عدم قبول اقرار تحت فشار یا اقرار به چیزی که وجود خارجی ندارد
فردی که متهم به جعل و كلاهبرداری ىبوده در مراحل تحقيق، نزد ضابطين قوه قضائيّه اعتراف نموده كه با زنى كه وجود خارجى ندارد زناى غير محصنه كرده ولی در تحقيقات بعدى زنى كه نام برده مورد شناسايى واقع نشده است و در مبادى غير رسمى هم اعلام نموده كه اين اعتراف را در حالتى نموده كه به نحوى غير از آزار و شكنجه مورد فشار بوده، آيا تعقيب نامبرده به اتهام زناى غير محصنه با توجّه به مقدّمهاى كه عرض شد جايز است؟
اگر اقرار و اعتراف تحت فشار باشد اعتبارى ندارد و همچنين اگر اقرار نسبت به مورد خاصّى بشود كه وجود خارجى ندارد.
تکلیف قاضی در صورت یقین به قتل با شهادت یک نفر
اگر قتلى تنها در حضور یک مرد، یا یک زن واقع شود، و بر اثر شهادت وى براى قاضى در خصوص وقوع قتل عمد یقین حاصل شود، آیا مى تواند به استناد این علم حکم صادر کند، و یا قتل فقط از طرق خاص، مانند بیّنه، اقرار و قسامه ثابت مى شود؟
احتیاط آن است که بر دیه صلح کنند. مگر آن که اولیاى مقتول راضى به کمتر از آن شوند.
شرط حجیت ظن قاضی
آيا فقط علم قاضي حجت است يا اطمينان و يا ظن متأخم به يقين قاضي هم حجيت دارد؟ و فرق علم و اطمینان چیست؟
در مورد حجيت، علم قاضي شرط است ولي اطمينان که ظن قوي مي باشد نیز کافي است.
مبنای صدور حکم بر اساس علم قاضی
آیا احکامى که قضات بر اساس علم صادر مى کنند در آثار و احکام مانند احکام صادره بر اساس اقرار یا بر اساس بیّنه است و یا راه سوّمى است که ملحق به هیچ کدام نخواهد بود؟
در هر موردى باید تابع دلیل آن مورد بود مثلا در مسأله فرار از حفیره ادلّه شامل علم قاضى نمى شود و حدّ ساقط نمى گردد.
عدم اجرای قاعده مروز زمان در املاک و مانند آن
با توجه به قاعده مرور زمان در فقه اسلامى، در مورد املاک بلا صاحب، مجهول المالک، یا مجهول المکان، یا املاکى که از آنها اعراض شده و متروک مانده اند نظر شرع مقدس برای اجرای قاعده مرور زمان در این موارد مذکور چیست؟
مروز زمان در تحجیر و غصب و املاک بلا صاحب وجود ندارد، بلکه معیار آن است که یقین به اعراض صاحب اصلى پیدا کنیم خواه یقین در یک روز پیدا شود، یا پنجاه سال.
حکم خوردن قسم دروغ برای دفاع از حق خود
اگر کسی در دادگاه مجبور شود برای اینکه حق مسلمش ضایع نشود بقرآن قسم دروغ بخورد آیا مرتکب معصیت شده است؟
تا انسان مجبور نشود نباید قسم دروغ بخورد.
مفهوم قسم جزء البینه
منظور از قسم جزء البینه چیست؟
قسم، مخصوص منكر نیست بلكه مدعی نیز می تواند با یادكردن قسم موجب فیصله دادن دعوا شود لذا در مواردی که عده شهود برای شهادت كافی نباشد، قسم مدعی را قسم جزء بینه می گویند البته قسم جزء بینه برای اثبات برخی دعاوی كارآیی ندارد.
وظیفه قاضی در صورت تعارض علم او با اقرار و بیّنه
در هنگام تعارض علم قاضى با اقرار و بیّنه کدام مقدّم است؟
علم قاضى، در صورتى که از مبادى حسیّه یا قریب به حس حاصل شده باشد، مقدّم است.
سوگند دادن در نبود خواهان سوگند
چنانچه متقاضی سوگند جلسه دادگاه را ترک نماید آیا دادگاه می تواند منکر را بدون حضور وی سوگند دهد؟
در صورتی که متقاضی تقاضا کرده و سپس بدون عذر جلسه را ترک گفته می تواند در حضور قاضی سوگند یاد کند.