مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

راننده‌ها، خلبان‌ها، کشتیبان‌ها و ساربان‌ها و مانند آن‌ها كه سفر شغل آن‌ها است بايد نماز را تمام بخوانند. ضمناً این نکته قابل‌ذکر است: هرچند علی‌الظاهر افراد مختلف‌اند: گروه اوّل: شغله السّفر مانند راننده، گروه دوم: شغله فی السّفر مانند پیله‌ور که در روایات به آن اشاره‌شده است «التاجر الذی یدور فی تجارته» و به تعبیر امروزی تاجری که برای تجارت نیاز به سفر دارد و گروه سوم: غیرازاین افراد که مسافرتشان برای امور دیگری است؛ ولیکن به فتوای ما هیچ‌کدام از آن‌ها باهم فرقی ندارند و معیار کثیرالسّفر است یعنی به‌قدری سفر کنند که برای آن‌ها مسافرت از حالت فوق‌العاده خارج شود و تبدیل به حالت عادی گردد.

نماز او کامل است و اگر ماه رمضان است بايد روزه بگيرد ولي در سفر اول بنا پراحتیاط مستحب، دو سه روز اوّل نماز را جمع بخواند. ضمناً چنانچه ده روز بين سفرهاي او فاصله بيفتد، در سفر اول نمازش شکسته است.

كسى كه شغلش مسافرت نيست، ولى مسافرت مقدمه شغل اوست، مانند معلّم و كارگر و كارمندى كه خودش ساكن شهرى است و همه روز براى انجام كار به نقطه ديگرى می‌رود كه رفت‌وآمد او هشت فرسخ يا بيشتر است، بايد نماز را تمام بخواند و روزه را بگيرد.

كسى كه شغلش مسافرت است اگر براى كار ديگرى غير از شغل خود (مثلاً براى حج يا زيارت يا مقصد ديگرى) مسافرت كند، بايد مانند ساير مسافران نماز را شكسته بخواند، ولى اگر راننده‏اى اتومبيل خود را برای زيارت كرايه دهد و در ضمن خودش هم زيارت كند بايد نماز را تمام بخواند.

خارج شدن از محل اقامت به بیش از حد ترخص، قصد اقامه ی ده روز را به هم می زند و باید در سفر اول نماز کامل خوانده شود، ولی در آن سفر تفریحی نمازش شکسته است.

چنانچه فرزند با نهى پدر و مادر سفر نمايد به‌طوری‌که مايه اذيّت آن‌ها شود، بايد نماز را بنا بر احتیاط واجب تمام بخواند.

كسى كه شغلش مسافرت نيست، ولى در شهر يا روستایى جنسى دارد كه براى حمل آن مسافرت‌های پی‌درپی می‌کند بايد نماز را شكسته بخواند، مگر اینکه کثرت سفر را داشته باشد.

روزه‌هايى كه به خاطر مسافرت يا بيمارى و مانند آن ترك شده، بايد قضا كند.

احتیاط این است که از این سفر خودداری کند. (اگر به او شرط کرده اند و با این حال سفر کرده است سفر حرام است. )

اگر از همسرش به مقدار قابل ملاحظه اى دور شده باشد و مصداق «یغدو و یروح» نباشد یعنى همسرش عملا در اختیار او نیست، زناى محصنه محسوب نمى شود.‌

مانعی ندارد، اما بهتر است قبل از انجام آن در این ماه، مقداری صدقه دهید.

چنانچه تولّد بچّه از آن زن معلوم باشد و شوهر ادّعا کند که بعد از یک سال از مسافرت او بوده و دلیلى بر ادّعاى خود نداشته باشد، آن بچّه متعلّق به آن زن و شوهر است و با هر دو محرم است و از هر دو ارث می‌برد ولى اگر مرد بتواند با دلیل شرعى ثابت کند که بعد از یک سال از سفر او متولدشده است فرزند او محسوب نمی‌شود.