مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

احتياط واجب آن است كه اعاده كند.

در سعى چند چيز واجب است:اوّل: نيّت واجب است سعى را با «قصد» و براى رضاى خدا انجام دهد و همين اندازه كه اجمالاً بداند چه مى‌كند و براى حج يا عمره سعى مى‌نمايد، كافى است و گفتن به زبان لازم نيست.دوم: شروع از «صفا»سوم: ختم كردن به «مروه»، رفتن از صفا به مروه يك دور و بازگشت از آن دور دوم حساب مى‌شود. بنابراين، دور هفتم به مروه ختم مى‌شود.چهارم: سعى هفت دور تمام باشد بايد سعى صفا و مروه هفت دور تمام باشد؛ نه كمتر و نه بيشتر.پنجم: سعى در داخل مسعى انجام گيرد سعى ميان صفا و مروه بايد از طريق معمول باشد. بنابراين، اگر قسمتى از سعى را از داخل مسجدالحرام، يا فضاى بيرون انجام دهد، درست نيست.ششم: سعى به‌صورت متعارف انجام گيرد واجب است هنگام رفتن به مروه رو به مروه و هنگام برگشتن به صفا، رو به صفا باشد.هفتم: غصبى نبودن لباس، ستر عورت در مردان و حجاب در زنان براى صحت سعى احتياط واجب آن است كه لباس انسان غصبى نباشد و ستر عورت در مردان و حجاب براى زنان لازم است.

هیچ‌یک از محرمات احرام، يعنى آنچه به‌واسطه احرام بر محرم حرام شده بود، با انجام سعى حلال نمى‌شود، بلكه بايد تقصير كند.

مستحب است بعد از تمام كردن طواف و نماز آن ـ اگر ازدحام مانع نشود ـ دست بر «حجرالأسود» بگذارد، يا آن را ببوسد، سپس به سراغ آب زمزم برود، مقدارى از آن بنوشد و كمى بر سر و بدن خود بريزد و پس‌ازآن شروع به سعى نمايد، ولى اگر بوسيدن، يا دست گذاردن بر حجرالأسود، براثر ازدحام موجب آزار ديگران يا خودش گردد، بهتر است از آن صرف‌نظر كند.

مستحب است مردان به هنگام رفتن از صفا به مروه، يا هنگام بازگشت، وقتى به محل علامت‌گذاری شده ـ كه امروزه با چراغ سبز مشخص‌شده ـ مى‌رسند «هَرْوَله» كنند؛ ولى اگر موجب ناراحتى آن‌هاست، آن را ترك كنند.

بايد تمام فاصله ميان اين دو كوه كوچك را بپيمايد و با توجّه به این‌که در حال حاضر قسمتى از دامنه اين دو كوه با سنگ پوشانيده شده، همين اندازه كه سربالایی را بپيمايد كافى است. بنابراين، لازم نيست به قسمت لخت كوه برود و پاى خود را به آن بچسباند و کارهای نادرستى را (مانند بالا رفتن از كوه) كه بعضى عوام انجام مى‌دهند، انجام ندهد.

هرگاه قبل از تقصير گمان كند سعى خود را كامل كرده، بايد به اين گمان قناعت نكند و تحقيق نمايد و اگر فكرش به‌جايى نرسيد، مقدارى را كه اطمينان به انجامش ندارد، به‌جا آورد و اگر بدون تحقيق تنها به گمان این‌که سعى خود را كامل كرده، تقصير كند (موى سر را كوتاه كند) و پس‌ازآن با همسر خود نزديكى نمايد، احتياط واجب آن است كه علاوه بر تكميل سعى خود، يك گاو قربانى كند (قربانى را اگر بتواند در مکه و اگر نتواند در شهر خود ذبح مى‌كند).

مردان اگر هروله را فراموش كنند احتياط آن است كه برنگردند.

هروله كردن براى زنان مستحب نيست.

سعى از طبقه بالا، كه امروز ساخته‌شده و بالاتر از دو كوه صفا و مروه قرار دارد، اشكال دارد؛ مگر این‌که براثر ازدحام يا غير آن، نتواند از طبقه پايين سعى را به‌جا آورد، در اين صورت سعى در طبقه بالا جايز است و احتياط مستحب اين است كه در اين صورت براى طبقه پايين هم نايب بگيرد. البته در صورت امكان سعى از طبقه زیرزمین مقدّم است.

اگر قسمتى از سعى را در عمره تمتّع فراموش كند، سپس به گمان این‌که اعمال عمره تمام‌شده از احرام خارج شود و با همسرش نزديكى كند، واجب است برگردد و سعى را تمام كند و با توجه به این‌که به گمان خروج از احرام (و با فرض عدم یقین) مرتکب آن کارشده بنا بر احتياط يك گاو به‌عنوان كفّاره قربانى نمايد؛ بلكه عمره‌هاى ديگر نيز همين حكم را دارد (بنا بر احتياط واجب).

سخن گفتن و حتّى خوردن آب، يا چيزى از غذا، در حال سعى جايز است؛ ولى بهتر آن است كه در اين حال مشغول دعا و ذكر خدا باشد و با سكينه و وقار و توجّه به ذاتِ پاكِ خداوند سعى را به‌جا آورد و حالت روحانى خود را حفظ كند.