مانعی ندارد.
حکم توسعه منزل مسکونی از طریق غیرقانونی
یکی از بستگان ما اقدام به توسعه منزلش از طریق غیرقانونی نموده است، این کار ازنظر شرعی چه حکمی دارد؟ آیا منزل مذکور غصبی است و نمیتوان در آن نماز خواند؟
نباید کاری برخلاف قوانین جمهوری اسلامی انجام دهد ولی خانه مزبور غصبی محسوب نمیشود و نماز در آن صحیح است.
حکم استفاده از مدارک و دفترچه بیمه دیگران
آیا استفاده از مدارک دیگران مانند دفترچه بیمه درمانى، گذرنامه، کارت شناسایى و غیره با رضایت کامل طرف مقابل جایز است؟ و در صورت عدم جواز استفاده از این مدارک آیا شرعاً هم عقوبت دارد؟
اگر برخلاف قوانین و مقررات و قرارداد باشد، جایز نیست و مسؤولینت الهى دارد.
وضع قوانین خاص توسط اهالی روستا
معمولاً مردم دردهات براى حفظ نظام، قوانینى جعل میکنند. ازجمله اینکه اگر کسى دامهای خود را در زمین، یا مزرعه دیگرى بچراند و به زراعت دیگران ضرر برساند، مبلغ معیّنى از صاحب دام میگیرند، در صورت امتناع از پرداخت مبلغ، همان دامى را که ضرر رسانده توقیف نموده و چنانچه ظرف سه روز جریمه را پرداخت نکند، دام را فروخته، پول جریمه را برداشته و آن را در موارد نیاز عمومى روستا خرج میکنند. اولا: تعیین چنین قوانین و جرائمی در چنان مواردى مجاز است؟ و ثانیاً در صورت جواز، آیا بهجای هزار تومان پول جریمه در صورت امتناع، میتوانند دام او را بفروشند و همه پول آن را در مورد نیازهای عمومى روستا مصرف کنند؟ البتّه باید توجّه داشت که اگر در چنین جاهایى نظم و قوانینى وجود نداشته باشد، صد در صد نظام روستا از بین میرود و حقّ ضعفا و یتیمان و بیسرپرستان پایمال میشود.
اگر حفظ نظم در آن محیط منوط به اینگونه امور است، مانعى ندارد، بهشرط اینکه زیر نظر مجتهد، یا کسى که از طرف او مأذون است و با رعایت موازین شرع، انجام گیرد؛ و درهرصورت جرائم باید عادلانه باشد و زائد بر آن را به صاحبش برگردانند.
ماهیت فقهی حقوق بازنشستگی
ماهیت فقهی حقوق بازنشستگى را بیان فرمایید؟
ماهیت فقهی حقوق بازنشستگى را میتوان از دو طریق حل کرد:الف) اینکه آن را بهعنوان یک عقد جدید از عقود مستحدثه که تابع عقد قرارداد خواهد بود منعقد کنند که باید شرایط عمومى عقود را داشته باشد، یعنى طرفین عقد معیّن، عاقل، بالغ و بوده باشند و ابهاماتى که در گوشه و کنار عقد بازنشستگى است نظر به اینکه جنبه سفهى به این عقد نمیدهد بلکه جنبه عقلایى آن محفوظ است ضررى به صحت این عقد نمیزند و درواقع این عقد و قرارداد، شبیه عقد و قرارداد بیمه است که بهعنوان یک عقد مستقل قابلقبول است و مشمول آیه شریفه (أُوفُوا بِالْعُقُودْ) است و ابهاماتى که ازنظر مقدار وجه پرداختى یا مانند آن وجود دارد ضررى به آن نمیزند و همچنین مسئله ربا، نه در عقد بیمه جارى است و نه در عقد بازنشستگى.ب) این مسئله با تمام ویژگیها و مقرراتش بهصورت شرط ضمن العقد در قرارداد استخدام اخذ میشود و ابهاماتى که در آن وجود دارد مانع از صحت آن نیست همانگونه که در بالا نیز اشاره شد.
وظیفه متولی موقوفه در صورت تعارض نظر واقف با قوانین میراث فرهنگی
محلی، طبق اسناد معتبر و مسلّم، وقف مسجدى شده است. از طرفى قسمت اعظم آثار مسجد در اثر مرور زمان از بین رفته ولى قسمتى از آثار ازجمله محراب آن هنوز باقى است. با توجّه به وقف بودن محل براى مسجد، متولی موقوفه قصد احداث مسجد در محل مسجد مخروبه سابق را دارد; ولى احداث مسجد و عمل به نیّت واقف با بعضى از مقررات میراث فرهنگى تعارض دارد; در صورتِ تعارضِ نیّتِ واقف با مقررات میراث فرهنگى، عمل به کدامیک مقدّم است؟ تکلیف شرعى متولی موقوفه چیست؟
تا ممکن است باید با کمک گرفتن از اهل خبره و اطّلاع، جمع میان بناى مسجد و حفظ آثار فرهنگى شود؛ و اگر ممکن نشد، اولویت با مسجد است.
حکم گوش دادن به رادیوهای بیگانه
گوش دادن به رادیوهای بیگانه چه حکمی دارد؟
گوش دادن به رادیوهایی که واقعاً اخبار دروغ منتشر میکنند و بین مردم ایجاد اختلاف میکنند جایز نیست.
حکم ممنوعیت فروش منزل مسکونی توسط میراث فرهنگی
منزلى مسکونی ما داراى سند رسمى است که به شش نفر به ارث رسیده است؛ مدّتى پیش سازمان میراث فرهنگى، یکى از اتاقهای این منزل را بهعنوان آثار باستانى اعلام نموده و گفته:1 ـ حقّ تخریب خانه را ندارید.2 ـ حقّ فروش خانه را هم ندارید؛ مگر اینکه اتاق مزبور را نفروشید.با توجّه به اینکه بعضى از ورثه قصد فروش سهم خود و برخى دیگر هم قصد تخریب و نوسازى خانه را دارند و سازمان هم به علّت کسرى بودجه نمیتواند آن را بخرد، تکلیف ما چیست؟1 ـ حقّ تخریب خانه را ندارید.2 ـ حقّ فروش خانه را هم ندارید؛ مگر اینکه اتاق مزبور را نفروشید.با توجّه به اینکه بعضى از ورثه قصد فروش سهم خود و برخى دیگر هم قصد تخریب و نوسازى خانه را دارند و سازمان هم به علّت کسرى بودجه نمیتواند آن را بخرد، تکلیف ما چیست؟
چنانچه سازمان میراث فرهنگى ضرورتى در حفظ آن اتاق میبیند، باید قیمت عادلانه آن را بپردازد. در غیر این صورت صاحبان خانه حقّ تصرّف در ملک خود را دارند.