مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مرتد ملی چند حکم متفاوت با مرتد فطری دارد. نخست اینکه اول او را توبه می‌دهند اگر توبه نکرد حکم قتل اجرا می‌شود، دیگر اینکه اموال او میان ورثه تقسیم نمی‌شود مگر زمانی که بمیرد یا کشته شود، سوم اینکه زوجه‌اش عده طلاق نگه می‌دارد درحالی‌که زوجه مرتد فطری عده وفات نگه می‌دارد.

در شروطى كه شرط واقعى هستند فرقى بين جاهلی که دسترسی به‌جاهل قاصر (کسی یا چیزی ندارد تا علم پیدا کند) و جاهل مقصر (کسی که دسترسی دارد ولی پیگیری نکرده) نيست و فقدان اين شروط درهرصورت عمل را باطل مى‏كند، مانند طهارت از حدث يا استقبال قبله به معناى اينكه پشت به قبله نباشد همچنين وقت نماز و يا اركان نماز امّا بعضى شروط، شرط علمى هستند و در آن‌ها ملاك علم مكلّف است. در هنگام فقدان این‌گونه شروط بين جاهل قاصر و مقصر فرق است و فقط جاهل قاصر معذور مى‏باشد مثل طهارت از خبث يا شرايط لباس مصلى يا افعالى در نماز كه ركن نيستند.‌

قربت مطلقه امر دارد ولی قصد رجا امر مشکوک است.‌

فتواى به احتیاط آن است که مجتهد دستور به احتیاط بدهد. مثلاً بگوید: «اگر دو ظرف آب وجود دارد و می‌دانی یکى از آن دو نجس است، امّا نجس را نمی‌شناسی باید احتیاط نموده و از هر دو اجتناب کنى.» ولى احتیاط در فتوا این است که مثلاً بگوید: «قناعت کردن به یک تسبیح اربعه در رکعت سوّم و چهارم اشکال دارد و احتیاط آن است که سه مرتبه بخوانى».‌

لازم و واجب معمولاً به یک معناست، ولى گاهى لازم مفهوم وسیع‌تری دارد و بر غیر احکام تکلیفى نیز اطلاق می‌شود.‌

فتوا آن است که چیزی را از ادله شرعیه درباره تکالیف استفاده کنند و حکم حاکم آن است که بعضی از مصادیق مهم را تشخیص دهد و مردم را بر آن مصداق الزام نماید مانند حکم به تحریم تنباکو از سوی مرحوم میرزای شیرازی.‌ برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به کتاب «انوار الفقاهه» ما مراجعه نمایید.‌

باید نظر مرجعی که موافق احتیاط است اجرا شود.‌

شما باید مطابق فتواى مرجع تقلیدتان عمل کنید؛ ولى بهتر است در مسائل خانوادگى طرفین توافق نمایند.‌

آب يا «مطلق» است يا «مضاف». آب مضاف آبى است كه به‌تنهایی به آن آب گفته نشود، یعنی یا آن را از چیزى گرفته باشند (مانند آب سیب و هندوانه) و یا با چیزى مخلوط شده باشد، به‌قدری که به آن، «آب» گفته نشود؛ مانند شربت، آب‌نمک، آب گل؛ امّا آب مطلق آن است كه می‌توان بدون هيچ قيد و شرطى به آن آب گفت؛ مثل آب‌های معمولى. آب مطلق، پاك و پاک‌کننده است؛ امّا آب مضاف چيزى را پاك نمى‏كند، بلكه با ملاقات به نجس، نجس می‌شود.‌

تطهیر با آب‌لوله‌کشی بسیار آسان است و غُساله آن پاک است به‌شرط اینکه عین نجاست در آن نباشد و می‌توانند غساله را با حوله‌ای جمع کنند و نیاز به شستن حوله هم نیست ولی خوب است بشویند. ولی غُساله آب قلیل نجس است و با حوله‌ای به‌طورمعمول و به‌دوراز وسواس آن را جمع می‌کنند. در این صورت زمین و رطوبت اندکی که باقیمانده است پاک ولی حوله و دست‌ها نجس است که باید آن‌ها را آب بکشند. البته تا آنجا که ممکن است از آب‌لوله‌کشی استفاده کنند تا دچار وسواس نشوند.

معمولاً خواب اختیاری است و جنون اختیاری نیست، اما اغماء نه جنون است و نه خواب. روایات متعددی داریم که روزه از آن‌ها ساقط است اما در مورد اغماء اگر نیمی از روز باشد و قبل از آن نیت کرده باشد احتیاط واجب آن است که قضا کنند اما اگر تمام‌روز باشد از او ساقط است.

اخلاط سر و سینه اصلاً به فضای بینی و دهان نمی‌آید ولی خونی که به فضای بینی آمده است اگر پایین‌رود اشکال دارد همچنین آب بینی را اگر بالا بکشد و از پشت حلق پایین‌رود