مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

پس از نماز طواف نزد حجرالأسود بيايد و مستحب است از درِ محاذى حجرالأسود به‌سوی صفا برود و با آرامش بالاى صفا رفته و به خانه كعبه نظر کند و به ركنى كه حجرالأسود در آن است رو نمايد و حمد و ثناى الهى را به‌جا آورد و نعمت‌های خداوند را در نظر بگيرد، سپس اين اذکار را بگويد:«الله‌اکبر» هفت مرتبه.«اَلْحَمْدُلِلّهِ» هفت مرتبه.«لا إِلهَ الا الله» هفت مرتبه.«لا إِلهَ الا الله وَحْدَهُ لاشَريکَ لَهُ، لَهُ الْمُلْکُ وَ لَهُ الْحَمْدُ، يُحْيي وَيُميتُ، وَ هُوَ حَىٌّ لايَمُوتُ، بِيَدِهِ الْخَيْرُ، وَ هُوَ عَلى کل شَئٍ قَديرٌ» سه مرتبه.سپس سه مرتبه صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد و بگويد: «الله‌اکبر عَلى ما هَدانا، وَ الْحَمْدُلِلّهِ عَلى ما اَبْلانا، وَ الْحَمْدُلِلّهِ الْحَىِّ القَيُّومِ، وَ الْحَمْدُلِلّهِ الْحَىِّ الدّآئمِ» و سه مرتبه آن را تكرار كند.پس‌ازآن سه مرتبه بگويد:«اَشْهَدُ اَنْ لا إِلهَ الا الله، وَ اَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، لا نَعْبُدُ الا إيّاهُ، مُخْلِصينَ لَهُ الدّينَ، وَ لَوْ كَرِهَ المُشْرِكُونَ».سپس سه مرتبه بگويد:«أَللّهُمَّ إنّي أسْئَلُکَ الْعَفْوَ وَ الْعافِيَةَ، وَ اليَقينَ في الدُّنْيا وَ الآخِرَةِ».سپس سه مرتبه بگويد:«اَللّهُمَّ آتِنافِيالدُّنْياحَسَنَةً، وَفِيالآخِرَةِ حَسَنَةً، وَقِناعَذابَالنّارِ».سپس صد مرتبه «الله‌اکبر»، صد مرتبه «لا إِلهَ الا الله»، صد مرتبه «اَلْحَمْدُلِلّهِ» و صد مرتبه «سُبْحانَ الله» بگويد.سپس بگويد:«لا إِلهَ الا الله، وَحْدَهُ وَحْدَهُ، أنْجَزَ وَعْدَهُ و نَصَرَ عَبْدَهُ، وَ غَلَبَ الأَحْزابَ وَحْدَهُ، فَلَهُ المُلْکُ وَ لَهُ الْحَمْدُ وَحْدَهُ، اَللّهُمَّ بارِکْ لي في الْمَوْتِ، وَ فيما بَعْدَ المَوتِ، اَللّهُمَّ إِنّي اَعُوذُ بِکَ مِنْ ظُلْمَةِ الْقَبْرِ وَوَحْشَتِهِ، اَللّهُمَّ اَظِلَّني في ظِلِّ عَرْشِکَ، يَوْمَ لاظِلَّ الا ظِلُّکَ».و سپردن دين و نفس و اهل و مال خود را به خداوند عالم بسيار تكرار كند. پس‌ازآن بگويد: «اَسْتَوْدِعُ الله الرَّحْمنَ الرَّحيمَ الَّذي لاتَضيعُ وَدايِعَهُ، ديüني وَنَفْسي وَ أَهْلي. اَللّهُمَّ اسْتَعْمِلْنيعَلى كِتابِکَ، وَ سُنَّةِ نَبِيِّکَ، وَ تَوَفَّني عَلى مِلَّتِهِ، وَ اَعِذْني مِنَ الْفِتْنَةِ».سپس سه مرتبه بگويد: «الله‌اکبر» و اگر قادر بر انجام تمام اين عمل نباشد، هرقدر كه مى‌تواند بخواند.و نيز مستحب است كه اين دعا را بخواند: «اَللّهُمَّ اغْفِرْ لي کل ذَنْبٍ أذْنَبْتُهُ قَطُّ، فَإِنْ عُدْتُ فَعُدْ عَلَىَّ بِالْمَغْفِرةِ، فَإِنَّکَ أنْتَ الغَفُورُ الرَّحيمُ. اَللّهُمَّ افْعَلْ بي ما أَنْتَ أَهْلُهُ، فَإِنَّکَ إِنْ تَفْعَلْ بي ما أنْتَ أهْلُهُ تَرْحَمْني، وَ إِنْ تُعَذِّبْني فَأَنْتَ غَنِىٌّ عَنْ عَذابي، وَ أَنَا مُحْتاجٌ إلى رَحْمَتِکَ، فَيامَنْ اَنَا مُحْتاجٌ إلى رَحْمَتِهِ إرْحَمْني. اَللّهُمَّ لاتَفْعَل بي ما اَنَا اَهْلُهُ، فَإِنَّکَ إنْ تَفْعَلْ بي ما اَنَا أهْلُهُ تُعَذِّبْني وَ لم تَظْلِمْني، اَصْبَحْتُ اَتَّقي عَدْلَکَ وَ لاأَخافُ جَوْرَکَ، فَيامَنْ هُوَ عَدْلٌ لايَجُورُ اِرْحَمْني». مستحب است پياده سعى نمايد و ازآنجاکه علامت‌گذاری شده هروله كند؛ يعنى كمى تندتر برود و اگر سوار چرخ باشد اين مقدار را فی‌الجمله تند نمايد و بعدازآن به‌طور عادى تا مروه راه برود و در وقت برگشتن نيز به همان ترتيب عمل نمايد و از براى زن‌ها هروله نيست و مستحب است بر درگاه خداوند گريه كند و در حال سعى دعا بسيار نمايد.

كسى كه مى‌خواهد از مکه بيرون رود مستحب است طواف وداع بجا آورد و در هر شوطى حجرالأسود و ركن يمانى را ـ در صورت امكان ـ استلام نمايد و چون به مستجار رسد مستحباتی كه قبلاً براى آن مكان ذكر شد به‌جا آورد و آنچه خواهد دعا نمايد، بعداً حجرالأسود را استلام نموده و حمد و ثناى الهى نمايد و صلوات بر پيغمبر و آل او بفرستد و اين دعاء را بخواند:«اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى محمد عَبْدِکَ وَ رَسُولِکَ وَ نَبِيِّکَ وَ أَمüينِکَ وَ حَبüيبِکَ وَ نَجِيِّکَ وَ خِيَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ. أَللّهُمَّ كَما بَلَّغَ رِسالاتِکَ، وَ جاهَدَ فüي سَبüيلِکَ، وَ صَدَعَ بِأَمْرِکَ، وَ أُوذِىَ في جَنْبِکَ، وَ عَبَدَکَ حَتّى أَتاهُ اليَقينُ. أللّهُمَّ اقْلِبْني مُفلِحاً مُنْجِحاً مُسْتَجاباً لى، بِأَفْضَلِ مايَرْجِعُ بِهِ اَحَدٌ مِنْ وَفْدِکَ، مِنَ المَغْفِرَةِ وَ الْبَرَكَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الرِّضْوانِ وَ الْعافِيَةِ».و مستحب است وقت بيرون آمدن، از مقابل ركن شامى بيرون رود و از خداوند متعال توفيق مراجعت بطلبد و وقت بيرون رفتن معادل یک‌درهم خرما خريده و آن را به فقرا صدقه دهد.

جایز نیست و تنها می‌تواند اجرت را در مقابل ایاب و ذهاب یا بیان احکام مستحب و مانند آن بگیرد.

در مورد اعمال مستحب اجازه لازم نیست مگر آنجا که مزاحم حقوق شوهر باشد.

اشکال ندارد نماز آن‌ها صحیح است.

هرگاه بتواند وضو بگیرد یا غسل کند و نماز را بدون مستحبات (ماننداقامه و قنوت) به جا آورد باید چنین کند حتّى اگر به اندازه سوره هم وقت ندارد مى تواند آن را ترک نماید و با وضو نمازبخواند.

مستحب است بعد از تمام كردن طواف و نماز آن ـ اگر ازدحام مانع نشود ـ دست بر «حجرالأسود» بگذارد، يا آن را ببوسد، سپس به سراغ آب زمزم برود، مقدارى از آن بنوشد و كمى بر سر و بدن خود بريزد و پس‌ازآن شروع به سعى نمايد، ولى اگر بوسيدن، يا دست گذاردن بر حجرالأسود، براثر ازدحام موجب آزار ديگران يا خودش گردد، بهتر است از آن صرف‌نظر كند.

مستحب است بعد از مرگ دهان میت را روی‌هم بگذارند كه باز نماند، چشم‌ها و چانه میت را ببندند، دست‌وپاى او را صاف‌کرده و پارچه‏اى روى او بيندازند، براى تشییع‌جنازه او مؤمنين را خبر كنند تا وقتى از محل مردن حركت نداده‏اند روبه‌قبله باشد و در دفن او عجله نمايند، ولى اگر يقين به مرگ او ندارند، بايد صبر كنند تا کاملاً معلوم شود.

شايسته است در حال ايستادن بدن را راست نگه دارد، شانه‌ها را پايين بيندازد، دست‌ها را روى ران‌ها بگذارد، انگشت‌ها را به هم بچسباند، سنگينى بدن‏ را به‌طور مساوى روى دو پا بيندازد و به محل سجده نگاه كند و با خضوع و خشوع باشد، مردان كمى پاها را باز بگذارند وزنان به هم بچسبانند.

مطالبه اجرت برای تعلیم مستحبات به مردم یا مستحباتی که برای غسل و کفن‌ودفن میت و یا امثال آن‌ها است مانعی ندارد.

مستحب است در دادن زكات فطره خويشاوندان محتاج را بر ديگران مقدم دارد و بعد همسايگان نيازمند را و مستحب است اهل علم و فضل را اگر نيازى داشته باشند بر غير آن‌ها مقدم بشمرد.

به مقدارى كه معمول و متعارف در ميان حجاج است.