مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه زمين را براى زراعت گندم يا جو اجاره دهد و مال‏الاجاره را گندم يا جو همان زمين قرار دهد اجاره صحيح نيست، همچنين در مقابل محصولات ديگر زمين.

در زكات قصد قربت شرط است، يعنى بايد براى اطاعت فرمان ‏خداوند متعال زكات بدهد و بايد در نيّت خود معيّن كند كه زكات مال است يا زكات فطره، ولى اگر زكات گندم و جو و اموال ديگرى بر او باشد لازم نيست معيّن كند چيزى را كه می‌دهد زكات كدام است.

ما قوت غالب شخص را ملاک نمی‌دانیم و مخیرند طبق نرخ گندم، برنج یا سایر موارد محاسبه نمایند ولو اینکه قوت غالب آن‌ها چیز دیگری باشد.

در زكات فطره مى‏توان به‌جای جنس، پول داد، مثلاً حساب مى‏كند قيمت يك من گندم چه اندازه است؛ پول آن را به همين عنوان به فقير مى‏دهد، ولى بايد توجّه داشت ملاك، قيمت خرده‌فروشی در بازار آزاد است نه قيمت عمده‌فروشی و نرخ رسمى و به تعبير ديگر بايد پولى بدهد كه فقير اگر بخواهد بتواند با آن همان جنس را از بازار بخرد.

در زكات فطره مى‏توان به جاى جنس، پول داد، مثلًا حساب مى‏كند قيمت يك من گندم چه اندازه است؛ پول آن را به همين عنوان به فقير مى‏دهد، ولى بايد توجّه داشت ملاك، قيمت خرده فروشى در بازار آزاد است نه قيمت عمده فروشى و نرخ رسمى و به تعبير ديگر بايد پولى بدهد كه فقير اگر بخواهد بتواند با آن همان جنس را از بازار بخرد.

وزن کاه را در نصاب گندم محاسبه نمی‌کنند یعنی وزن خالص گندم اگر به حدنصاب برسد زکات به آن تعلق می‌گیرد.

كسى كه زكات فطره چند نفر را مى‏دهد لازم نيست همه را از يك جنس بدهد و می‌تواند (مثلاً) براى بعضى گندم و براى بعضى جو بدهد.

خریدوفروش خوشه گندم و جو بعدازآن‏كه دانه آن بسته‌شده است اشكال ندارد، امّا فروختن آن به گندم و جو مشكل است، همچنين خود زراعت را مى‏توان قبل از ظاهر شدن خوشه‏ها خريدارى كرد، خواه شرط كند باقى بماند تا برسد، يا فقط از علف آن استفاده كند.

هرگاه می‌توانسته آن را تبدیل به آرد کند ولی این کار را نکرده و به مرغ داده مانعی ندارد.

اگر مظالم مثلى است ـ مثل گندم و جو و امثال آن باید ـ خود آن و در صورت توافق طرفین قیمتش را، مطابق روز پرداخت بدهد و اگر مثلى نیست مثل انواع حیوانات باید قیمت وقت تلف را حساب کند. البته در این مورد تورم را باید حساب کنند.

می‌توانند فضله و مقداری از اطراف آن را بردارند و بقیه را مصرف کنند.

گندم يا چيز ديگرى را كه براى فطره مى‏دهند بايد مخلوط با خاك و اشياء ديگر نباشد، مگر اين‏كه به‌قدری كم باشد كه به‌حساب نيايد.