در صورتی که تسویه حساب کرده اید باید وجه شما را بازگردانند مگر اینکه در قرارداد اولیه شرط شده باشد.
هرگاه مال حلال با حرام مخلوط شود و مقدار حرام را نداند، ولى صاحبش را بشناسد، بايد يكديگر را راضى كنند و چنانچه صاحب‌مال راضى نشود درصورتی‌که بداند مقدار معيّنى قطعاً مال اوست (مثلاً یک‌چهارم مال) و در بيشتر از آن شك داشته باشد بايد مقدارى را كه يقين دارد به او بدهد و مقدار بيشتر را كه احتمال مىدهد مال اوست با او نصف كند.
هرگاه انسان بداند مال او با اموال ديگران مخلوط شده و مقدار آن معلوم باشد و بداند كه مالك آن از چند نفر معيّن بيرون نيست، ولى نتواند مالك را به‌طور معيّن تشخيص دهد، بايد در بين همه آن‌ها به‌طور مساوى تقسيم كند
درصورتی‌که صاحبان آن را نشناسد و مقدار آن را نداند تخمیس می‌شود و اگر سال هم بر آن گذشته باشد به خاطر گذشتن سال، بار دیگر تخمیس می‌شود.
این سود نیز تابع سرمایه است و تصرّف در هر دو حرام است.
اگر مقدارش را نمی‌داند و صاحبان آن را نمی‌شناسد، باید خمس آن را بپردازد و بعد صرف مسجد کند.
اگر یقین ندارد که از مال حرام است براى او اشکالى ندارد و اگر یقین دارد چنانچه مقدار حرام و صاحبانش شناخته‌شده نیستند، واجب است خمس آن را بپردازد و بقیّه پاک می‌شود.
آری شامل مال میت نیز می‌شود و با اخراج خمس حلال می‌گردد.
سود گرفتن بر وام در هر صورت ربا و حرام است، مگر اینکه به شکل مضاربه دربیاید.
جواب الف تا د: کلیّه صداها و آهنگ‌هایی که مناسب مجالس لهو و فساد است حرام و غیر آن حلال است و تشخیص آن با مراجعه به اهل عرف خواهد بود. منظور از مناسبت با مجلس لهو و فساد آن است که این‌گونه آهنگ‌ها، صرف‌نظر از محتوا، غالباً در آن‌گونه مجالس نواخته می‌شود و نیّت تشکیل‌دهندگان در آن تأثیر ندارد و منظور از آلات مشترکِ آلاتى است که به‌طور گسترده هم در مجالس حرام و هم در مجالس حلال از آن استفاده می‌شود.
هر دو از گناهان بسیار بزرگ هستند که عواقب سخت دنیوی و اخروی دارند و باید به‌طورجدی ازآنجام آن‌ها خودداری شود.
فكر گناه تا زمانى كه منتهى به انجام گناه نشود، گناه محسوب نمی‌شود، ولى بی‌شک آثار نامطلوبى بر روح انسان می‌گذارد.
