عمل به نذر در مسجد با توجه به تعطیلی مساجد در شرایط کرونایی
با توجه به تعطیلی مساجد کسانی که نذر داشتهاند افطاری یا سحری در فلان مسجد انجام بدن در حال حاضر که مساجد به خاطر کرونا تعطیل هست تکلیف چیست؟
اگر نذر شما مقیّد به شکل خاصی نبوده، یا تنها نذر اطعام بوده، تغییر مزبور اشکالى ندارد; ولى اگر مقیّد به خانه و مسجد و سفره دستهجمعی و مانند آن بوده در بستهبندی بهداشتی بین نمازگزاران پخشکنید.
تغییر نذر به خاطر شرایط کرونا
اگر کسی نذری کرده و بخواهد آن را به خاطر شرایط کرونا تغییر دهد امکان دارد؟
چنانچه صيغه نذر را به هر زباني خوانده باشد (مثلاً گفته باشد نذر میکنم اگر حاجتم را گرفتم فلان کار را انجام دهم) تغيير دادن آن جايز نيست و اگر نخوانده است مانعي ندارد و اگر نذر شما مقیّد به شکل خاصی نبوده، یا تنها نذر اطعام بوده، تغییر مزبور اشکالى ندارد; ولى اگر مقیّد به خانه و مسجد و سفره دستهجمعی و مانند آن بوده با توجه به شرایط فعلی میتوانید بهصورت بستهبندی به نمازگزاران مسجد یا همسایگانی که معمولاً در هیئت شرکت میکردهاند بدهید؛ و اگر مقید به شکل خاص نبوده در محل مناسب دیگرى نذر خود را انجام دهید.
نذر برای علم
عَلَم بزرگى وجود دارد که تاریخچه آن تقریباً به 1300 سال میرسد و رسم بر این بوده و هست که از روز اوّل ماه محرّم تا روز عاشورا عَلَم را به تکتک منازل اهالى جهت زیارت میبرند و اعتقاد زیادى به آن دارند و حاجت میگیرند. لطفاً در این زمینه به سؤالات زیر جواب دهید:الف) مبالغ هنگفتى بهعنوان نذرى بر سر عَلَم میبندند و بعضیها هم گوسفندى جلوى عَلَم قربانى میکنند. وجه نقد و گوسفند قربانى به چه کسى تعلّق میگیرد؟) ب عَلَمداران که گروهى از سادات میباشند، عَلَم فوق را ارثیه پدرى میدانند که نسل به نسل از پدر به پسر منتقل میگردد و وجوهات نذرى را بین خودشان تقسیم میکنند. آیا این کار صحیح است؟ اگر صحیح است، آیا به اولاد دختر هم سهمى میرسد؟ج) با توجّه به اینکه جایگاه عَلَم در طول سال در امامزاده میباشد، آیا چیزى از نذورات، به امامزاده نیز تعلّق میگیرد؟
با توجّه به اینکه چنین برنامهای در روایات معصومین (علیهمالسلام) مطلقاً نیامده است و ازنظر تاریخى نیز مدرکى براى آن در دست نیست بر همه مؤمنین و مؤمنات لازم است که این کار را ترک کنند و نذورات خود را به هیئتامنای حسینیه که از میان افراد معتبر باید انتخاب شوند تسلیم کنند تا نذورات را صرف مجالس عزادارى و کمک به ایتام و مستمندان کنند و اجازه ندهند افراد سودجو از نام مبارک امام حسین (علیهالسلام) و پرچم، سوءاستفاده کنند.
فلسفه قربانی در ایام عزاداری
قربانی برای غیر خدا جایز نیست اما چرا برای ائمه قربانی میکنند؟
ازنظر ما قربانی برای غیر خدا جایز نیست ولی قربانیهایی که انجام میشود اکثراً نذر شرعی هستند که در آن صیغه لله علی ... خوانده میشود و از جهت تعظیم شعائر و اطعام فقرا و عزاداران در ایام شهادت ائمه و محرم بیشتر انجام میشود.
حکم خوردن مال نذری افراد ناشناس
در ایّامى چون دهه اوّل محرّم، افراد زیادى اقدام به پخش نذرى مینمایند. ازآنجاییکه ما نذر کنندگان را نمیشناسیم و اگر بشناسیم ممکن است اطّلاعانی در مورد نمازخوان بودن، پرداخت خمس و زکات آنها نداشته باشیم تکلیفمان در قبال این نذریها چیست؟ میتوانیم استفاده کنیم؟
تا زمانى که یقین به خلاف نداشته باشید، میتوانید از آن نذرها استفاده کنید.
عمل به نذر میت
شخصى نذر کرده بود که هرسال ماه محرّم حلیم بپزد. اکنونکه این شخص فوت کرده، آیا ورثه او باید به نذر او وفادار بمانند؟ در صورت وفادار ماندن، میتوانند بهجای پختن حلیم، گوسفند بکشند و میان مردم تقسیم کنند؟
با فوت نذر کننده، عمل به نذر وى واجب نیست و فقط درصورتیکه عین را نذر کرده و حاجت گرفته است باید ادا نمایند.
فراموشی و شک در مورد نذر
درصورتیکه نوع نذر را فراموش کرده باشد تکلیف چیست؟
درصورتیکه نوع نذر را فراموش کرده باشد و یا شک بین چند مورد دارد و نمیتواند احتياط كند و به تمام موارد عمل نماید، بین مواردی که احتمال میدهد قرعه میزند و طبق آن عمل مینماید. در صورت شك یا فراموشی مقدار آن، آن مقدار كه يقينى است بجا میآورد.
فراموشی محدوده زمانی نذر
شخصی نذر کند به نیّت حضرت ابوالفضل (علیهالسلام) در روز تاسوعا گوسفندى ذبح نماید. در حال حاضر فراموش کرده است که نذرش براى تاسوعاى هرسال بوده، یا براى یک مدتزمان معیّن بهطور مثال پنجساله. تکلیف چیست؟
آن مقدار که یقین دارد، واجب است و اضافه بر آن واجب نیست.
فروش اضافی نذورات با رضایت نذر کنندگان
در شهر زنجان مسجدى است که در ایّام عزادارى امام حسین (علیهالسلام) در مقابل دستههای عزادارى گاو و گوسفند زیادى قربانى میگردد. قسمتى از این گوشتها صرف اطعام و قسمتى بین مردم تقسیم میشود و اضافه آن را جهت توسعه بناى مسجد و احداث درمانگاه و مانند آن، زیر نظر هیئت امناء به فروش میرسانند. آیا این عمل جایز است؟
هرگاه مردم از این جریان قبلاً باخبر باشند و با رضایت به این امور، قربانى کنند اشکالى ندارد؛ و اگر باخبر نیستند باید گوشتها را صرف در مصارف عزادارى کنند.
اضافه نذورات
حکم اضافات نذورات نقدى و جنسى از قبیل روغن گوشت و... که بعضاً فاسدشدنی هستند، در ایّام عاشوراى حسینى یا دیگر ایّام چیست؟
نذورات اضافه را طبق نزدیکترین روش به آنچه نذر کردهاند صرف نمایند و در مورد نذورات فاسدشدنی میتوانید در مجالس دیگر مصرف کنید و اگر آنها هم نیاز ندارند آن را بفروشید و پول آن را در مجالس عزادارى آینده در همان مکان صرف کنید.