هرگاه در طول روز متوجه پاکی از حیض و نفاس شود و شک کند که قبل از اذان صبح پاک بوده یا بعد از اذان پاک‌شده، باید بگوید که پاک نبوده و روزه‌اش باطل است.
روزى را كه انسان شك دارد آخر رمضان است يا اوّل شوّال بايد روزه بگيرد، امّا اگر در اثناء روز ثابت شود كه اوّل شوّال است بايد افطار كند هرچند نزديك مغرب باشد.
درصورتی‌که اطمینان دارید تکلیفی ندارید و الا مجدداً بدهید.
با توجه به آنچه نوشته‌شده است کفاره شکستن روزه قضای رمضان را بدهد.
اگر پسر بزرگ ميّت نداند كه ميّت قضاى روزه بر ذمّه دارد يا نه واجب نيست براى او قضا بگيرد و اگر اجمالاً بداند مقدارى قضاى روزه بر ذمّه اوست بايد به‌اندازه‌ای كه يقين دارد به‌جا آورد و بيش از آن لازم نيست.
درصورتی‌که نمی‌داند عمدی بوده بگوید انشاء الله بدون عمد بوده است و فقط قضا کند.
هرگاه انسان شك دارد مغرب شده يا نه نمی‌تواند افطار كند و اگر افطار كند هم قضا دارد و هم كفّاره، ولى اگر شك كند كه صبح شده يا نه می‌تواند كارهايى كه روزه را باطل می‌کند انجام دهد و تحقيق كردن نيز واجب نيست.
در فرض مذکور روزه او صحیح است.
در فرض سؤال، استصحاب می‌شود که بعد از اذان بوده و روزه صحیح است.
اگر شک در مقدار دقیق سن خود دارد فعلاً نسبت به آن زمان وظیفه‌ای ندارد.
باید بگوییم صحیح بوده، امّا اگر یقین داریم باطل انجام داده است باید دوباره انجام دهیم.
