مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر محرم كه دسترسى به آب ندارد تيمّم بدل از غسل كرد و سپس يكى از مبطلات وضو را انجام داد، لازم نيست تيمّم بدل از غسل را تكرار كند؛ بلكه تيمّم بدل از وضو مى‌كند و تا زمانى كه يكى از موجبات غسل حاصل نشده و عذرش باقى است، همان تيمّم بدل از غسل اوّل كافى است و می‌تواند طواف و نماز آن را با همان تیمم بدل از غسل بجا آورد.

برای کسانی که آنجا هستند نمی تواند بخواند و باید آنها را آموزش دهد؛ در مورد کسانی که آنجا نیستند مانعی ندارد ولی خود آنها هم در وطن بخوانند.‌

در هر حال کفن‌ودفن لازم است ولی می‌تواند او را در احرامش کفن کنند و مقدار کمبود را از پارچه‌های دیگر تأمین کنند.

درصورتی‌که جراحتی در محل حاصل‌شده باشد و خون ناشی از جراحت باشد اشکالی ندارد. در غیر این صورت باید اعاده شود.

كسانى كه به خاطر عذرى (مانند پيرى، ترس از عادت ماهانه، بيمارى و مانند آن) طواف زيارت و نساء را قبل از وقوف به عرفات انجام داده‌اند، بوى خوش و همسر بر آن‌ها حلال نمى‌شود، بلكه تمام محرمات احرام بعد از حلق يا تقصير بر چنين افرادى حلال مى‌گردد.

انجام اعمال زير در حال طواف مستحب است:1. «اَللّهُمَّ اِنّىü أَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذüي يُمْشى بِهِ عَلى ظَلَلِ الْمآءِ، كَما يُمْشى بِهِ عَلى جُدَدِ الأرْضِ، وَ اَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذüي يَهْتَزُّلَهُ عَرْشُکَ، وَاَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الّذي تَهْتَزُّ لَهُ اَقْدامُ مَلائِكَتِکَ، وَ اَسْئَلُکَ بِاسمِکَ الَّذüي دَعاکَ بِهِ مُوسى مِنْ جانِبِ الطُّورِ فَاسْتَجَبْتَ لَهُ، وَاَلْقَيْتَ عَلَيْهِ مَحَبَّةً مِنْکَ، وَ اَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذüي غَفَرْتَ بِهü لِمـُحَمَّدٍ صَلَّى الله عَلَيْهِ وَ آلِهِ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ ما تأخر، وَ اَتْمَمْتَ عَلَيْهِ نِعْمَتَکَ، اَنْ تَفْعَلَ بىü كَذا وَكذا» و به‌جا «كذا و كذا» حاجت خود را از خداوند متعال بخواهد.2. مستحب است هنگام طواف بگويد:«اَللّهُمَّ اِنّüي اِلَيْکَ فَقْيرٌ، وَ اِنّüي خآئِفٌ مُسْتَجüيرٌ، فَلا تُغَيِّرْ جِسْمüي، وَلاتُبَدِّلْ اِسْمي».3. صلوات بر محمد و آل او بفرستد، به‌خصوص هنگامی‌که به در خانه كعبه رسيد. 4. هنگامی‌که به حجر اسماعيل رسيد، به ناودان نگاه كند و بگويد:«اَللّهُمَّ اَدْخِلْنِي الْجَنَّةَ، وَ اَجِرْنِي مِنَ النّارِ بِرَحْمَتِکَ، وَ عافِني مِنَ السُّقْمِ، وَ اَوْسِعْ عَلَىَّ مِنَ الرِّزْقِ الْحَلالِ، وَ ادْرَأَ عَنّي شَرَّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالإنْسِ، وَ شَرَّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَ الْعَجَمِ».5. به هنگام عبور از حجر بگويد: «يا ذَا المَنِّ وَ الطَّوْلِ، يا ذَا الْجُودِ وَ الْكَرَمِ، اِنَّ عَمَلي ضَعüيفٌ، فَضاعِفْهُ لي، وَ تَقَبَّلْهُ مِنّي، اِنَّکَ اَنْتَ السَّمüيعُ الْعَلüيمُ».6. هنگامی‌که به ركن يمانى برسد دست‌ها را بلند كند و بگويد: «يا الله يا ولی الْعافِيَةِ، وَ خالِقَ الْعافِيَةِ، وَ رازِقَ الْعافِيَةِ، وَ الْمُنْعِمَ بِالْعافِيَةِ، وَ الْمَنّانُ بِالْعافِيَةِ، وَ الْمُتَفَضِّلَ بِالْعافِيَةِ عَلَىَّ وَ عَلى جَمِيعِ خَلْقِکَ، يا رَحْمنَ الدُّنْيا وَ الآخِرَةِ وَ رَحِيمَهُما، صَلِّ عَلى محمد وَ آلِ محمد، وَ ارْزُقْنَا الْعافِيَةَ، وَ تَمامَ الْعافِيَةِ وَ شُكْرَ الْعافِيَةِ، فِي الدُّنْيا وَالآخِرَةِ، يا اَرْحَمَ الرّاحِمِينَ».7. سپس سر را به سمت كعبه كند و بگويد: «اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذِي شَرَّفَکِ وَ عَظَّمَکِ، وَ الْحَمْدُلِلّهِ الَّذي بَعَثَ مُحَمَّداً نَبِيّاً وَ جَعَلَ عَلِيّاً اِماماً. اَللّهُمَّ اهْدِ لَهُ خِيارَ خَلْقِکَ، وَ جَنِّبْهُ شِرارَ خَلْقِکَ».8. هنگامی‌که بين ركن يمانى و حجرالأسود رسيد، بگويد: (رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً و فِي الآخِرَةِ حَسَنَةً، وَ قِنا عَذابَ النّار).9. در شوط هفتم، وقتی‌که به مستجار رسيد، مستحب است ـ در صورت امكان ـ دودست خود را بر ديوار خانه بگشايد و شكم و صورت خود را به ديوار كعبه بچسباند و بگويد: «اَللّهُمَّ الْبَيْتُ بَيْتُکَ، وَ الْعَبْدُ عَبْدُکَ، وَ هذا مَكانُ الْعائِذِ بِکَ مِنَ النّارِ».10. سپس به گناهان خود اعتراف نموده و از خداوند عالم آمرزش بطلبد كه ان‌شاءالله تعالى مستجاب خواهد شد، بعد بگويد:«اَللّهُمَّ مِنْ قِبَلِکَ الرَّوْحُ وَ الْفَرَجُ وَ الْعافِيَةُ، اَللّهُمَّ اِنَّ عَمَلِي ضَعِيفٌ فَضاعِفْهُ لِي، وَ اغْفِرْ لِي مَااطَّلَعْتَ عَلَيْهِ مِنّي وَ خَفِىَ عَلى خَلْقِکَ، اَسْتَجِيرُ بِاللّهِ مِنَ النّار».11؛ و هرچه خواهد دعا كند و دست بر ركن يمانى ـ كه قبل از ركن حجرالأسود قرار دارد ـ بگذارد، سپس نزد حجرالأسود آمده و طواف خود را تمام كند و بگويد:«اَللّهُمَّ قَنِّعْني بِما رَزَقْتَني، وَ بارِکْ لي فüيما آتَيْتَني».12. براى طواف كننده مستحب است در هر شوط اركان خانه كعبه (چهارگوشه آن) و حجرالأسود را استلام نمايد؛ و در وقت استلام حجر بگويد: «أمانَتي أدَّيتُها، وَ ميüثاقي تَعاهَدْتُهُ، لِتَشْهَدَ لي بِالْـمُوافاةِ».

طواف حدّ معينى ندارد و طواف در تمام مسجدالحرام جايز مى‌باشد، به‌علاوه برخورد از روى لباس بدون قصد خاص اشكال ندارد.

احتیاط آن است که به مقدار معمول زنان باشد.

پوشانيدن عورت بر طواف كننده واجب است؛ بلكه لازم است بدن خود را طورى بپوشاند كه نگويند بدنش برهنه است.

اعمال شما صحيح است؛ ولى احتياط مستحب آن است اگر خودتان نمى‌توانيد آن اعمال را بجا آوريد به شخصى كه به عمره يا حج مى‌رود نيابت دهيد كه آن اعمال را از طرف شما انجام دهد.

كسى كه طواف عمره تمتّع را عمداً ترك كند تا وقت وقوف به «عرفات» تنگ شود، احتياط واجب آن است كه نيّت حج اِفراد كند و پس از حج، عمره مفرده به‌جا آورد و سال بعد حج تمتّع را اعاده نمايد.

طواف از اركان حج است و كسى كه «طواف حج» را تا آخر ذی‌الحجه ترك كند، اگر از روى عمد باشد حج او باطل است و بايد سال ديگر اعاده كند و اگر از روى جهل و ناآگاهى باشد، نيز حج او باطل است (خواه جاهل مقصّر باشد، يا غير مقصّر) و علاوه بر اعاده حج، احتياط آن است كه شترى هم قربانى كند و اگر از روى سهو و فراموشى بوده، طواف را قضا مى‌نمايد و حج او صحيح است و چنانچه بعد از مراجعت از حج، يا بيرون رفتن از مکه متوجّه شود و بازگشت براى او مشقّت داشته باشد، كسى را نايب مى‌گيرد كه براى او طواف كند و مستحب است سعى را نيز بعدازآن اعاده كند و يك گوسفند در منى قربانى نمايد و اگر ممكن نشد در وطن خود قربانى كند و در اين مدّت چيزى بر او حرام نيست.