مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مسأله 646ـ بهتر است تا آنجا كه امكان دارد چيزى كه بر آن تيمّم مى كند گردى داشته باشد كه بر دست بماند و بعد از زدن دست بر آن، مستحبّ است دست را بتكاند كه گرد و خاك اضافى آن بريزد.

مسأله 647ـ بهتر است از تيمّم بر زمينهاى آلوده، زمين گود، کنار جاده ها و زمين شوره زار در صورتى که نمک روى آن نگرفته باشد خوددارى کند و اگر نمک روى آن را گرفته است باطل است، اگر آلودگى طورى است که بيم بيمارى از تيمّم بر آن مى رود، بايد بنابر احتياط واجب بدون تيمّم نماز بخواند و بعداً قضا کند.

مسأله 648ـ براى تيمّم بايد اوّل نيّت کند، بعد تمام دو کف دست را باهم بر چيزى که تيمّم بر آن صحيح است بزند، سپس هردو دست را بنابر احتياط واجب به تمام پيشانى و دوطرف آن از جايى که موى سر مى رويد تا ابروها و بالاى بينى بکشد و احتياط واجب آن است که روى ابروها را نيز مسح کند، سپس کف دست چپ را بر تمام پشت دست راست مى کشد و بعد از آن، کف دست راست را بر تمام پشت دست چپ.

مسأله 649ـ تيمّم بدل از وضو و بدل از غسل فرقى باهم ندارند، ولى احتياط مستحب آن است که در تيمّم بدل از غسل، بعد از مسح صورت و دست ها، یکبار دیگر دستها را بر زمین بزند و مجددا با آن پشت دست راست و سپس پشت دست چپ را مسح کند.

مسأله 650ـ تمام پيشانى و پشت دستها را بايد مسح کند و اگر مختصرى از آن را مسح نکند تيمّم باطل است، خواه عمداً باشد يا از روى فراموشى، ولى دقّت زياد هم لازم نيست، همين اندازه که بگويند تمام پيشانى و پشت دستها مسح شده کافى است.

مسأله 651ـ براى اين که يقين کند تمام پيشانى و پشت دستها را مسح کرده بايد کمى از اطراف آن را نيز داخل کند، ولى مسح ميان انگشتان لازم نيست و احتياط واجب اين است که پيشانى و پشت دستها را از بالا به پايين مسح کند و کارهاى تيمّم را پشت سر هم به جا آورد و اگر ميان آنها بقدرى فاصله دهد که صورت تيمّم از بين برود باطل است.

مسأله 652ـ لازم نيست در موقع نيّت معيّن کند که تيمّم او بدل از غسل است يا بدل از وضو، همين اندازه که قصد اطاعت امر الهى را دارد کافى است، حتّى اگر يکى را به جاى ديگرى نيّت کند امّا قصد او اطاعت امر واقعى الهى باشد صحيح است.

مسأله 653ـ بنابر احتياط واجب بايد اعضاى تيمّم و کف دستها پاک باشد، ولى اگر کف دست نجس باشد و نتواند آن را آب بکشد بايد با همان وضع تيمّم کند.

مسأله 654ـ بايد براى تيمّم، موانع را از اعضاى تيمّم برطرف کند و اگر انگشترى در دست دارد بيرون آورد، همچنين اگر موى پيش سر روى پيشانى افتاده آن را بايد کنار زند، حتّى اگر احتمال قابل توجهى مى دهد که مانعى در کار باشد بايد جستجو نمايد.

مسأله 655ـ هرگاه پيشانى يا پشت دستها يا کف دستها زخم باشد و پارچه يا چيز ديگرى بر آن بسته است که نمى تواند باز کند، يا ضرر دارد، بايد با همان حال تيمّم کند.

مسأله 656ـ کسى که خودش توانايى بر تيمّم ندارد بايد نايب بگيرد، يعنى کسى دستهاى او را بر زمين زند، و اگر ممکن نيست، بر زمين بگذارد و بعد با دست خودش او را تيمّم دهد، اگر اين هم ممکن نباشد بايد نايب دست خود را بر چيزى که تيمّم بر آن صحيح است بزند و بر پيشانى و دستهاى او بکشد.

مسأله 657ـ بعد از فراغت از تيمّم اگر شک کند که درست انجام داده يا نه، اعتنا نکند و اگر در اثنا شک کند احتياط واجب آن است که برگردد و قسمت مشکوک را دوباره انجام دهد.