زمان انجام سعی
سعی چه زمانی باید انجام شود؟
واجب است سعى را پس از انجام نماز طواف بجا آورد.
واجب است سعى را پس از انجام نماز طواف بجا آورد.
به نظر ما اینطور نيست كه بتوان گفت به خاطر وضعيت موجود كسى به عمره و يا حج نرود؛ بلكه آنطور كه از ادلّه استفاده مىشود بههیچوجه نبايد حج و عمره بیتالله، تعطيل شود و در اين حالت طبق قاعده «الميسور لايترك بالمعسور» برفرض خارج بودن مسعاى جديد از بين دو كوه بازهم سعى صحيح است؛ كما اينكه ما فتوا دادهايم سعى براى افراد ناتوان اگر در طبقه اول ممكن نباشد در طبقه دوم صحيح است، درحالیکه طبقه دوم قطعاً بين دو كوه محسوب نمىشود.
لازم نيست سعى را بلافاصله بعد از طواف و نماز آن بجا آورد؛ بلكه اگر خسته شود، يا هوا گرم باشد، مىتواند آن را تا ساعتها به تأخیر اندازد. حتّى بدون خستگى و گرما نيز تأخیر جايز است؛ ولى تأخیر آن تا روز بعد بدون ضرورت جايز نيست و اگر تأخیر انداخت، گناه كرده، ولى سعى او باطل نخواهد شد.
اگر از روى فراموشى يا ندانستن مسئله سعى را بر طواف مقدّم دارد، احتياط واجب آن است بعد از انجام طواف و نماز طواف سعى را دوباره بجا آورد.
اگر كسى به هنگام رفتن به مروه بهعکس باشد (يعنى موقع رفتن بهسوی مروه پشت به آن كرده عقب عقب برود، يا روى دست راست يا دست چپ حركت كند) سعى او صحيح نيست؛ امّا اين مسئله نبايد موجب وسواس شود؛ بلكه همين اندازه كه مطابق معمول حركت كند كافى است، هرچند صورت خود را به راست و چپ برگرداند، يا مثلاً براى ملاحظه همراهان گاهى به عقب سر نگاه كند.
بهطورکلی هرکجا به شکلي شلوغ باشد که رعايت فاصله زن و مرد ممکن نباشد، اين حکم جاري میشود.
مىتواند برگردد و جبران نمايد و سعى او اشكال ندارد.
با توجه به اينكه طبقه زيرزمين صفا و مروه بين دو كوه مىباشد، سعى در انجام حتّى در غير حال ضرورت جايز است.
با توجّه به اینکه افراد موثق از شيعيان عربستان به ما اطلاع داده¬اند که ريشه¬هاي کوه صفا و مروه در ابتداي مسير جديد نيز وجود دارد، سعي صحيح است و در فرض اینکه ريشه¬ها در مسير جديد هم نباشد چون سعي از کوه صفا شروع و به مروه تمام مي¬شود سعي بين صفا به مروه در مسير جديد حالت بيضي و کمي منحني پيدا مي¬کند در اين صورت نيز سعي صحيح است و دليلي نداريم که بايد طي مسافت حتماً به خط مستقيم باشد و منظور سعي بين الجبلين است.و سعي در طبقه زيرين، چون ريشه¬هاي کوه است و بين الجبلين محسوب مي¬شود به هنگام ازدحام نيز مانعي ندارد. ولي در طبقات بالا صدق بين الجبلين نمي¬کند زيرا بر طبق این شريفه: إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ الله فَمَنْ حج الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِما وَ مَنْ تَطَوَّعَ خَيْراً فَإِنَّ الله شاكِرٌ عَليمٌ بايد سعي مصداق «أن يطوف بهما» باشد ولي در طبقات بالا چنين صدقي نمي¬کند، البتّه در صورت ضرورت که سعي در پايين ميسّر نشود يا به علّت ازدحام شديد عسر و حرج دارد، مانعي ندارد.
با توجّه به شهادتى كه به وجود ريشههاى كوه دادهشده و با توجّه به شهادت شهودى كه مىگويند قبلاً برجستگى كوه را در آن سمت ديدهاند و بعداً در ساختوسازهای جديد تخريبشده مشكلى براى سعى حجاج به وجود نمىآورد، بخصوص اینکه حجاج مىتوانند از سمت مسجدالحرام كه براى سعى مىآيند نيّت كنند از كنار كوه صفا بگذرند و وارد مسعاى جديد شوند و در موقع رسيدن به مروه از مروه بگذرند و بهاینترتیب مصداق «ان يطوّف بهما» خواهد بود.