مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

سلام‌های سه‌گانه‌ای که به سه طرف خوانده می‌شود دلیل خاصی ندارد ولى به نیّت اوامر مطلقه زیارت مانعى ندارد.

شنيدن اذان از راديو و مانند آن براى نماز كافى نيست، بلكه خود نمازگزاران بايد اذان بگويند.

کمترین فاصله لازم بین دونماز جمعه یک‌فرسخ است، بنابراین اگر دونماز جمعه در یک‌زمان و در فاصله کمتر از حدّ معیّن (یک‌فرسخ) تشکیل شود، هر دو باطل است، ولى اگر یکى از آن‌ها قبلاً شروع‌شده است، دیگرى باطل است چه نمازگزاران بدانند که قبل از آن‌ها یا بعد از آن‌ها، نماز جمعه دیگرى در فاصله کمتر برقرارشده و یا می‌شود و چه ندانند.

جایز نیست امام‌جمعه، خطبه‌ها و بخصوص موعظه و توصیه به تقوا را، آهسته ادا کند; بلکه لازم است که در هنگام موعظه و سفارش به تقوا، صداى خود را در حدّ مقدور به نمازگزاران برساند و در مجامع بزرگ توسّط بلندگوها به خطبه بپردازد تا تشویق و تحذیر و مسائل مهمِ به گوش همگان برسد.

احتیاط واجب آن است که امام‌جمعه در خطبه حمد الهى و درود بر پیغمبر (صلی‌الله علیه واله) و ائمّه (علیهم‌السلام) را به زبان عربى ایراد نماید، گرچه او و مستمعین عرب نباشند، امّا می‌تواند در مقام وعظ و توصیه به تقوا، به زبان دیگرى تکلّم نماید؛ و احتیاط واجب آن است که موعظه و آنچه را به مصالح مسلمین مربوط می‌شود، به زبان مستمعین ادا نماید و اگر مستمعین مختلف‌اند، آن‌ها را به زبان‌های مختلف تکرار کند. گرچه درصورتی‌که مأمومین بیش‌ازحد نصاب (چهار نفر) باشند می‌تواند به زبان حدّ نصاب (چهار نفر) اکتفا نماید، ولى احتیاط واجب آن است که آن‌ها را به زبان خودشان موعظه کند.

باید نماز ظهر را بخوانند.

اگر مأمومین پس از اتمام خطبه‌ها و شروع نماز امام به عللى از اقتدا به او خوددارى کنند و امام را تنها بگذارند، نماز جمعه منعقد نشده و باطل است و امام می‌تواند آن نماز را رها نموده و به نماز ظهر بپردازد. البته اگر عدد مأمومین بیش‌ازحد لازم (4 نفر) براى نماز جمعه باشد، پراکندگى عدّه‌ای از آن‌ها مطلقاً ضرر ندارد به‌شرط آنکه افراد باقی‌مانده از 4 نفر کمتر نباشند.

آن را طورى بسازید که هم قابل‌استفاده براى نمازگزاران باشد و اگر هم کسى حاضر به نماز در آن نبود بتوانند به‌عنوان انبار مسجد مجاور از آن استفاده کنند.

هرگونه تغيير، تبديل، بازسازي و نوسازي در مسجد، در حياط و شبستان يا غيره که به نفع نمازگزاران باشد مانعي ندارد ولي احکام مسجد تغيير نمی‌کند. امّا سرويس بهداشتي را نمی‌توآنجابجا کرد و به‌جايي که جزو مسجد است انتقال داد. نکته: گاه بعضي از قسمت‌های مسجد متعلّق به آن و موقوفه مسجد است، ولي جزء مسجد نيست؛ مانند حياط بعضي مساجد که در آن نماز برپا نمی‌شود (مانند مناطق پرباران شمال) يا آشپزخانه که متعلّق به مسجد است ولي جزء مسجد نيست و میتوان‌ در صورت لزوم در آن خانه عالم و يا خادم يا سرويس بهداشتي احداث کرد، ولي حياط بعضي مساجد که در فصول مناسب در آن نماز برپا می‌شود (مانند مناطق گرمسير) جزء مسجد است و احکام آن را دارد.

اگر براى نمازگزاران مزاحمت ایجاد نکنند و سبب آلودگى مسجد نگردد، اشکالى ندارد.

خوابيدن در مسجد و معامله کردن و سخن گفتن درباره كارهاى دنيا و خواندن اشعارى كه نصيحت و مانند آن در آن نباشد مكروه است، البته اگر مزاحمت براى نمازگزاران داشته باشد حرام است و همچنين انداختن آب دهان و بينى و اخلاط سينه در مسجد و بلند كردن صدا و دادوفریاد و آنچه با موقعیت مسجد منافات دارد مكروه است.

درجایی قرار دهند که در طرف قبله و مقابل نمازگزاران نباشد.