مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مسأله 1604ـ اگر نداند که آبيارى با آب باران بوده يا با آب چاه و مانند آن، فقط بيست يک بر او واجب است.

مسأله 1609ـ اگر انسان در چند شهر که فصل آنها با يکديگر اختلاف دارد، يعنى زراعت و ميوه آنها در يک وقت به دست نمى آيد، گندم يا جو يا خرما و انگور داشته باشد، همه آنها محصول يک سال حساب مى شود و چنانچه چيزى که اوّل مى رسد به اندازه نصاب باشد بايد زکات آن را بدهد و زکات بقيّه را هر وقت به دست آيد مى پردازد و اگر آنچه اوّل مى رسد به اندازه نصاب نباشد، صبر مى کند تا بقيّه آن برسد، اگر روى هم رفته به مقدار نصاب شود زکات آن واجب است.

مسأله 1598ـ هرگاه انسان گندم و جو، يا خرما، يا انگور را بخرد و بداند فروشنده زکات آن را داده زکات بر او واجب نيست و اگر شک کند باز چيزى بر او لازم نيست، ولى اگر بداند زکات آن را نداده است، معامله نسبت به مقدار زکات باطل است مگر اين که حاکم شرع اجازه دهد، در اين صورت قيمت مقدار زکات را از فروشنده مى گيرد و اگر اجازه ندهد زکات را از خريدار خواهد گرفت و در صورتى که خريدار قيمت آن را به فروشنده داده مى تواند از او پس بگيرد.

مسأله 1599ـ اگر وزن گندم و جو و خرما و کشمش موقعى که هنوز تر است به حدّ نصاب برسد و بعد از خشک شدن کمتر از اين مقدار شود زکات آن واجب نيست.

مسأله 1613ـ هرگاه کسى که بدهکار است و زراعتى نيز دارد فوت کند و ورثه پيش از آن که زکات زراعت واجب شود دين او را از اموال ديگرى بدهند، هرکدام از ورثه سهمش به اندازه زکات برسد بايد زکات را بدهد امّا اگر دين او راقبل از واجب شدن زکات نپردازند، چنانچه مال ميّت فقط به اندازه دين است زکات واجب نمى شود.

مسأله 1602ـ مقدار زکات گندم و جو و خرما و انگور در صورتى که از آب باران، يا قنات و نهر و سد و يا رطوبت زمين مشروب شود، ده يک است و اگر با آب چاههاى عميق و نيمه عميق و کم عمق، يا بهوسيله دلو و دست و حيوان از چاه يا رودخانه آب بکشد و آن را مشروب سازد زکات آن بيست يک است.

مسأله 1605ـ هرگاه زراعت با آب باران و نهر مشروب شود و احتياجى به آب چاه نداشته باشد امّا با آن نيز آبيارى گردد و اين کار تاثيرى در محصول نداشته باشد زکات آن ده يک است و اگر بعکس با آب چاه آبيارى شود و آب باران بر آن ببارد امّا تأثيرى نگذارد زکات آن بيست يک است.

مسأله 1594ـ اگر قبل از دادن زکات مقدارى از انگور و خرما و جو وگندم را مصرف کنديا به ديگرى بدهد بايد زکات آن را بپردازد.

مسأله 1607ـ مخارجى را كه براى زراعت كرده از جمله قیمت بذری که برای زراعت پاشیده، می¬تواند از محصول کم کند و زکات بقیّه را بپردازد؛ هر چند احتیاط مستحب آن است که کم نکند.

مسأله 1608ـ هرگاه درخت انگور يا خرما را بخرد قيمت آن مسلّماً جزءِ مخارج نيست و اگر خرما يا انگور را پيش از رسيدن بخرد احتياط واجب آن است که پول آن را نيز از محصول کم نکند، همچنين پولى را که براى خريد زمين مى دهد جزءِ مخارج نيست.

مسأله 1595ـ اگر مالک بعد از واجب شدن زکات بميرد بايد زکات را از مال او بدهند، ولى اگر قبل از واجب شدن زکات بميرد زکات بر عهده ورثه است، يعنى سهم هر کدام به اندازه نصاب رسد بايد زکات خود را بدهد.

مسأله 1597ـ هرگاه زراعت يا باغى را قبل از واجب شدن زکات خريدارى کند زکات بر عهده مالک جديد است و اگر بعد از آن که زکات واجب شده بخرد، زکات بر عهده فروشنده يعنى مالک قديم است.