تأثیر نداشتن جنسیت حیوان در وجوب زکات
آیا نر یا ماده بودن گاو، گوسفند و شتر در وجوب پرداخت زکات موثّر میباشد؟
هرگاه گوسفند و گاو و شتر به مقدار نصاب برسد زكات آن واجب است خواه همه آنها نر باشد يا ماده يا بعضى نر و بعضى ماده.
هرگاه گوسفند و گاو و شتر به مقدار نصاب برسد زكات آن واجب است خواه همه آنها نر باشد يا ماده يا بعضى نر و بعضى ماده.
شخص نيازمند میتواند مركب سوارى موردنیاز و همچنين خانهای كه به آن احتياج دارد و سرمايه لازم براى کسبوکار را از زكات تهيّه كند و در اين قسمت بايد به آن مقدار كه براى نياز و حفظ آبروى او لازم است قناعت كند.
احتياط واجب آن است كه زكات فطره را در همان محل مصرف كند، مثلاً نمىتواند براى بستگانش كه در شهر ديگرى هستند بفرستد، مگر اينكه در آن محل مستحقی پيدا نشود و هرگاه باوجود مستحق فطره را بهجای ديگرى ببرد و تلف شود ضامن است، ولى حاكم شرع میتواند با توجّه به مصالح نيازمندان اجازه دهد آن را به محل ديگرى ببرند.
اگر مالك كسى را وكيل كند كه زكات مال او را بدهد چنانچه ظاهر عبارتش اين باشد كه به ديگران بدهد، خود وكيل نمىتواند چيزى از آن را بردارد، هرچند مستحق باشد، ولى اگر ظاهر عبارت عام است، خودش نيز میتواند استفاده كند.
هرگاه فرزندى به کتابهای علمى دينى احتياج دارد پدر میتواند براى خريدن آنها به او زكات دهد.
پرداخت زکات باید با رضایت مالک باشد ولی در صورت عدم پرداخت، حاکم شرع میتواند با اعمال زور حقّ بیتالمال را بگیرد.
چنانچه حواسپرتی در حدی باشد که اشخاص و امورات بهاشتباه گرفته شوند و وقایع جاری زندگی از خاطر برود؛ چنین شخصی مکلّف به زکات و عبادات نیست.
دادن فطره براى آن حضرت مفهوم صحیحى ندارد؛ بهتر آن است که براى سلامتى و تعجیل در ظهور پرنور ایشان هر مقدار میخواهند صدقه بدهند.
مستحقّين زكات بايد شرايط زير را داشته باشند: اوّل، ايمان به خدا و پيغمبر اكرم صلیالله عليه و آله و ائمه دوازدهگانه علیهمالسلام، به اطفال يا ديوانگانى كه از مسلمانان شيعه فقير باشند مىتوان زكات داد، منتهى بايد زكات را به دست ولى آنها بدهند، خواه به نيت تمليك به طفل يا ديوانه باشد يا بهقصد مصرف كردن درباره آنها و اگر به ولى دسترسى ندارد میتواند خودش يا بهوسیله يك نفر امين زكات را براى احتياجات آنها صرف كند.دوم، در دادن زكات به فقیر عدالت و عدم ارتكاب گناهان كبيره شرط نيست، ولی نبايد زکات مايه كمك به گناه شود، بنابراين زكات را به كسى كه آن را در معصيت صرف مىكند نمىتوان داد و احتياط واجب آن است به شرابخوار نيز زكات ندهند. سوم، واجب النفقه نبودن مستحقین زکات، يعنى زكات را نمىتوان به فرزند و همسر و پدر و مادر داد، ولى اگر آنها بدهكار باشند و نتوانند بدهى خود را بپردازند زكات را به مقدار ادای دين مىتوان به آنها داد. چهارم، زكات گيرنده از سادات نباشد، مگر اينكه زكات دهنده هم از سادات باشد.
اجازه میدهیم به فقیری که مستحق و نیازمند است زکات پرداخت نماید.
زکات یکی از عبادات مالى اسلام است که با شرایط خاصی واجب میشود؛ در اهمیت زکات همین بس که خداوند متعال در قریب به سى آیه قرآن کریم پس از دستور به نماز، سفارش به زکات میکند؛ گویى رابطه عمیقی بین نماز و زکات است، بهطوریکه نماز بى زکات، نماز مقبولى نخواهد بود. همچنین روایات فراوانى در مورد زکات وجود دارد، ازجمله در روایتى آمده است که: «مانع زکات و شخصى که زکات بر او واجب شده و نمیپردازد مسلمان از دنیا نمیرود»؛ زکات همانند خمس، موارد معیّنى دارد: یک قسم از آن زکات بدن و حیات انسان است که هرسال یکمرتبه در روز عید فطر پرداخت میشود و تنها بر کسانى که قدرت پرداخت آن را (ازنظر مالى) دارند واجب است و قسم دیگر زکات اموال است که به نُه چیز (گندم، جو، خرما، کشمش، شتر، گاو، گوسفند، طلا و نقره سکهدار) تعلّق میگیرد.
هرگاه زراعت يا باغى را قبل از واجب شدن زكات خريدارى كند زكات بر عهده مالك جديد است و اگر بعدازآنكه زكات واجب شده بخرد، زكات بر عهده فروشنده يعنى مالك قديم است.