پرداخت فطريه به واجب النفقه
آیا زکات فطریه را می توان به واجب النفقه داد؟
زکات فطره را به واجب النفقه (پدر، مادر، زن و فرزند) نميتوان داد.
زکات فطره را به واجب النفقه (پدر، مادر، زن و فرزند) نميتوان داد.
پرداخت زکات به خود معتاد جايز نيست ولي صرف آن براي درمان او مانعي ندارد، همچنين اگر زن و فرزندي دارد میتواند به آنها بدهد مشروط بر اینکه فقير شرعي باشند و به مصرف حرام نرسانند و آشکارا گناه نکنند.
هرگاه انسان كسى را اجير كند و شرط نمايد كه مخارج او را نيز بدهد (مانند خدمتكار) بايد فطره او را هم بدهد، ولى در مورد كارگرانى كه مخارج آنها بر عهده صاحبکار است و اين مخارج جزئى از مزد آنها محسوب میشود، فطره آنها بر صاحبکار واجب نيست، همچنين در میهمانخانهها و مانند آن، كه معمول است كاركنان غذاى خود را در همانجا مىخورند و اين در حقيقت جزء حقوق آنها محسوب میشود، فطره آنها بر خودشان است، نه بر صاحبکار.
در زكات قصد قربت شرط است، يعنى بايد براى اطاعت فرمان خداوند متعال زكات بدهد و بايد در نيّت خود معيّن كند كه زكات مال است يا زكات فطره، ولى اگر زكات گندم و جو و اموال ديگرى بر او باشد لازم نيست معيّن كند چيزى را كه میدهد زكات كدام است.
در زكات فطره خوراك شخصى خود انسان ملاك نيست بلكه خوراك معمولى اهل شهر و يا محل ملاك است؛ بنابراين، كسى كه هميشه برنج مىخورد میتواند زكات فطره را از گندم بدهد.
هرگاه به گمان اينكه كسى فقير است به او فطره دهند و بعد معلوم شود فقير نبوده، مىتواند آن مال را پس بگيرد و به مستحق بدهد و اگر پس نگيرد بايد از مال خودش فطره را بدهد و اگر از بين رفته باشد، در صورتى كه گيرنده فطره مىدانسته آنچه را گرفته زكات فطره است، بايد عوض آن را بدهد و در غير اين صورت عوض بر او واجب نيست و اگر دهنده فطره در تحقيق حال فقير كوتاهى نكرده باشد بر او هم چيزى نيست.
در زكات فطره مانند زكات مال قصد قربت لازم است، يعنى بايد براى اطاعت فرمان خدا زكات فطره بدهد و نيّت فطره نيز شرط است.
فطریه بر جنین درون شکم مادر واجب نمیشود.
رأساً نمیتوان زکات فطره را به طلبکار شخص فقیر داد.
اگر موقعى كه دادن زكات فطره واجب است فطره را ندهد و كنار هم نگذارد احتياط مستحب آن است كه بعداً به نيّت «ما فىالذّمّه» يعنى بدون اينكه قصد ادا و قضا كند فطره را بدهد.