زکات در نُه مورد واجب می‌شود:1-گندم 2-جو 3-خرما 4-انگور(كشمش) 5-طلا 6-نقره 7-گوسفند 8-گاو 9-شتربنابراین اگر كسى مالك يكى از اين نُه چيز باشد با توجه به شرايط مندرج در رساله علمیّه، بايد مقدار معيّنى را در مصارف مشخص‌شده صرف كند، ولى مستحب است از سرمايه کسب‌وکار و تجارت نيز همه‌سال زكات بدهد، همچنين ساير غلات (غير از گندم و جو و خرما و كشمش) نيز زكات آن مستحب است.
زکات یکی از عبادات مالى اسلام است که با شرایط خاصی واجب می‌شود؛ در اهمیت زکات همین بس که خداوند متعال در قریب به سى آیه قرآن کریم پس از دستور به نماز، سفارش به زکات می‌کند؛ گویى رابطه عمیقی بین نماز و زکات است، به‌طوری‌که نماز بى زکات، نماز مقبولى نخواهد بود. همچنین روایات فراوانى در مورد زکات وجود دارد، ازجمله در روایتى آمده است که: «مانع زکات و شخصى که زکات بر او واجب شده و نمی‌پردازد مسلمان از دنیا نمی‌رود»؛ زکات همانند خمس، موارد معیّنى دارد: یک قسم از آن زکات بدن و حیات انسان است که هرسال یک‌مرتبه در روز عید فطر پرداخت می‌شود و تنها بر کسانى که قدرت پرداخت آن را (ازنظر مالى) دارند واجب است و قسم دیگر زکات اموال است که به نُه چیز (گندم، جو، خرما، کشمش، شتر، گاو، گوسفند، طلا و نقره سکه‌دار) تعلّق می‌گیرد.
اگر مالك گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره در بين سال بالغ شود زكات بر او واجب نيست ولی در مورد گندم و جو و كشمش و خرما زكات در صورتى واجب است كه هنگام واجب شدن زكات صاحب آنها بالغ باشد.
گاو داراى دو نصاب است: نصاب اوّل 30 رأس است، يعنى وقتى شماره گاوها به 30 رسد اگر شرايط زکات را دارا باشد، بايد يك گوساله نر يا ماده كه لااقل داخل سال دوم شده باشد زكات دهد. نصاب دوم 40 رأس است و زكات آن يك گوساله ماده است كه لااقل داخل سال سوم شده باشد و آنچه در بين 30 و 40 باشد زكات ندارد، مثلاً كسى كه (35) گاو دارد فقط زكات 30 رأس آن را مىدهد و همچنين اگر از (40) گاو زيادتر شود تا به 60 نرسيده، فقط زكات همان 40 گاو را مىدهد و هرگاه به 60 رسيد بايد دو گوساله كه لااقل داخل سال دوم شده بدهد، همین‌طور هرچه افزايش يابد آنها را سی‌سی، يا چهل چهل و يا اگر ممكن است با 30 و 40 حساب كند و مطابق دستور بالا عمل نمايد، امّا بايد طورى حساب كند كه چيزى باقى نماند، يا اگر مىماند از 9 بيشتر نباشد، مثلاً كسى كه 70 رأس گاو دارد بايد به‌حساب 30 و 40 حساب كند و هرکدام را مطابق دستور بالا زكات بدهد و كسى كه 80 رأس گاو دارد با حساب چهل چهل حساب كند.
می‌توان قیمت دویست دست لباس متوسط معمولى را حساب کرد زیرا حلّه به معناى لباس است و یمنى بودن در آن شرط نیست و نیز می‌توان به‌جای درهم و دینار از گوسفند و گاو شتر استفاده کرد.
مصرف ژلاتین‌هایی که مطمئن است از حيوان حلال‌گوشت ذبح شرعي شده، گرفته‌اند، اشکال ندارد ولي از غير آن اجتناب کند مگر در موارد ضرورت قطعي.
پنجمين واجب از واجبات حج و دومین واجب از واجبات منى، قربانى است. بهترين قربانى شتر و متوسّط آن گاو و ساده‌ترين آن گوسفند است و غير از سه حيوان مذكور كفايت نمى‌كند و تنها بر كسانى واجب است كه حج تمتّع بجا مى‌آورند و بر غير آنها واجب نيست.
حداقل قربانى يك گوسفند است و هر چه بيشتر ذبح كند بهتر است. در روايتى آمده است كه: «رسول خدا 9 در يك سفر حج صد شتر همراه آوردند. شصت‌وشش شتر را براى خود و بقيّه را براى حضرت على 7 قربانى كردند».
اگر راهی ندارند مانعی ندارد ولی اگر ممکن است به شکلی آنها را آرام نموده و کاملا رو به قبله قرار دهند.
حلیت و حرمت ژلاتین، بستگی دارد به موادی که از آنها تهیه می‌شود؛ ژلاتین گیاهی حلال است و ژلاتین تهیه‌شده از استخوان حیوآن‌های حلال‌گوشت که ذبح شرعی شده‌اند حلال است .اما ژلاتین تهیه‌شده از حیوان حلال‌گوشت که ذبح شرعی نشده و حیوان حرام‌گوشت حرام است. درهرصورت اگر ژلاتین دارای قسم حلال و حرام باشد و شما ندانید آنچه می خواهید بخورید از کدام قسم است درصورتی‌که از بازار مسلمین تهیه‌شده باشد محکوم‌به حلیت است.
چنانچه از يافتن صاحبش مأيوس شده ايد آن را بفروشيد و آنچه را خرج آن كرده ايد برداريد و باقيمانده پول آن را صدقه دهيد و مى توانيد خودتان آن را خريدارى كنيد. و در مورد گاو و گوساله هايى كه تلف شده اند چنانچه در نگهدارى آنها قصور و كوتاهى نكرده ايد ضامن نيستيد.
