حکم اثبات دیه با قسامه در جنایت بر اعضا
آیا قصاص در اطراف با قسامه قابلاثبات است؟
قسامه در جنایت اعضا نیز ثابت است ولى بهوسیله آن تنها دیه ثابت میشود نه قصاص.
حکم تقسیم دیه بین طایفهی مقتول
در بین برخى از عشایر عرب رسم است که دیه مقتول را، اگرچه صغیر در بین ورثه باشد، بین تمام طایفه تقسیم میکنند، این تقسیم چه حکمى داد؟
دیه مقتول مانند سایر اموال اوست و باید سهم صغیر را نزد قیّم امین بسپارند تا براى او نگهدارى کند و بقیّه طبق قانون ارث تقسیم میشود.
حکم تهاتر در دیات
آيا تهاتر قهرى در ديات و ساير مجازات نيز جارى مىشود؟
در مورد ديات چون بازگشت به دين مالى میکند تهاتر ثابت است.
دیه حد شرعی محسوب نمیشود
اگر شخصی به اتهام قتل و از طریق قسامه محکومبه قصاص شود و حکم در دیوان نقص گردد و بهقیدقرعه دیه تعیین گردد، آیا پرداخت دیه جز حدود شرعی است یا خیر؟
دیات ارتباطی به حدود ندارد و هرکدام احکام مربوط به خود را دارد.
کفاره قتل
آیا قتل غیر عمد یا عمد کفّاره دارد؟
آری؛ کفاره قتل عمد، جمع است که عبارت است از آزاد کردن یک بنده، دو ماه روزه گرفتن، شصت فقیر را سیر کردن؛ و در زمان ما که بنده آزاد کردن موضوع ندارد باید دو مورد دیگر را انجام دهد؛ و کفاره غیر عمد و خطا عبارت است از آزاد کردن بنده و اگر این ممکن نبود شصت روز روزه گرفتن و اگر این ممکن نبود شصت فقیر را سیر کند.
صغیر بودن تمامی اولیای دم
هنگامیکه اولیاى دم همگى صغیر باشند، تکلیف چیست؟
درصورتیکه مصلحت در صبر کردن باشد، باید صبر کنند و قاتل را با ضمانت و کفالت کافى آزاد نمایند تا صغیرها کبیر شوند و خودشان تصمیم بگیرند؛ و اگر ولىّ مصلحت ببیند (که غالباً مصلحت در همین است)، دیه میگیرد.
ضمان تعقیبکننده در تصادف منجر به فوت
زید اتومبیل خود را در اختیار فرزندش عمرو گذاشته و عمرو که با دخترى بهصورت غیرشرعی دوست بوده، اتومبیل را در اختیار او میگذارد. پدر عمرو که دختر را در خیابان، در حال رانندگى مشاهده کرده، او را با اتومبیل خود تعقیب و دختر که متوجّه تعقیب وى شده بر سرعت خود میافزاید. درنهایت کنترل خود را ازدستداده و عابرى را به قتل و عابر دیگرى را مصدوم مینماید. کاردان فنی عنوان نموده که مقصّر آن دختر است، ولى زید (پدر عمرو) نیز 30% در وقوع تصادف مقصّر است. لطفاً بفرمایید:1 ـ آیا زید هم مقصّر است و باید دیه بپردازد؟2 ـ نظر به اینکه آن دختر فاقد گواهینامه بوده و عمرو اتومبیل را به شخص فاقد گواهینامه داده و این کار ازنظر قانون جرم است، آیا عمرو نیز نسبت به پرداخت دیه مسؤولیتی دارد؟
1- درصورتیکه هدف زید به دست آوردن مال خود بوده، تقصیرى ندارد و چیزى از دیه بر او نیست.2- او ازنظر پرداخت دیه مسئول نیست ولى به خاطر عملش مستحقّ تعزیر است.
دیه شاگرد راننده که در تصادف فوت کرده
راننده تریلى قبل از حرکت ماشین از نقص موجود در ترمز باخبر میشود و علیرغم تذکّر شاگرد مسامحه کرده و براى تعمیر آن اقدام ننموده و سفر را شروع مینماید، ترمز ماشین در یک سراشیبى از کار میافتد. راننده براى جلوگیرى از سقوط در درّه، ماشین را به کوه میزند وزنده میماند، ولى شاگرد از ترس تصادف با کوه، خود را بیرون میاندازد و زیر چرخ ماشین کشته میشود، آیا میتوان دیه را از راننده گرفت؟
اگرچه راننده کار بدى کرده، ولى در فرض سؤال مسئول دیه نیست زیرا در اینجا مباشر اقوى است.
عدم تأثیر لغزندگی جاده در محاسبه دیه
رانندهای باکسی تصادف کرده است، کاردان فنی اعلام نموده که 80 درصد او 20 درصد طرف مقابل مقصر است و آن شخص نیز به 80 درصد دیه محکوم میشود. حال اگر کاردان فنی اعلام نماید که آن شخص 80 درصد مقصر بوده و 20 درصد هم لغزندگی جاده (براثر بارندگی) باعث تصادف شده، آیا در این صورت هم آن شخص به 80 درصد دیه محکوم میشود، یا باید تمام دیه را بپردازد؟
آن شخص باید تمام دیه را بپردازد.