مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر محل کار احکام وطن (مثلاً یک سال در آنجا مشغول باشد) را پیدا کند از محل کار محاسبه می‌شود؛ لذا اگر مقصد، کمتر از مسافت شرعی باشد نماز کامل است و اگر مسافت شرعی باشد نماز شکسته می‌شود.

كسى كه رفتن و برگشتن او هشت فرسخ (حدود 43 كيلومتر) است بايد نماز را شكسته بخواند، خواه رفتنش چهار فرسخ (5/ 21 كيلومتر تقريباً) باشد يا كمتر يا بيشتر، همين اندازه كه رفتن و برگشتن او هشت فرسخ باشد نماز شكسته است و خواه در همان روز و شب برگردد يا فاصله‏اى بيفتد، مگر اين‏كه در بين اين مسافت، ده روز قصد اقامه كند.

در روایات، در مورد سؤال از پیامبر صلی‌الله علیه و اله برای نماز مسافر آمده است که ایشان فرمودند: جبرئیل بر من نازل شد و گفت فاصله میان دو کوهی که در دو طرف مدینه است، حدّ سفر خواهد بود و بعد از اندازه‌گیری 4 فرسخ بوده است؛ بنابراین معیار حکم مسافر، یک روز مسافرت نیست بلکه طی مسافت شرعی است که نسبت به امروز هم تغییر نکرده است.

هرگاه محلی دو راه دارد كه يكى كمتر از هشت فرسخ و ديگرى هشت فرسخ يا بيشتر است، اگر از راه اوّل برود بايد نمازش را تمام بخواند و اگر از راه دوم برود نمازش شكسته است.

مسافت آسمانی و زمینی برای نماز شکسته تفاوتی نمی‌کند.

كسى كه اختيارش در سفر با ديگرى است مانند پسرى كه با پدر خود مسافرت مى‏كند، چنانچه بداند سفر پدرش هشت فرسخ است بايد نماز را شكسته بخواند، حتّى اگر كسى را به‌اجبار به‌جايى می‌برند (مانند زندانى) و بداند مسافت او هشت فرسخ يا بيشتر است همين حكم را دارد، مگر اين‏كه احتمال عقلايى بدهد كه پيش از رسيدن به چهار فرسخ از آن‌ها جدا می‌شود و برمی‌گردد.

نماز او کامل است زیرا نیت مسافرت نداشته است.

اگر پيش از رسيدن به چهار فرسخ از قصد خود برگردد، يا مردّد شود بايد نماز را تمام بخواند.

معيار در شهرها شهرهاى معمولى است و اگر شهرى زياد در گودى يا در بلندى قرارگرفته باشد بايد مطابق شهرهاى معمولى با آن رفتار كرد، يعنى ببينيم چه اندازه مسافت سبب می‌شود كه در شهرهاى معمولى انسان صداى اذان شهر را نشنود و اهالى شهر او را نبينند.

درصورتی‌که مقصد مشخص بوده است ولی مسافت را نمی‌دانسته، قصد اقامت به‌هم‌خورده است.

تفاوتى میان شهرهاى بزرگ و کوچک نیست و بلاد کبیره و صغیره در احکام مسافر یکسان است مگر اینکه شهرى به‌قدرى بزرگ شود که هر محلّه از آن یک شهر مستقل محسوب شود مثل شمیران و شهرری که در عین اتصال به تهران شهرهاى مستقلی محسوب می‌شوند ولى محلات مختلف تهران جزء تهران محسوب می‌شوند و در مواردى که هر محلّه‌ای شهر مستقلى است اگر بین آن‌ها فاصله نماز قصر باشد نماز شکسته است و در غیر این صورت تمام است و معیار در مسافت، آخرین خانه‌هاى شهر است.