اقسام حج
حج چند قسم دارد؟
حج بر سه گونه است: «حج تمتّع»، «حج قِران» و «حج اِفراد».
حج بر سه گونه است: «حج تمتّع»، «حج قِران» و «حج اِفراد».
كسى كه خارج از مسافت چهلوهشت ميل (حدود هشتادوشش كيلومتر) زندگى مىكند، هرگاه بيش از دو سال در مکه اقامت نمايد، وظيفه او همان وظيفه اهل مکه است؛ خواه قبلاً مستطيع بوده و يا پس از اقامت مستطيع شده باشد و خواه اقامت او بهقصد هميشگى باشد، يا بهقصد مدّت محدود.
«حج تمتّع» وظيفه كسانى است كه فاصله محل سكونت آنها تا مکه معظّمه چهلوهشت ميل (حدود هشتادوشش كيلومتر) يا بيشتر باشد و «حج قِران» و «اِفراد» وظيفه اهالى مکه معظّمه و كسانى است كه منازل آنها در كمتر از اين مسافت قرار دارد.
كسى كه وظيفه او «حج تمتّع» است نمىتواند به «حج اِفراد» يا «حج قِران» تغيير نيّت دهد؛ مگر اینکه وقت تنگ باشد، بهطوریکه نتواند عمره تمتّع را تمام كرده و به حج برسد. در اين صورت مىتواند «عمره تمتّع» را رها كرده، نيّت حج اِفراد يا قِران كند و وظايف حج (بهجز قربانی که در حج افراد یا قران واجب نیست) را بجا آورد و بعد از پايان حج، عمره مفرده انجام دهد (مانند ساير كسانى كه حج قِران و اِفراد انجام مىدهند) و منظور از تنگ بودن وقت براى حج اين است كه نتواند وقوف در عرفات را، كه از ظهر تا غروب روز عرفه است، درك كند.
احتیاط واجب آن است که بلافاصله بعد از حج بجا آورد و تأخیر نیندازد و اگر ناچار به تأخیر شد، قبل از پایان ذیالحجه بجا آورد.
«حج اِفراد» مانند «حج تمتّع» است، با اين تفاوت كه اوّلا: در حج تمتّع قربانى هست و در «حج اِفراد» قربانى واجب نيست؛ هرچند استحباب دارد. ثانیاً: عمره حج اِفراد پس از انجام مناسك حج است، برخلاف عمره تمتّع كه قبل از حج انجام مىشود. ثالثاً: عمره تمتّع طواف نساء ندارد، ولى عمره مفرده كه بعد از حج اِفراد انجام مىشود طواف نساء دارد. در حقيقت حج اِفراد دو طواف نساء دارد؛ يكى در پايان حج و ديگرى در پايان عمره مفرده.
كسى كه اهل مکه است اگر به خارج از مکه سفر كند، سپس بهسوی مکه بازگردد، مىتواند «حج تمتّع» يا «حج قِران» و «اِفراد» بجا آورد.
علت نامگذاری این قسم به قران، همراه آوردن قربانى هنگام احرام بستن است.
نمىتواند عدول كند و تبديل نمىشود.
مناسك و شرایط حج قرآنهمانند حج افراد است جز در دو مورد:1- احرام در حج افراد فقط با تلبیه تحقّق پیدا میکند، ولی در حج (قران) هم با تلبیه محقق میشود و هم با اشعار (علامت گذاشتن) بر حیوان قربانی و یا تقلید (چیزی به گردن حیوان قربانی آویزان کردن).2- قربانى در حج افراد وجود ندارد، اما شرط حج قرآنهمراه داشتن قربانى هنگام مُحرم شدن است؛ و قربانى كردن در منىٰ بر قارن مستحب است؛ البته اگر قربانىِ همراه آورده را اشعار یا تقلید كند قربانى در منىٰ واجب مىگردد و تبدیل آنجایز نیست.