عدم لزوم احضار منسوبین غیر مطّلع برای قسامه
اگر قاضى محکمه از قرائن علم پیدا کند که ورثه دیگر علم ندارند، یا خود مدّعى اظهار کند که منسوبین من یقین ندارند، و در موقع ایراد ضرب و جرح شاهد درگیرى نبوده اند، و فقط من یقین دارم، آیا باز هم احضار منسوبین لازم است؟
در صورتى که بقیّه علم نداشته باشند، احضار آنها ضرورتى ندارد.
لزوم قسامه منسوبین مطّلع در صورت تعدّد آن در جراحات
آیا در صورت لزوم تعدّد قسامه در جراحات، منسوبین نزدیک مدّعى نیز لازم است قسم یاد نمایند، یا تکرار قسامه توسّط خود مدّعى کافى است؟ همچنین در صورتى که مدّعى علیه قسم یاد نماید باز هم تکرار وى یا تکمیل توسّط منسوبین در صورت علم به موضوع لازم مى باشد؟
آرى لازم است منسوبین مدّعى در صورت علم قسم یاد کنند، همچنین در صورتى که مدّعى علیه قسم یاد کند.
عدم تحقق قسامه در صورت فقدان اولیاء دم
مطابق مادّه 266 قانون مجازات اسلامى مصوب 1375 ه.ش، در مواردى که مجنىّ علیه ولىّ دم نداشته، یا شناسایى نشود، ولىّ دم او ولىّ امر مسلمین است. که ولىّ امر در این خصوص مى تواند اختیارات خود را به رئیس قوّه قضائیّه، و به واسطه وى به رؤساى دادگسترى ها تفویض نماید. حال چنانچه در موارد قتل عمد، ولىّ دم وجود نداشته، یا شناسایى نشود، و رئیس دادگسترى یا رئیس قوّه قضائیّه به نیابت از ولىّ امر مسلمین، تقاضاى قصاص کند، و از طرفى دعوا داخل در باب لوث گردد، کیفیّت اجراى مراسم قسامه چگونه خواهد بود؟
اگر قاضى از روى مبادى حسیّه، یا قریب به حسّ، علم به وقوع قتل توسّط کسى داشته باشد مى تواند بر طبق علم خود عمل کند، و نیازى به قسامه نیست. در غیر این صورت، قسامه جارى نمى شود، و باید دیه از بیت المال پرداخته شود.
اجرای قسامه در جرائم بالتسبیب
آیا همان گونه که قسامه در جرائم بالمباشره (چنانچه از موارد لوث باشد) جارى است، در جرائم بالتسبیب نیز جارى و سارى است؟
فرقى بین سبب و مباشر در اینجا نیست; مشروط بر این که قتل به سبب نسبت داده شود، نه به مباشر.
عدم توجه قاضی به احتمال تبانی مدّعی و قسم خورندگان قسامه
در صورتى كه قاضى احتمال دهد كه قسم خورندگان با مدّعى تبانى نمودهاند، آيا مىتواند به اين احتمال توجّه نموده و قسم آن ها را نادیده بگیرد؟
در فرض مسأله قاضى مأمور به ظاهر حال است؛ مگر اين كه علم به خلاف داشته باشد.
عدم تحقق لوث به مجرد ادّعای ولی مقتول
چنانچه قاضى ظنّ به وقوع قتل غير عمدى توسّط متّهم داشته باشد؛ ولى مدّعى (ولىّ دم) ادّعاى قتل عمد داشته و حاضر به اقامه قسامه بر وقوع قتل عمدى مىباشد، آيا اين مورد از مصادیق لوث محسوب می شود؟
مجرّد ادّعاى قتل عمد توسط ولی مقتول از مصادیق لوث محسوب نمىشود.
افراد واجد شرایط برای اجرای قسامه
آیا در قسامه (چه در قتل، و چه در جرح) باید وارثانی که حاضر هستند قسم یاد کنند؟ یا از طبقات دیگر نیز مى توانند؟
وارث فعلى شرط نیست، حتّى اگر از افراد قوم و قبیله بوده باشند نیز مانعى ندارد.
عدم شرط عدالت در قسامه
آیا احراز عدالت در قسامه، همانند عدالت شهود، شرط است؟
احراز عدالت شرط نیست.
تحقق لوث با شهادت زنان
آیا لوث با شهادت زنان حاصل مى شود؟
در صورتى که جماعتى از زنان، مورد اعتماد شهادت دهند، لوث ثابت مى شود.