وصیت و تعیین ناظر و وصی به‌صورت شفاهی
فردى به‌صورت شفاهى وصی و ناظرى براى خود مشخص نموده، امّا وصیت‌نامه كتبى ندارد. آيا اموال او ثلث مى‌شود؟ اگر ثلث نمى‌شود، آيا ورثه مى‌توانند براى ذخيره اخروى پدر، بخشى از اموال را ثلث قرار دهند؟
وصیت چه با نوشتن باشد چه به‌صورت شفاهى هر دو معتبر است و اگر ميّت تصريح به ثلث كرده بايد ثلث را براى او نگه‌دارند و اگر تصريح نكرده ورثه مى‌توانند به ميل خود براى او ثلث يا كمتر از آن قرار دهند.
تکلیف وجهی که در قبال اهدای عضو میت میگیرند
بر فرض پذيرش اين مسأله كه انسان مالك بدن خود مىباشد و مىتواند وصيّت نمايد كه در قبال برداشتن عضوى از بدن او براى جرّاحى وجهى در مقابل آن بگيرند، آيا اين پول به وارث مىرسد، و يا بايد در امور خيريّه كه ثوابش به فرد فوت شده مىرسد، خرج و مصرف شود؟
وجه مزبور بايد در كارهاى خير براى ميّت صرف شود، به وارث نمىرسد.
وظیفه ورثه نسبت به کفاره های میت
اگر میت وصیت کند که از اموالش کفاره های او را بپردازند وظیفه ورثه در این مورد چیست؟
پرداخت کفاره روزه والدین بر فرزندان واجب نیست و حتی از اصل مال میت نیز نمی توان پرداخت مگر در دو صورت: 1- با رضایت ورثه کبیر و از سهم آنها. 2- میت در این زمینه وصیت نموده باشد که از ثلث اموال وی پرداخت می شود.
محاسبه تورم نسبت به پرداخت مبالغی که وصیت شده است
در عمل به نیت واقفی که 80 سال پیش در یکی از بندهای وقفنامه گفته 32 تومان برای من هر ساله خمس دهید آیا باید قیمت خمس را به نرخ روز محاسبه کرد؟ و هر ساله داد یا یکبار کفایت میکند؟
به قیمت روز خمس را محاسبه کرده و باید هر سال خمس بدهند.
وصیت ثلث به عینی که بعدا افزایش قیمت پیدا کند
اگر ثلث را به عين وصيّت كند مثلاً بگويد «فلان منزلم بابت ثلث هزينه شود» در حالى كه هنگام فوت اين ملك به اندازه ثلث يا كمتر بوده، امّا بعد از مدّتى قيمت آن ترقّى كرد و از ثلث بيشتر شد چه حكمى دارد؟
در اينجا بايد همان عين را صرف وصيّت كرد و ترقى آن مشكلى ايجاد نمىكند، مثل آن كه سهم ارث يكى از ورثه بعد از تقسيم رشد و ترقى بيشترى كند، مال را از نو تقسيم نمىكنند. ملاك، ارزش آن در زمان فوت است.
عمل به وصیت مفقود الاثر
برادرى داشتم كه در جنگ مفقود الاثر شده و تاکنون هيچ خبرى از او به دست نيامده است. نامبرده، زن و يك فرزند دختر دارد و درآمد سالانه او يك صد هزار تومان مىباشد، از آنجا كه فرزند او نياز به كمك مالى دارد، آيا مىتوان درآمد ايشان را به فرزندش داد و يا طبق وصيّت ايشان عمل كرد؟
تا زمانى كه يقين به فوت او پيدا نكردهايد نمىتوانيد اموال او را تقسيم كنيد، ولى بايد از منافع آن به كسانى كه واجب النّفقه او هستند، مانند همسر و فرزندش، به مقدار نياز بپردازيد.
نبش قبر برای جبران غسل ناقص
در مواردی که غسل میت اشتباه بوده و یا ترتیب رعایت نشده و یا به هر صورتی مطابق وظیفه عمل نشده است نبش قبر لازم است؟
در اشکالاتی که در غسل میت وجود دارد بعد از دفن نیازی به نبش قبر نیست.
دفن میت در شب
دفن ميت در شب جه حكمي دارد؟
هرچند دلیلی بر کراهت در منابع نیامده است ولی بهتر است در غیر موارد ضرورت، دفن در روز انجام شود.
دفن اموات با بیماری‌های واگیردار در مکان‌هایی که ضرر به جامعه می‌رساند
با گسترش جمعيّت در شهرهاى كلان، بعضاً اموات با بیماری‌های واگيردار از قبيل وبا، ايدز، طاعون و غيره با اقدامات غیرقانونی متوفى در ملك شخصى يا باغ يا حسینیه‌ها يا قبرستان‌های متروكه دفن می‌گردند، آيا اين عمل كه به جامعه ضرر و زيان می‌رساند جايز است؟
هر كارى به جامعه ضرر و زيانى برساند جايز نيست. به‌علاوه مخالفت با مقرّرات حكومت اسلامى نيز مجاز نیست.
شرکت در مراسم و طلب مغفرت برای مقتولان مواد مخدر
فردی که به خاطر موادمخدر در درگیری با نیروی انتظامی کشته میشود، رفتن به تشیع جنازه اش چه حکمی دارد؟آیا میتوان برایش نماز وحشت خواند؟
در صورتی که کافر نباشند می تواند برای آنها از خداوند طلب مغفرت کرد و نیز می توان نماز لیله الدفن خواند ولی برگزاری مراسم و شرکت در آن به گونه ای که تایید کار خلاف آنها محسوب شود اشکال دارد.
وصیت به تجهیز جنازه طبق فتوای مرجع خاص
آیا میت می تواند وصیت کند که واجبات دفن وی طبق رساله مرجع تقلیدی غیر از مرجع تقلید زمان حیاتش انجام دهند؟ اگر برخی از فتواها با هم مخالفت داشته باشند چطور؟مثلا مرجع تقلید زمان حیات وی امری را حرام ولی مرجع تقلید وصیت شده آنرا حلال بشمارد؟ آیا برای قضاء نمازها و روزه ها وی نیز حکم ثابت است؟ آیا چنین وصیتی جائز است؟
اگر شخصی که از دنیا رفته است وصی دارد مطابق مرجع وصی و اگر ندارد واجبات مربوط به او را مطابق نظر مرجع ورثه عمل می کنند.
