نیت حج مستحبی به تصور عدم بلوغ و کفایت کردن از حج واجب
اگر کسی به تصور اینکه بالغ نشده است یا بهقصد وظیفه فعلیه و یا مأمور به واقعی، نیت حج استحبابی کند و بعد معلوم شود بالغ بوده است آیا حج او کفایت از حج واجب میکند؟
كسى كه تصوّر مىكرده بالغ نشده و بدینجهت به هنگام تشرّف به حج، نيّت حج مستحبی كرده و بعد معلوم شده كه بالغ بوده، حج او كفايت از حج واجب مىكند؛ همانگونه كه اگر قصدِ وظيفه فعلیه كرده و آن را اشتباهاً بر حج استحبابى تطبيق داده، كفايت از حجةالاسلام مىكند. همچنين درصورتیکه قصد مأمور به (وظيفه) واقعى را داشته است.
اجازه شوهر برای حج واجب
آیا اجازه شوهر برای حج واجب لازم است؟
اجازه شوهر در انجام واجبات و در سفر حج واجب شرط نيست، بنابراين زنی که مستطیع باشد بايد حج خود را بجا آورد؛ هرچند بهتر جلب رضايت شوهر است، ولى اگر مخالفت با شوهر موجب اختلاف شديد و عسر و حرج شود واجب نيست به حج برود.
استطاعت با گرفتن مهریه
در چه صورتی با گرفتن مهریه حج واجب میشود؟
زنى كه مهريّهاش بهاندازه هزينه حج است، اگر شوهرقدرت پرداخت آن را نداشته باشد، زن حقّ مطالبه ندارد و مستطيع محسوب نمىشود؛ و اگر زوج قادر بر پرداخت باشد و مطالبه آن براى زن مفسدهاى ندارد، درصورتیکه شوهر نفقه و مخارج زن را بپردازد، لازم است مهريّهاش را مطالبه نموده و به حج برود؛ امّا اگر مطالبه مهريّه مشكلى در زندگى زن ايجاد مىكند و ممكن است به اختلاف يا مانند آن منتهى شود، مستطيع نمىباشد.
اعاده کردن حج واجب
آيا شخصى كه حج واجب خود را انجام داده، مىتواند آن را بهقصد ما فى الذمّه اعاده كند؟
اگر حج خود را بهطور صحيح انجام داده، وجهى براى اعاده آن نيست، ولى اگر شکی در آن دارد، تكرار آن بهقصد ما فى الذمّه مانعى ندارد.
استطاعت از طریق مال حرام
آيا با پول بهدستآمده از درآمد فروش ترياک، حج بجا آورده شود، ذمه بری میشود؟ و کفایت از حج واجب میکند؟
اگر با پول تریاک مستطیع شده، مستطیع نیست ولی اگر با پول حلال مستطیع شده و با این پول به حج رفته، حجش صحیح است.
نائب گرفتن برای شخص زنده
آیا شخص زنده میتواند برای حج واجب یا مستحب نائب بگیرد؟
از طرف كسى كه زنده است (بالغ، كودك و ديوانهاى كه حج بر او مستقر نشده) فقط براى حج مستحبی مىتوان اجير كرد، مگر نسبت به كسانى كه حج بر آنها واجب شده و براثر كوتاهى آن را بجا نياوردهاند و اكنون به خاطر بيمارى يا پيرى، ناتوانى و جنون قادر بر حج نيستند، در اين صورت واجب است نايب بگيرند؛ امّا اگر زمانى استطاعت مالى پیداکرده كه استطاعت جسمى نداشته و يا راه براى او باز نبوده، حج بر وى واجب نيست و گرفتن نايب نيز واجب نمىباشد؛ نه در حيات، نه بعد از مرگ او. ولى احتياط مستحب اين است كه در زمان حیات اجير بگيرد.
انجام حج مستحب همزمان با حج واجب
آيا در يك سال میشود هم به حج واجب محرم شد هم به حج مستحبي؟
انجام دو حج در يک سال ممکن نيست.
نیت حج واجب در حج مستحبی
شخصى درگذشته حج واجبش را انجام داده و بنا داشته حج مستحبی بجا آورد، ولى از روى ناآگاهى، یا فراموشى، در نیّت احرام عمره گفته: «احرام میبندم براى عمره تمتّع از حج تمتّع از حجةالاسلام قربت الى الله» آیا چنین نیّتى به حج مستحبی او ضرر میزند؟
اینگونه نیّت اشکال دارد; مگر اینکه اشتباه لفظى باشد و قصدش این بوده عمرهای که وظیفه او است انجام دهد، ولى اسمش را از روى اشتباه حجةالاسلام گذاشته است. در این صورت صحیح است و معمولاً همینگونه است.
حکم نزدیکی محرم با همسر در انواع حج
آیا حکم نزدیکی محرم با همسر در حج واجب، مستحب و نیابتی یکسان است؟
احكام نزدیکی با همسر در حال احرام، در حج واجب و مستحب و حج نيابتى يكسان است.
ترک حج به دلیل بیماری همسر
خانومی که پول رفتن به حج را دارد ولی شوهرش بدلیل اینکه از لحاظ جسمی دارای مشکلاتی است (از جمله شب کوری و ...) مخالف رفتن اوست آیا باید برود؟
در صورتی که بعضی از پسران یا آشنایان بتوانند شوهر را اداره کنند و زن سایر شرایط استطاعت را داشته باشد واجب است به حج برود و اجازه شوهر در حج واجب شرط نیست.
اولویت رفتن به حج یا رفع نیاز دیگران
اگر بر فردی حج واجب باشد ولي ببيند كه همسايه ازلحاظ مالي ضعيف است يا كسي بواسطه نداشتن پول برای ازدواج به گناه افتاده؛ آيا اين دو كمك برای او مقدم تر و واجب تر است يا حج؟
اگر مستطیع است باید حج به جا آورد ولی چنانچه توان دارد از سوی خودش و دوستان به آن همسایه و دیگران که نیاز مالی دارند نیز کمک کند.