جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

با توجه به آیه 41 سوره مبارکه انفال (...فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ‏...) که با حرف‌اضافه «لام» آمده است، دلالت بر ملکیت و مشارکت در عین می‌کند و لذا چنانچه خمس را نپردازد و درآمدی از سرمایه کسب کند باید خمس درآمد را نیز بپردازد. البته در زکات چنین دلیل روشنی نداریم ولی به فتوای ما زکات نیز به‌عین تعلّق می‌گیرد نه ذمّه؛ بنابراین تصرف در مالی که زکات به آن تعلق‌گرفته جایز نیست مگر با اجازه حاکم شرع، مانند دیگر اموال مشاع که تنها با رضایت همه شرکا می‌توان در آن تصرف کرد و تصرف هرکدام به‌تنهایی، هرچند به مقدار سهم خودش، بدون رضایت دیگرآنجایز نیست.

زكات انگور و كشمش موقعى است كه ميوه برسد و به آن انگور گويند و همچنين در مورد خرما زمانى است كه خرما برسد و قابل‌خوردن شود؛ ولى وقت دادن زکات در خرما و كشمش موقعى است كه خشك شود، مگر اين‏كه بخواهند آن را به‌صورت تر مصرف كنند كه بايد زكات آن را بدهند به‌شرط این‌که خشک‌شده آن به حدنصاب برسد.

مسافرى كه خرجى او تمام‌شده، يا اموالش به سرقت رفته، يا مركبش ازکارافتاده، چنانچه سفر او سفر معصيت نباشد و نتواند با فروختن چيزى يا قرض كردن مالى خود را به مقصد برساند، می‌تواند زكات بگيرد، هرچند در وطن خود فقير نباشد و لازم نيست بعد از رسيدن به وطن مقدارى را كه از باب زكات گرفته برگرداند، ولى اگر بعد از رسيدن به وطن چيزى از زكات زياد آمده باشد بايد آن را به حاكم شرع بدهد و بگويد زكات است.

احتیاط واجب آن است که اگر اقرار به تحقّق زناى به عنف، یا ازاله بکارت به عنف کرده باشد، مهرالمثل را بپردازد.

دیه به نسبت تأثیر این امور، تعلّق می‌گیرد.

دیه سقط در این جا بر عهده مادر است و دیه او به حاکم شرع مى رسد و در مصارف بیت المال مصرف مى شود.

آری حد بر او جاری می شود.‌

چنانچه قصد اجیر انجام آن عمل براى نجات بندگان از دین و اداى مسؤولیت بوده باشد ثواب دارد.

با توجه به آیه 41 سوره مبارکه انفال (...فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ‏...) که با حرف‌اضافه «لام» آمده است، دلالت بر ملکیت و مشارکت در عین می‌کند و لذا چنانچه خمس را نپردازد و درآمدی از سرمایه کسب کند باید خمس درآمد را نیز بپردازد. البته در زکات چنین دلیل روشنی نداریم ولی به فتوای ما زکات نیز به‌عین تعلّق می‌گیرد نه ذمّه؛ بنابراین تصرف در مالی که زکات به آن تعلق‌گرفته جایز نیست مگر با اجازه حاکم شرع، مانند دیگر اموال مشاع که تنها با رضایت همه شرکا می‌توان در آن تصرف کرد و تصرف هرکدام به‌تنهایی، هرچند به مقدار سهم خودش، بدون رضایت دیگران جایز نیست.

احتياط واجب آن است كه زكات گاو و گوسفند و شتر را اگر به حدنصاب برسد بدهد، خواه از علف بيابان بخورد يا علف دستى به آن بدهد و يا گاهى از اين و گاه از آن.

زکات به گوساله تعلق می‌گیرد و مانند گاو می‌باشد.

گوسفندى را كه براى زكات مى‏دهد اگر قيمتش از گوسفندهاى ديگر او كمتر باشد اشكال ندارد، ولى مستحب است گوسفندى كه قيمتش بيشتر است بدهد، يا لااقل حدّ وسط را در نظر بگيرد و همچنين در گاو و شتر.