مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

با توجّه به شهادتى كه به وجود ريشه‌هاى كوه داده‌شده و با توجّه به شهادت شهودى كه مى‌گويند قبلاً برجستگى كوه را در آن سمت ديده‌اند و بعداً در ساخت‌وسازهای جديد تخريب‌شده مشكلى براى سعى حجاج به وجود نمى‌آورد، بخصوص این‌که حجاج مى‌توانند از سمت مسجدالحرام كه براى سعى مى‌آيند نيّت كنند از كنار كوه صفا بگذرند و وارد مسعاى جديد شوند و در موقع رسيدن به مروه از مروه بگذرند و به‌این‌ترتیب مصداق «ان يطوّف بهما» خواهد بود.

به نظر ما این‌طور نيست كه بتوان گفت به خاطر وضعيت موجود كسى به عمره و يا حج نرود؛ بلكه آن‌طور كه از ادلّه استفاده مى‏شود به‌هیچ‌وجه نبايد حج و عمره بیت‌الله‏، تعطيل شود و در اين حالت طبق قاعده «الميسور لايترك بالمعسور» برفرض خارج بودن مسعاى جديد از بين دو كوه بازهم سعى صحيح است؛ كما اينكه ما فتوا داده‏ايم سعى براى افراد ناتوان اگر در طبقه اول ممكن نباشد در طبقه دوم صحيح است، درحالی‌که طبقه دوم قطعاً بين دو كوه محسوب نمى‏شود.

اگر كسى به هنگام رفتن به مروه به‌عکس باشد (يعنى موقع رفتن به‌سوی مروه پشت به آن كرده عقب عقب برود، يا روى دست راست يا دست چپ حركت كند) سعى او صحيح نيست؛ امّا اين مسئله نبايد موجب وسواس شود؛ بلكه همين اندازه كه مطابق معمول حركت كند كافى است، هرچند صورت خود را به راست و چپ برگرداند، يا مثلاً براى ملاحظه همراهان گاهى به عقب سر نگاه كند.

مى‌تواند برگردد و جبران نمايد و سعى او اشكال ندارد.

واجب است سعى را پس ‌از انجام نماز طواف بجا آورد.

لازم نيست سعى را بلافاصله بعد از طواف و نماز آن بجا آورد؛ بلكه اگر خسته شود، يا هوا گرم باشد، مى‌تواند آن را تا ساعت‌ها به تأخیر اندازد. حتّى بدون خستگى و گرما نيز تأخیر جايز است؛ ولى تأخیر آن تا روز بعد بدون ضرورت جايز نيست و اگر تأخیر انداخت، گناه كرده، ولى سعى او باطل نخواهد شد.

اگر از روى فراموشى يا ندانستن مسئله سعى را بر طواف مقدّم دارد، احتياط واجب آن است بعد از انجام‌ طواف و نماز طواف سعى را دوباره بجا آورد.

به‌طورکلی هرکجا به شکلي شلوغ باشد که رعايت فاصله زن و مرد ممکن نباشد، اين حکم جاري می‌شود.

هیچکدام از دو مورد استحباب ندارد.‌

سعی اشکالی ندارد.