رمی جمره عقبه
رمی جمره عقبه به چه معنا میباشد و جمره عقبه کجا واقعشده است؟
چهارمين واجب از واجبات حج، رمى «جمره عقبه» در روز عيد قربان است؛ و منظور از آن، انداختن هفت عدد سنگ كوچك به محلی است كه در آخر منى در طرف مکه واقعشده و آن را «جمره عقبه» مىنامند.
واجبات رمی جمره
واجبات رمی جمره چیست؟
در رمى جمره چند چيز واجب است: 1. نيّت و قصد قربت؛ كافى است در دل قصد داشته باشد كه براى اطاعت فرمان خدا و انجام مناسك حج، هفت سنگ كوچك به جمره مىاندازد و به زبان آوردن لازم نيست.2. تعداد سنگها بايد هفت عدد باشد؛ البتّه نه زياد بزرگ و نه زياد كوچك؛ بلكه كافى است هرکدام بهاندازه يك سرانگشت باشد. حاجى مىتواند براى تهيه سنگریزه رمى سنگهای بزرگتر را خرد كند. 3. سنگها را يكى بعد از ديگرى پرتاب كند؛ اگر دو عدد يا بيشتر را باهم بزند كافى نيست و يكى حساب مىشود.4. اصابت سنگها به ستون و ديوار جمره لازم نيست، بلكه كافى است در حوضچه اطراف ستون بيفتد. بنابراين، اگر به ستون و ديوار اصابت كند و به خارج از حوضچه پرتاب شود كافى نيست و ظن به عدد سنگها اعتبار ندارد، بلكه يقين لازم است. 5. بايد سنگها را پرتاب كند، نه اینکه روى جمره بگذرد و اگر به كمك شخص، يا چيز ديگرى به جمره برسد كافى نيست. (مثلاً اگر سنگى را كه او پرتاب كرده درراه به كمك سنگى كه شخص ديگرى زده به جمره بخورد كافى نيست).6. وقت زدن سنگها مابين طلوعِ آفتابِ روزِ عيد و غروب آفتاب است (ولى براى «زنان» و «پيرمردان» و كسانى كه از ازدحام روز عيد ترسان هستند، جايز است شب عيد رمى كنند) و اگر فراموش كرد مىتواند تا روز سيزدهم بجا آورد و اگر تا آن روز به يادش نيامد، در صورت امكان بايد خودش در سال بعد در همان موقع به منى برود و قضا كند و اگر نمىتواند نايب بگيرد.
نحوه رمی در محل جدید جمرات
با تغيير حالت جمرات و حذف ستون قبلي و با توسعه اخير جمرات، اگر قسمتى از ستون (ديوار 24 مترى) جمره عقبه، خارج از منى باشد، با فرض صدق جمره بر مجموع ديوار، آيا رمى آن قسمت صحيح است؟
به فتواي ما مهم افتادن سنگها در محل رمي جمرات است نه اصابت به ستون و با توجّه به اینکه سنگ به هرکجا اصابت کند نهايتاً به محل رمي مي¬افتد اشکالي ندارد. چون در پايين ديوار، حوضچه¬اي با شيب تند ساخته¬اند و سنگها به يک محل مي¬ريزد و در روايات هم آمده که اگر سنگ به محل ديگري اصابت کند و بعد منحرف شود و به محل رمي بيافتد کافي است.
موالات در رمی جمره
آیا در رمی جمره موالات شرط میباشد؟
احتياط واجب آن است كه در رمى جمره «موالات» را رعايت كند؛ يعنى سنگها را پیدرپی و بافاصله كمى به جمره بزند، ولى اگر چهار سنگ پشت سر هم زده باشد و بقيّه را از روى فراموشى يا عدم اطّلاع ترك نمايد مانعى ندارد كه بقيّه را بعداً بزند؛ هرچند موالات بههمخورده باشد.
شرایط سنگهای رمی جمره
سنگهایی که برای رمی جمره استفاده میشود، چه شرایطی باید داشته باشد؟
سنگريزهها چهار شرط دارد: اوّل: «سنگ» باشد؛ نه كلوخ و گِل، يا چيز ديگر. دوم: آنها را از «حرم» جمع كند؛ و بهتر آن است كه همان شب عيد، كه در مشعرالحرام است، سنگها را ازآنجا جمعآورى كند. جمعآوری از «منى» و «مکه» نيز مانعى ندارد، ولى از عرفات كافى نيست؛ چون خارج از حرم است.سوم: سنگريزهها «بكر» باشد؛ يعنى قبلاً خودش يا ديگرى از آنها براى رمى جمرات (هرچند در سالهای قبل) استفاده نكرده باشد. بنابراين، از سنگهایی كه دور جمره افتاده و از آن استفاده كردهاند، نمىتوان استفاده كرد؛ ولى اگر در غير انجام سنگهایی ببيند و شك كند كه آيا از آنها استفادهشده، يا نه؟ مىتواند از آنها در رمى استفاده كند. ضمناً بايد توجّه داشت تعداد سنگريزههاى موردنیاز او براى سه روز 49 عدد مىباشد (و اگر ناچار باشد روز سيزدهم را بماند هفتاد سنگ لازم است) كه بهتر است شب عيد آنها را از مشعر جمع كرده و در كيسهاى با خود بياورد و چون ممكن است بعضى از آنها به جمره اصابت نكند، سزاوار است تعداد بيشترى جمعآورى كند.چهارم: سنگها «مباح» باشد؛ بنابراين با سنگ غصبى، يا آنچه كه شخص ديگرى براى خودش جمع كرده (بدون رضايت او) نمىتوان رمى كرد.
پرتاب کردن چند سنگ باهم
اگر چند سنگ باهم پرتاب کند آیا صحیح است یا یک سنگ محسوب میشود؟
اگر چند سنگ را باهم بيندازد همه آنها یک سنگ حساب مىشود؛ چه همه به محل اصابت كند، يا يكى از آنها.
نوع و حالات پرتاب سنگ در رمی
آیا هنگام رمی جمره نوع یا حالت خاصی شرط است؟
رمى جمره را مىتوان پياده يا سواره انجام داد و با دست راست يا چپ تفاوت نمىكند. در پرتاب كردن آن نيز طرز خاصی واجب نيست. وضو داشتن نيز شرط آن نمىباشد؛ هرچند بهتر است پياده و با وضو باشد و در آن حال دعا و ثناى پروردگار بگويد و با دست راست رمى كند.
لزوم پرتاب کردن سنگ با دست
آیا با وسایلی مانند تیر کمان یا قلابسنگ میتوان رمی جمرات را انجام داد؟
لازم است سنگ را با دست پرتاب كند و با وسيله ديگرى (مانند تير كمان يا قلابسنگ) کفایت نمیکند.
عدم لزوم طهارت پرتابکننده و سنگ
آیا وضو یا غسل داشتن هنگام رمی جمرات و پاک بودن سنگ لازم است؟
وضو داشتن به هنگام رمى واجب نيست، بلكه اگر شخصى غسل واجبى بر عهده داشته باشد مىتواند قبل از انجام غسل رمى جمرات كند. حتّى اگر خود سنگها هم پاك نباشد ضررى به رمى نمىزند. هرچند بهتر رعايت همه اين امور است.
رمی کردن در شب
آیا میتوان رمی جمرات را در شب انجام داد؟
رمى كردن در شب جايز نيست، مگر براى زنان و بيماران و كسانى كه از ازدحام در روز مىترسند، يا كسانى كه روزها گرفتار كار حجاج هستند و توانايى رمى در روز را ندارند. در اين صورت فرقى نمىكند كه شب قبل رمى كنند، يا شب بعدازآن.
وظیفه معذور از رمی در روز
کسی که بهواسطه عذر نمیتواند در روز میکند، تکلیفش چیست؟
كسانى كه بهواسطه عذر نمىتوانند در روز رمى كنند بايد در شب رمى كنند و اگر در شب هم از آن عاجز باشند، يا خوف خطر و ضررى باشد، بايد كسى را نايب كنند كه در روز بجاى آنها رمى كند.