مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در فرض مذکور دو کفاره دارد.

اشکالی ندارد و آن را نذر مطلق می گویند.

«مجتهد» و «اعلم» را از سه‌راه مى‏توان شناخت:‌ اوّل: اين‏كه خود انسان اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم را بشناسد.‌ دوم: اين‏كه دو نفر عادل از اهل علم به او خبر دهند، به‌شرط اين‏كه دو نفر عالم ديگر برخلاف گفته آن‌ها شهادت ندهند.‌ سوم: اين‏كه آن‌چنان در ميان اهل علم و محافل علمى مشهور باشد كه انسان يقين پيدا كند او اعلم است.‌ اعلم کسی است که در استخراج احکام شرعی از ادلّه شرعیّه داناتر باشد.‌

با توجه به این‌که احتیاط کار آسانی نیست بهتر این است که شما فتوای یک مرجع را بگیرید و به آن عمل کنید در ضمن احتیاط‌های واجب و مستحب آن مرجع را نیز عمل کنید تا فکر شما راحت باشد.‌

هرگاه مرجع تقليدي فوت کند مقلدين او بايد يک مرجع زنده که او را اعلم از ديگران می‌دانند انتخاب کنند و تمامی مسائل خود را از او تقلید نمایند. همچنین اگر بخواهند بر تقليد مرجع ميت باقي بمانند در مسائلی که به فتوای میت عمل کرده‌اند مجازند و در مسائلی که عمل‌نکرده‌اند باید به فتوای زنده عمل نمایند پس در مسائلى كه اولين بار است مورد ابتلا آن‌ها قرار مى‏گيرد مثل‌اینکه اولين بار است به حج يا عمره مى‏رود به فتواى زنده عمل نمایند.

نذرهاى مذکور تا آن جا که مخلّ به زندگى، و موجب عسر و حرج، و باعث تمسخر نگردد معتبر مى باشد، در غیر این صورت معتبر نیست، ولى نذرهایى مانند نذر روزه بدون خوردن سحرى، اشکال دارد؛ همچنین در موارد شک هیچ مسؤولیّتى براى عمل به نذر ندارد. البتّه تمام این احکام در جایى است که صیغه نذر به صورت صحیح خوانده شده باشد، و مایه آزار پدر نباشد; در غیر این صورت عمل به نذر لازم نیست.

حقيقت تقليد در احكام، عمل کردن به تکالیف شرعی مطابق با دستور مجتهد است.

اگر به مقدار مرجع در این مسئله آگاهی دارد اشکالی ندارد.

در احکام حتماً باید از مرجعی تقلید کند. ولی در تشخیص موضوعات مثل رؤیت هلال می‌تواند به‌یقین خود عمل کند.

شکی نیست که علم و دانش همراه زمان در حال تطوّر و تکامل است؛ و همان‌گونه که در تعلیقه بر عروة الوثقى، مبحث عدم جواز تقلید ابتدایى از میّت، نوشته‌ایم، ممکن است بسیارى از مجتهدین زنده از مراجع گذشته اعلم باشند; چون مراجع زنده معلومات و دانش گذشتگان را به‌اضافه علوم جدیدى در اختیاردارند. بدین‌جهت ممکن است در بین مراجع میّت کسانى باشند که از مراجع زنده استعدادى قوی‌تر داشته باشند، ولى اطلاعات احیا ممکن است نسبت به اموات اقرب به‌واقع باشد و ملاک اعلمیت، اقربیّت به‌واقع است. همان‌گونه که ممکن است طبیب امروز از ابن‌سینا ماهرتر باشد; درحالی‌که استعداد بوعلى بیشتر بوده است. همچنین در سایر علوم; و روشن است که علم فقه و اصول از این قاعده کلی مستثنا نیست و این دو علم دائماً در حال تطوّر و تکامل است.‌

مجتهد متجزى از اهل خبره محسوب می‌شود.‌

هرگاه شك در اعلم بودن چند مجتهد و عدم ترجيح یکی از آن‌ها داشته باشد از هركدام بخواهد می‌تواند تقليد كند.‌