وظیفه بدهکار زکات در صورت اتلاف مال زکات
اگر مال زکات تلف شود بدهکار آنچه وظیفهای دارد؟
كسى كه میتواند زكات را به مستحق برساند اگر كوتاهى كند و مال از بين برود ضامن است و بايد عوض آن را بدهد ولى اگر كوتاهى نكرده باشد چيزى بر او نيست.
كسى كه میتواند زكات را به مستحق برساند اگر كوتاهى كند و مال از بين برود ضامن است و بايد عوض آن را بدهد ولى اگر كوتاهى نكرده باشد چيزى بر او نيست.
كسى كه میتواند با یادگرفتن صنعت يا كارهاى ديگر زندگى خود را اداره كند، بايد یاد گیرد تا نيازى به زكات نداشته باشد، ولى تا زمانى كه مشغول یادگرفتن است میتواند زكات بگيرد.
هرگاه شك كند كه زكات واجب را پرداخته يا نه بايد بدهد، هرچند شک او مربوط به زكات سالهای گذشته است.
انسان میتواند از زكات، کتابهای دينى و علمى و قرآن و دعا و ساير كتبى كه در پيشرفت هدفهای اسلامى موثّر است بخرد و وقف نمايد، خواه وقف عموم كند، يا وقف اشخاص خاص، حتى میتواند بر اولاد خود و كسانى كه واجب النفقه او هستند وقف كند، ولى نمىتواند از زكات املاکی بخرد و بر اولاد خود وقف نمايد.
اگر زكات را از خود مال جدا كند میتواند در بقيّه آن تصرف نمايد و اگر از مال ديگرى كنار بگذارد میتواند در تمام آن مال تصرف كند.
احتياط واجب آن است كه زكات گاو و گوسفند و شتر را اگر به حدنصاب برسد بدهد، خواه از علف بيابان بخورد يا علف دستى به آن بدهد و يا گاهى از اين و گاه از آن.
كسانى كه مشغول فراگرفتن علم واجب هستند مىتوانند از زكات استفاده كنند، همچنين قضات و مجريان حدود و مانند آنها.
هرگاه درخت انگور يا خرما را بخرد قيمت آن مسلماً جزءِ مخارج نيست و اگر خرما يا انگور را پيش از رسيدن بخرد احتياط واجب آن است كه پول آن را نيز از محصول كم نكند، همچنين پولى را كه براى خريد زمين مىدهد جزءِ مخارج نيست.
پرداخت زکات باید با رضایت مالک باشد ولی در صورت عدم پرداخت، حاکم شرع میتواند با اعمال زور حقّ بیتالمال را بگیرد.
هرگاه كسى كه بدهكار است و زراعتى نيز دارد فوت كند و ورثه پيش از آنکه زكات زراعت واجب شود دين او را از اموال ديگرى بدهند، هركدام از ورثه سهمش بهاندازه زكات برسد بايد زكات را بدهد.
زکات چنين انگوري واجب نيست، ولي مستحب است تخمين بزنند چنانچه کشمش شود و به حدنصاب برسد، زکات بپردازند.