فعلیت داشتن درمان در محاسبه دیه
در مواردى نظیر شکستگى ستون فقرات که دیه کامله دارد، طبق فتواى فقها اگر این شکستگى بهگونهای معالجه شود که اثرى از جنایت باقى نماند، جانى باید یکصد دینار بپردازد. در اینگونه موارد فعلیت درمان و اصلاح ملاک است، یا قابلیت آن؟ به این معنا که اگر فعلیت ملاک باشد، از ابتدا دیه کامله به عهده جانى قرار میگیرد و جانى موظّف به پرداخت تمام دیه است ـ که پس از اصلاح و خوب شدن، 900 دینار به او پس داده میشود ـ یا منتظر میماند که پس از معالجه، دیه مقرره (100 دینار) را بپردازد) اگرچه ذمّهاش بهکل دیه مشغول است ولى اگر قابلیت درمان ملاک باشد، از همان ابتدا ذمّه جانى به یکصد دینار مشغول میشود.
ظاهر ادلّه این مسئله فعلیت درمان است، بنابراین تا درماننشده باید دیه را بدهد.