عمل بر خلاف شرایط مذکور در وقف نامه
زمینی را واقف فقط در نماز خواندن و سوگواری و دعا و جلسات قرآنی وقف کرده با قید (ولاغیر) و قید دیگری آمده که مزاحمتی برای امور فوق ایجاد نشود، حال با عنایت به این مطالب:1- آیا می توان کلاسهای خطاطی، گل دوزی، آموزش نظامی و سیاسی، کتابخانه و امور ورزشی به عنوان زمینه ای برای جذب جوانان به اسلام در این مکان برگزار نمود؟2- آیا تعبیه و یا تصرف مکان مخصوص و محصور برای قرار دادن گیم نت، کتابخانه، مرکز دیجیتال، پرونده اعضاء و امور اداری و اجرایی و فعالیتهای مفید دیگر که در نیت واقف نیامده و با قید (و لاغیر) حصر در موارد استفاده، ایجاد نموده، به عنوان زمینه برای جذب جوانان جایز است؟
با توجه به آنچه نوشته ايد بايد طبق وقف نامه عمل نماييد و تنها در همان موارد مجاز هستيد.
شک در وقف منفعت یا وقف انتفاع موقوفه
زمینی در کنار مسجدی برای مسجد وقف شده است ولی معلوم نیست که وقف منفعت است یا انتفاع بفرمایید تکلیف چیست؟
احتیاط واجب این است که وقف منفعت باشد.
فروش زمین زراعی که بخشی از منافعش وقفی می باشد
زمینی به اینجانب بخشیده شده مشروط بر اینکه در این زمین زراعت کرده و بعد از برداشت محصول، دستمزد کارگر و مخارج آن را کسر کنم و بقیه محصول را نصف برای خود و نصف به نیت حضرت ابوالفضل (علیه السلام) به حسینیه بدهم؛ سوال این است که با این شرایط آیا می توان این زمین را فروخت؟
با توجه به این که نصف آن حکم وقف را دارد نمی توانید آن نصف را بفروشید.
احداث دارالقرآن در زمین اهدایی برای حسینیه
زمینى را براى ساخت حسینیّه اهدا نمودند ولى به جهت وجود حسینیّه در آن محل نیاز به ساخت حسینیّه نیست آیا مى شود در آن زمین دارالقرآن احداث کرد؟
در صورتی که وقف برای حسینیه شده است نمی توان دارالقرآن احداث نمود ولی اگر وقف انجام نشده و اهداء کننده زمین در حال بررسی به این نتیجه رسیده که نیازی به حسینیه وجود ندارد می تواند آن محل را جهت احداث دارالقرآن اهداء نماید.
مجهول بودن کیفیت عمل به وقف
زمین موقوفه ای داریم که وقف آش هست اما نمیدونیم چقدر و چطور؟ چه باید بکنیم؟ آیا همینطوری پولی بدهیم برای آش های نذری درست است؟ چقدر بدهیم؟
اگر بدون هیچ قید و شرطی وقف تهیه آش شده است لازم است تمام درآمد حاصل از موقوفه را بعد از کسر مخارج، صرف تهیه آش نموده و در مراسم مذهبی و مراسم دعا و مانند آن تقسیم کنید.
فروش قسمتی از زمین وقف خاص
زميني وقف اولاد ذكورشده درصورت نيازشديد اولاد، ميتوان قسمتي از آنرا فروخت؟
در صورت نیاز شدید مانعی ندارد.
ادعای وقف بودن زمین توسط یکی از ورثه
زميني به ارث رسيده مادر مان ميگويد زمين وقف است وچگونگي وقف رانميداند و نوشته وقف نامه هم نيست فقط ميگويد از قديم وقتي محصول ميگرفتيم يك مقدار كمي به مسجد ميداديم ما وارثين بايد چه كار کنیم ؟هيج كس از روستا دقيقا نميداند حكم چيست؟
در صورتی که آن زمین شهرت به وقف داشته باشد و یا کسی که ذوالید است می گوید زمین وقف است حکم به وقف می شود و همه درآمد آن بعد از پرداخت مخارج و حق الزحمه کشاورزان صرف مصارف خیر می شود.
تبدیل قسمتی از شبستان مسجد به حیاط یا برعکس
زمينى وقف مسجد شده، و طبق معمول قسمتى از آن تبديل به حياط، توالت و آبدارخانه، و قسمتى ديگر تبديل به مسجد شده است، ولى به علّت تجديد بنا مقدارى از شبستان مسجد جزء حياط شده يا بالعكس، آيا اشكال دارد؟
در صورتى كه اين كار به نفع مسجد و نمازگزاران بوده باشد اشكالى ندارد.
فروش زمین کشاورزی که قسمتی از محصولش وقف شده
زمين كشاورزى که از اين زمين سالى30 كيلوبرنج وقف امام حسين می شد و در حال حاضر اطراف این زمين مسكونى شده و صاحب زمین فوت کرده ایا ورثه می توانند زمین را بفروشند و در سال 30 كيلو برنج خريده به امام حسين بدهند؟
اگر کشاورزی در آنجا ممکن نیست باید زمین را اجاره داده و از اجاره زمین 30 کیلو برنج با کیفیت برنج خود زمین تهیه کنید و در همان مورد مصرف نمایید و باقیمانده اجاره متعلق به ورثه است.
وقف مهریه ای که بر عهده مرد است توسط زن
زماني که تقاضاي مهريه از شوهر کرده ولي شوهر ممانعت به پرداخت آن مي نمايد ميتوان گفت مهريه ام وقف در اموالت باشد؟
در صورتی که مهریه چیزی بر ذمه شوهر باشد وقف صحیح نیست.
داخل بودن حریم موقوفه در وقف
روستایی وقف خاصّ اولاد ذکور سادات گردیده است، در وقفنامه حدود چهارگانه روستاى مذکور مشخّص است، طبق وقفنامه کوههاى روستا که جزء آن روستاست، جزء سامان (یا مرز) ذکر شده است، اکنون عدّه اى مى گویند: «کوه ها جزء انفال است و واقف حقّ وقف کردن کوه ها را نداشته، در نتیجه در صحّت وقف تردید است»، آیا این ابهام وقف را باطل مى کند؟
آنچه در عرف و عادت محل جزء حریم و نیازهاى آبادى محسوب مى شود، جزء توابع موقوفه است و زاید بر آن جزء انفال مى باشد و اگر چیزى از انفال را زاید بر آنچه که گفته شد، جزء موقوفه قرار داده باشند، وقف باطل نمى شود; بلکه اضافات باطل مى شود.