مسأله 682ـ هنگامى انسان مى تواند مشغول نماز شود که يقين به داخل شدن وقت پيدا کند، يا لااقل يک مرد عادل خبر از ورود وقت دهد، اذان شخص وقت شناس و مورد اطمينان نيز کافى است و اگر گمان قوى به دخول وقت از راههاى ديگر پيدا کند نيز کفايت مى کند، خواه از روى ساعت صحيح باشد يا غيرآن.
مسأله 683ـ کسانى که به واسطه وجود مانع در آسمان (مانند ابر و غبار) و يا گرفتارى در زندان و يا نداشتن بينايى چشم، نمى توانند يقين به دخول وقت پيدا کنند، چنانچه گمان قوى داشته باشند مى توانند مشغول نماز شوند.
مسأله 684ـ هرگاه مطابق دستورهاى بالا مشغول نماز شود و در بين نماز بفهمد که هنوز وقت داخل نشده، نماز او باطل است، همچنين اگر بعد از نماز بفهمد که تمام نماز را پيش از وقت خوانده بايد نماز را اعاده کند، ولى اگر در بين نماز يا بعد از نماز بفهمد وقت داخل شده بود نمازش صحيح است.
مسأله 685ـ هرگاه انسان بر اثر غفلت و فراموشى مشغول نماز شود بى آن که از دخول وقت با خبر گردد چنانچه تمام نمازش در وقت واقع شده باشد صحيح است و اگر همه يا قسمتى از آن پيش از وقت بود نمازش باطل است.
مسأله 686ـ هرگاه بعد از نماز شک کند نماز را در وقت خوانده يا نه، نماز او صحيح است، به شرط آن که هنگام شروع نماز غافل از وقت نباشد ولى اگر در بين نماز شک کند، نماز او باطل است و بايد پس از دخول وقت اعاده کند.
مسأله 687ـ در تنگى وقت اگر انجام مستحبّات نماز باعث شود مقدارى از واجبات در خارج وقت واقع گردد بايد آن مستحبات را ترک کند (مانند قنوت و اقامه).
مسأله 688ـ کسى که به اندازه يک رکعت نماز وقت دارد بايد تمام نماز را به نيّت ادا بخواند، ولى تأخيرانداختن نمازتا اين حد حرام است، بنابر اين اگر به اندازه پنج رکعت تا مغرب وقت داشته باشد نماز ظهر و عصر را به نيّت ادا بخواند و به همين ترتيب ساير نمازها.
مسأله 689ـ يکى از مستحبات مؤکّد اين است که نماز را در اوّل وقت فضيلت آن بخوانند و در روايات راجع به آن بسيار سفارش شده است و هرچه به اوّل وقت فضيلت نزديکتر باشد بهتر است.
مسأله 690ـ کسانى که داراى عذرى هستند و يقين دارند عذرشان تا آخر وقت برطرف مى شود واجب است صبر کنند و چنانچه يقين داشته باشند عذر باقى مى ماند، صبر کردن واجب نيست، امّا اگر احتمال مى دهند برطرف شود احتياط واجب آن است که صبر کنند، مگر در مورد تيمّم که مى توانند در چنين صورتى در اوّل وقت نماز بخوانند.
مسأله 691ـ کسى که مسائل نماز يا شکّيات و سهويّات را نمى داند و احتمال مى دهد در نمازش پيش آيد بايد براى يادگرفتن اينها نماز را از اوّل وقت تأخير بيندازد، ولى اگر اطمينان دارد که مى تواند نماز را بطور کامل تمام کند جايز است در اوّل وقت مشغول نماز شود.
مسأله 692ـ هرگاه در نماز مسأله اى پيش آيد که حکم آن را نمى داند مى تواند به يکى از دو طرفى که احتمال مى دهد به قصد رجاء عمل کند و بايد بعد از نماز مسأله را سؤال کند که اگر باطل بوده دوباره بخواند (و احتياط آن است طرفى را که بيشتر احتمال مى دهد بگيرد).
مسأله 693ـ هرگاه ببيند مسجد نجس شده بهتر اين است اوّل مسجد را تطهير کند بعد نماز بخواند، همچنين اگر طلبکارى ايستاده و طلب خود را مطالبه مى کند، اگر نماز و مقدّمات آن وقت زيادى را بگيرد واجب است اوّل تطهير مسجد کند و اداء دين نمايد بعد نماز بخواند، اگر بر خلاف اين دستور عمل کند معصيت کرده ولى نمازش صحيح است و در تنگى وقت، نماز مقدّم است.
