مساله 612- در هفت مورد بايد بجاي وضو يا غسل تيمم کرد:اول: عدم امکان تهیه آب به اندازه وضو و غسل.دوم: عدم امکان استفاده از آب.سوم: خوف از استعمال آب.چهارم: خوف از هلاکت خود و همراهانپنجم: عدم وجود آب بیش از مقدار تطهیر.ششم: غصبی بودن آب یا ظرف آن.هفتم: تنگی وقت.
مسأله 613ـ هرگاه انسان در شهر و آبادى باشد و آب پيدا نکند بايد آنقدر جستجو نمايد تا از پيدا کردن آب مأيوس شود، امّا اگر در بيابان است چنانچه کوهستانى و يا زمين پست و بلند است يا به واسطه درخت و مانند آن عبور از آن مشکل مى باشد بايد در هر يک از چهار طرف به اندازه پرتاب يک تير که در قديم با کمان پرتاب مى کردند به جستجوى آب رود (1) و اگر زمين هموار و بى مانع است بايد در هر طرف به اندازه مسافت دو تير جستجو کند، ولى هر طرفى که يقين دارد آب نيست جستجو لازم ندارد و هرگاه بعضى از چهار طرف هموار و بعضى پست و بلند است بايد در هر طرف طبق دستور خودش عمل نمايد.ــــــــــــــــــــــــــــ1. مرحوم علاّمه مجلسى در شرح «من لا يحضره الفقيه» مقدار پرتاب تير را دويست گام معيّن کرده است و ظاهر اين است که تيرانداز متعارف از اين مقدار تجاوز نمى کند.
مسأله 614ـ هرگاه اطمينان دارد که آب در محلى دورتر از اين مقدار، موجود است و وقت نماز نيز تنگ نشده، بايد به سراغ آن برود، مگر اين که مشقّت فوق العاده اى داشته باشد، ولى اگر احتمال دهد يا گمان داشته باشد که آب در فاصله دورتر است جستجو لازم نيست.
مسأله 615ـ انسان مى تواند شخص ديگرى را که مورد اطمينان اوست به جستجوى آب بفرستد و نيز اگر يک نفر از طرف چند نفر برود کافى است.
مسأله 616ـ هرگاه قبل از وقت نماز جستجو کند و آب پيدا نکند چنانچه تا وقت نماز در همان جا بماند لازم نيست دوباره به جستجوى آب برود مگر اين که تغييرى در اوضاع محل پيدا شده باشد و همچنين اگر براى يک نماز جستجو کند براى نمازهاى ديگر تا تغييرى پيدا نشده جستجو لازم نيست.
مسأله 617ـ هرگاه وقت نماز تنگ است و اگر جستجوى آب کند وقت مى گذرد و يا خطرى وجود دارد، جستجو لازم نيست، ولى اگر بتواند مقدارى جستجو کند همان مقدار لازم است.
مسأله 617ـ هرگاه وقت نماز تنگ است و اگر جستجوى آب کند وقت مى گذرد و يا خطرى وجود دارد، جستجو لازم نيست، ولى اگر بتواند مقدارى جستجو کند همان مقدار لازم است.
مسأله 618ـ اگر عمداً به جستجوى آب نرود تا وقت نماز تنگ شود گناه کرده، ولى نمازش با تيمّم صحيح است.
مسأله 619ـ کسى که يقين دارد آب پيدا نمى کند و به جستجوى آب نرود و با تيمّم نماز بخواند بعد از نماز بفهمدکه اگر جستجو مى کرد آب پيدا مى شد نمازش باطل است، همچنين اگر بعد از جستجو، تيمّم کرده و نماز خوانده و بعداً بفهمد آب در آن جا وجود داشته بنابر احتياط واجب نماز را اعاده کند و اگر وقت گذشته قضا نمايد.
مسأله 620ـ کسى که وضو دارد و مى داند اگر وضوى خود را باطل کند نمى تواند وضو بگيرد، چنانچه ضرر يا مشقّت فوق العاده اى ندارد بايد وضوى خود را براى نماز نگه دارد، حتّى اگر احتمال قابل توجّهى بدهد که آب براى وضو پيدا نخواهد کرد و يا اين که قبل از وقت نماز وضو دارد و مى داند بعداً دسترسى به آب ندارد، احتياط واجب آن است که وضوى خود را نگه دارد.
مسأله 621ـ هرگاه فقط به مقدار وضو يا غسل آب دارد و مى داند اگر آن را بريزد آب پيدا نمى کند، چنانچه وقت نماز داخل شده باشد ريختن آن حرام است و احتياط واجب آن است که پيش از وقت نماز هم اين کار را نکند، همچنين اگر احتمال عقلايى مى دهد که اگر آب را بريزد آب ديگرى به دستش نمى رسد احتياط واجب آن است که آب را نگه دارد و در تمام اين صورتها اگر آب را بريزد کار خلافى کرده امّا نماز او با تيمّم صحيح است.
مسأله 622ـ هرگاه آب در چاه باشد و بواسطه عدم توانايى يا نداشتن وسيله، دسترسى به آب ندارد، بايد تيمّم کند و همچنين اگر مشقّت فوق العاده داشته باشد که عادتاً مردم آن را تحمّل نمى کنند.
