موارد هبه لازم
مواردی که هبه لازم است نه جایز و واهب حق رجوع ندارد کدام است؟
هبه به ارحام و اقوام در صورتیکه تحویل داده باشد یا به قصد قربت هبه ای انجام دهند نمی تواند رجوع کند و همچنین هبه معوضه لازم الاجراست.
مطالبه سهم الارث بعد از هبه آن
شخصی سهم الارث پدری خود که شامل عرصه و اعیانی یک باب ساختمان مسکونی است را به برادر بزرگتر خود هبه نموده و بخشیده اند و بعد از اینکه برادر بزرگتر در قبال اخذ بهاء و ثمن اقدام به فروش ملک به یکی دیگر از وراث فوق نموده است بقیه وراث سهم بخشیده شده خود را مطالبه می نمایند لطفاً نظر مبارک خویش را در باره مطالب ذیل بیان فرمائید: آیا حقی (از وراث مدعی) بر ذمه خریدار باقی مانده است؟
اگر سهم خود را به برادر دیگر بخشیده اند و تحویل وی داده اند حق رجوع ندارند.
عدم رجوع خدمه به مشعر
شب عید کارکنان کاروانها بعد از نصف شب با خانمها به منى میروند و دوباره به مشعر بازنمیگردند، آیا کفّاره دارد و حجشان صحیح است؟
چنانچه براى راهنمایى و اداره وضع آنها لازم است با آنها بروند مانعى ندارد و کفّاره هم لازم نیست.
رجوع به مابذل و به ذمه گرفتن مرد در طلاق خلع
رجوع به مابذل در عده طلاق خلع و به ذمه گرفتن مرد موجب رجعی شدن طلاق می شود؟
کافی نیست، زن باید تمام با بخش قابل توجهی از مابذل را تحویل بگیرد.
موارد عدم جواز رجوع به هبه
در چه مواردي رجوع به هبه جايز نيست؟
هبه در چند صورت قابل برگشت نيست:1.هبه معوَّضه باشد؛ يعني در قبال آن چيزي دريافت کرده باشد.2.هبه به ذي رحم (بستگان نسبي) باشد.3. مورد هبه تغيير پيدا کرده باشد مثلاً زمين باشد و در آن خانه ساخته باشند يا پارچه اي باشد و با آن لباس دوخته باشند يا فروخته باشند.4. هبه کننده فوت کند.5. هبه به قصد قربة الي الله پرداخت شده باشد. در اين پنج صورت هبه قابل بازگشت نيست.
رجوع مالک اصلی در معامله فضولی
در معامله فضولى، مالک اصلى حقّ رجوع به کدامیک از بایع و یا مشترى را دارد؟
مالک میتواند مثل یا قیمت را از مشترى بگیرد و اگر دسترسى به او پیدا نکرد میتواند از بایع بگیرد و در صورت اوّل چنانچه مالک اصلی جنس خود را از مشتری پس بگیرد، در این صورت مشتری میتواند از فروشنده فضولی پول خود را پس بگیرد ولی اگر مالک اصلی جنس را نگیرد و بهجای آن از مشتری پول جنس را مطالبه کند چنانچه قیمتی که مشتری به مالک اصلی داده بیشتر باشد در این صورت میتواند علاوه بر مبلغی که بابت خرید آن جنس به فروشنده فضولی داده تفاوت قیمت را از فروشنده فضولی بگیرد مگر اینکه مشتری خودش آگاهانه به دادن زیادتر از قیمت واقعی جنس به مالک اصلی رضایت بدهد در این صورت نمیتواند مابهالتفاوت را از فروشنده فضولی مطالبه کند.
رجوع به مجتهد دیگر در مسئله اعراض از وطن
در مسئله اعراض از وطن، در مواردی که مردم در وطن سابق، نماز خود را کامل میخواندهاند، آقا این اجازه را میدهند که در این مسئله به مرجع معروف دیگری مراجعه نمایند؟
درصورتیکه در این مسئله از ما تقلید نکردهاند، میتوانند به مجتهد دیگری رجوع نمایند.
رجوع ضامن به بدهکار در ضمانت نقل ذمه
در ضمانت نقل ذمه چنانچه ضامن بدهی را پرداخت کرد، آیا میتواند بدهی را از بدهکار سابق مطالبه کند؟
اگر ضمانت به خواهش بدهكار صورت گرفته باشد هر وقت ضامن بدهى را داد مىتواند آن را از بدهكار سابق بگيرد.
رجوع اولیای دم از دیه به قصاص
در صورتى که اولیاى دم تقاضاى دیه کرده باشند، آیا قبل از دریافت آن مى توانند از نظر خود رجوع، و تقاضاى قصاص کنند؟ بعد از وصول دیه چطور؟
بعد از وصول دیه جایز نیست; و قبلا هم اگر مصالحه شرعیّه بر دیه انجام شده باشد، تغییر آن جایز نیست.
حکم رجوع به ورثه برای دریافت هزینه تجهیز میّت
در صورت عدم توانایی مالی میّت برای تأمین مخارج واجب مانند کفنودفن، چنانچه یکی از ورثه هزینه تجهیز میّت را بپردازد آیا میتواند بعد از تجهیز میّت، جهت وصول هزینهها به سایر ورثه رجوع کند؟
در فرض سؤال، نمیتواند به سایر ورثه رجوع کند؛ مگر اینکه با توافق آنها این کار را کرده باشد و در این صورت باید طبق توافق عمل شود
حکم رجوع به غیر حاکم شرع برای دعاوی مبهمه
در دعاوی، گاهى تشخیص موضوع روشن، و معلوم است که حق با زید مى باشد، و با این وجود عمرو منکر این حق است؛ ولى گاه چنین نیست؛ آیا در این صورت رجوع به غیر حاکم شرع جایز است؟
اگر حق ثابت و روشن نباشد، و در رجوع به حاکم غیر شرعى احتمال این باشد که حق به غیر صاحبش داده شود، رجوع جایز نیست. مگر با رضایت طرفین، و منحصر بودن راه در آن.