مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر به قول آن صاحب‌خانه اطمینان داشته باشید جایز است در غیر این صورت اگر از پیدا کردن او مأیوس باشید باید آن وجه را به شخص فقیری بدهید.

اگر بدهكار غير از خانه‏اى كه در آن نشسته و اثاث و لوازم منزل و چيزهاى ديگرى كه به آن احتياج دارد چيزى نداشته باشد، طلبكار بايد صبر كند و نمى‏تواند او را مجبور كند كه چيزهاى مورداحتیاجش را بفروشد، (مگر اینکه خانه در مقابل طلب رهن باشد) امّا بدهكار بايد براى پرداخت بدهى خود تلاش كند و از طريق کسب‌وکار يا راه‌های مشروع ديگر چيزى به دست آورده و بدهى خود را بپردازد.

اگر شخص بخواهد از طلب يا حقّ خود بگذرد قبول كردن طرف لازم نيست و این یعنی ابراء که عبارت است از صرف‌نظر کردن از طلبی که دارد بی‌آنکه صلح مصطلح باشد.

صلح صحيح نيست و بدهكار نسبت به مقدار اضافى مديون است، مگر اين‏كه چنان چه طلبکار مقدار طلب خود را هم مى‏دانست باز به اين صلح راضى می‌بود.

در فرض مسئله ازنظر شرعى نمی‌تواند خسارتى از طلبکاران بگیرد.

در ضمانت بايد «بدهكار» معيّن باشد، بنابراين اگر دو نفر به كسى بدهكار باشند و كسى بگويد من ضامنم كه بدهى يكى از آن دو نفر را بدهم، چون معيّن نكرده باطل است

هرگاه كسى بدون اجازه بدهكار ضامن او شود كه بدهى او را بدهد حق ندارد چيزى از او بگيرد، ولى اگر با اجازه او باشد مى‏تواند بعد از پرداخت بدهى به طلبكار، از بدهكار بگيرد.

حواله در صورتى صحيح است كه انسان بدهكار باشد، پس اگر به كسى بگويد قرض‌هایی را كه از تو بعداً می‌گیرم از همين حالا حواله می‌کنم صحيح نيست.

هرگاه سر كسى حواله دهند كه بدهكار نيست او پيش از پرداختن حواله نمى‏تواند مقدار آن را از حواله دهنده بگيرد و اگر طلبكار به كمتر از آن مقدار راضى شود فقط همان مقدار را مى‏تواند از حواله دهنده بگيرد.

اگر در معامله اوّلى پولى را به عنوان ربا داده کار حرامى کرده است، ولى مى تواند در معامله دوّم، به نیّت تقاص معادل آن را پس بگیرد.

كسى كه می‌تواند زكات را به مستحق برساند اگر كوتاهى كند و مال از بين برود ضامن است و بايد عوض آن را بدهد ولى اگر كوتاهى نكرده باشد چيزى بر او نيست.

با توجه به اینکه نوعی وصیت است درصورتی‌که به همراه بقیه وصایا کمتر یا به‌اندازه ثلث اموال باشد به بدهکار تعلق دارد.