تعلّق ارش علاوه بر دیه متلاحمه
در گواهى پزشکى قانونى عنوانشده: «متلاحمه ساعد دست راست که منجر به آسیبدیدگی عضلات محل گردیده...» آیا علاوه بر دیه متلاحمه، ارش آسیبدیدگی عضلات هم به آن اضافه میشود؟
درصورتیکه نتیجه آن ازکارافتادگی نسبى آن عضو باشد، باید محاسبه شود.
تأثیر التیام یا سرایت جراحت بر دیه
در جراحاتى مانند حارصه و همچنین در تغییر رنگ مانند کبودى، آیا التیام یا سرایت موجب کاهش یا افزایش دیه میگردد؟
التیام تأثیری ندارد ولى افزایش اگر نتیجه عادى و غیرقابلاجتناب جنایت باشد، تأثیر دارد.
دیه زخمی کردن سر
سر شخصى را با سنگ شکسته ام (البتّه قصد پرتاب داشته ام، نه شکستن) و نمى دانم چه مقدار جراحت وارد شده، بلکه فقط مى دانم از سر مجروح خونى آمده است، اکنون شخص مجروح فوت کرده و اصلا دسترسى به ورثه و بستگان او نداشته و نخواهم داشت، دیه آن چقدر است؟
در صورتى که فقط مى دانید سر او زخم شده و بیشتر از آن را یقین ندارید، دیه آن قیمت یک شتر است و در صورتى که به مجنىّ علیه دسترسى ندارید، به نیّت او دیه اش را به فقیرى صدقه مى دهید، مگر این که یقین داشته باشید که او از شما راضى شده است.
دیه جراحت دامیه
اگر شخصى در نزاعى با خودکار به دست دیگرى بزند، بهطوریکه مقدارى از پوست دستش کنده شود و خون بیاید، چه حکمیدارد؟(البته خود شخص نمیداند، چقدر از پوست دست وى جراحتدیده، فقط میداند که پوستِ دستش کندهشده و خون آمده است و اصلاً از شخصى مجنىّ علیه و فامیلهایش اطّلاعى ندارم تا حلالیت طلب نماید)
این جراحت دامیه نام دارد و دیه آن در غیر سروصورت، یک شتر یا قیمت آن است و درصورتیکه به مجنىّ علیه دسترسى ندارد، دیهاش را به نیّت او به فقیرى صدقه میدهد، مگر اینکه یقین داشته باشد که او از شخص راضى شده است.
دیه و درمان جراحت منجر به فلج شدن
در موارد جراحت متلاحمه که به فلج عضو میانجامد، ولى با درمان میتوان از فلج شدن پیشگیرى کرد بفرمایید:1 ـ آیا بر شخص مجروح واجب است خود را درمان کند؟2 ـ در صورت درمان، آیا میتوان هزینههای افزون بر مقدار دیه را از جانى گرفت؟3- اگر شخص براثر متلاحمه یا جائفه فلج شود، باید یک دیه داده شود یا دو دیه؟
1 ـ چنانچه درمان آن ساده باشد، بهطوریکه منتهى شدن به فلج عرفا اسناد به مجروح داده شود، لازم است.2ـ آرى میتوان گرفت.3-باید هر دو دیه پرداخت شود.
حکم گرفتن ارش علاوه بر دریافت دیهی مأمومه
همانگونه که مستحضرید جراحت دامغه دیه و ارش دارد، ولى پزشکى قانونى ارشى هم تحت عنوان کاهش استحکام جوار استخوان ناشى از گرانبوتومى اعلان نموده است. آیا جانى این ارش را هم باید بپردازد؟
تنها ارش پاره شدن پوسته مغز را، علاوه بر دیه مامومه، باید بپردازد.
منظور از جراحت نافذه
آیا نافذه در کلیّه اعضاى بدن (دست، پا، گردن، ذَکَر، پستان، إلیتین، لب، زبان، انگشت، کف دست و دیگر اعضا) صادق است؟
قدر مسلّم از نافذه مواردى است که آلت جارحه به مقدار قابلملاحظهای در بدن نفوذ کند؛ مانند نیزه، خنجر، چاقو امثال آن، امّا جراحت وارده به یک انگشت، یا لب، یا مانند آن، مصداق نافذه نیست.
جراحت جائفه که منجر به صدمه دیدن اعضای داخلی شود
جراحتى که به اعضاى درونى انسان وارد شود بر اساس نوع عضو آسیبدیده در داخل بدن، متفاوت است، درحالیکه دیه در تمام موارد آن در حدّ جائفه و یکسان است، (بهطور مثال جائفه اى که منجر به پارگى روده میشود، با جائفه اى که تنها منجر به پارگى پرده صفاق و چادرینه (امنتوم) میشود ازنظر سیر درمان و هزینهها و نقص عضو بههیچوجه یکسان نیستند، لکن دیه آنها یکى است.) آیا میتوان در حکم تفاوتى قائل شد؟
در اینگونه موارد که علاوه بر دیه ایجاد یک جراحت جایفه، به اعضاى درونى مانند رودهها صدمه وارد میشود، نسبت به آن مقدار اضافه باید ارش داده شود.
تفاوت جراحت نافذه با موضحه
فقها در تعریف (نافذه) فرمودهاند: (نافذه جراحتى است که در اعضاء بدن فرورود) و در تبیین ماهیت (موضحه) فرمودهاند: جراحتى که از گوشت بگذرد و پوست نازک روى استخوان را کنار زده و استخوان را آشکار کند) لطفاً بفرمایید: فرق بین این دو جراحت چیست؟ آیا فرقشان این است که موضحه تا روى استخوان فرو میرود، امّا نافذه علاوه بر آن از کنار استخوان هم عبور میکند؟
نافذه آن است که به مقدار کافى در بدن نفوذ کند خواه مثل ماهیچهها باشد، یا مواردى که استخوان است و از کنار استخوان به مقدارى که عرفا نفوذ نامیده شود بگذرد و در موارد شک حکم نافذه جارى نمیشود.