şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

Qadınların iddə saxlamalarının müxtəlif fəlsəfələri vardır və yalnız uşağa qalmaq məsələsinə aid deyil. Ona görə də şəriətin qeyd etdiyi bütün hallarda qadın iddə saxlamalıdır, istər sonsuz olsun, istərsə uşaqlığı götürülmüş olsun, istərsə də fərzən bir neçə ilə öz ərindən ayrı yaşamış olsun. Bütün bu hallarda iddə saxlamalıdır.

Zinadan hamilə olan qadının iddəsi yoxdur və zina edən şəxslə və qeyrisi ilə nikah bağlaya bilər. Əgər onun talağını versə, iddəsi iqra ilədir və yaxud 3 aydır və doğuş meyar deyil. Yaxınlıq baş verməmiş təmizliyə (tohre qeyri-müvaqəə) gəldikdə isə, hamilədə bu şərt lazım olmadığına görə, ona talaq verə bilər. Buna görə də aybaşı olmursa, üç ay gözləyib sonra ərə gedə bilər.

Əgər İslam dinini qəbul etmənizdən iki il keçirsə, İslamı qəbul etdiyiniz zamandan sizin iddəniz başlamışdır. Ərinizin bu işdən xəbəri var idisə və sizin iddəniz zamanında müsəlman olmamışdırsa, iddəniz sona çatmış və o ərinizdən ayrılmışsınız. Talağa da ehtiyac yoxdur.

Məsələdə fərz olunanlara görə iddə sona çatdıqdan sonra yenidən əqd siğəsini oxumaları ehtiyat vacibdir və əbədi haram deyil.

Məsələdə fərz olunanlara görə iddə sona çatdıqdan sonra yenidən əqd siğəsini oxumaları ehtiyat vacibdir və əbədi haram deyil.

Belə şəxslər talaqda şahidlik etmək üçün kifayət edir və adil sayılırlar.

Əgər sözü gedən nikah əqdi əvvəlcədən qızın məsləhətinə olmamışdısa, əqd bünövrədən batildir. Əgər onun məsləhət olduğunu fərz etsək, qızın bundan artıq gözləməsi onun həddən artıq məşəqqətinə səbəb olursa, oğlanın vəlisi (qəyyumu) bu qızın talaq siğəsini icra edə bilər. Sonra kiminlə istəsə, evlənə bilər.

Əgər sözü gedən nikah əqdi əvvəlcədən qızın məsləhətinə olmamışdısa, əqd bünövrədən batildir. Əgər onun məsləhət olduğunu fərz etsək, qızın bundan artıq gözləməsi onun həddən artıq məşəqqətinə səbəb olursa, oğlanın vəlisi (qəyyumu) bu qızın talaq siğəsini icra edə bilər. Sonra kiminlə istəsə, evlənə bilər.

Bəli, bu iki şahid, oğlanın nəzərində adil olsalar, əleyhinə yəqin əldə olunmayıncaya qədər kifayətdir.

Bu barədə fəqihlərin arasında fikir ayrılığı vardır. Mərhum Mühəqqiq Qummi özünün “Cameuş-şitat” kitabında və Mühəqqiq Yəzdi “Ürvə” kitabına etdiyi əlavələrdə bu barədə ətraflı şəkildə bəhs açmışlar. Dəlillər məcmusundan məlum olur ki, kişinin sadəcə (belə bir) iddia etməsi ilə verilən talaq işkalsız deyil, əksinə onun üçün dəlil və sübut gətirmək lazımdır.

Zahirən bu şərt belə bir hala aid deyil. Çünki qoyduqları bu şərtdə məqsəd kişinin bir arvadla qənaətlənməsi idi. İndi isə, birinci qadın ailə həyatının hüquqlarını ayaq altına salaraq kişini çıxılmaz vəziyyətdə qoymuşdursa, o şərtə əməl etmək üçün heç bir yol qalmır. Yəni, qadının talaq üçün vəkaləti olmayacaqdır.

Bu kişi öz öhdəliklərinə əməl etməlidir. Əgər arvadı qərarsız vəziyyətdə saxlasa və bu qadın barəsində öz şəri vəzifələrinə əməl etmək istəməsə, şəriət hakimi onu talaq verməyə məcbur edəcək və talaq vermədiyi təqdirdə şəriət hakiminin özü qadının istəyi ilə ona talaq verə bilər.

Nəvələr süd əmənə məhrəmdirlər.

Süd verən bacı süd əmən uşağın atasına məhrəm olmur. Lakin bu bacının uşaqları süd əmən uşağın atasına məhrəmdirlər.

Qardaşı qızının südünü əmən qız o qadının bütün övladlarına məhrəmdir. Lakin bu iki qardaşın digər övladları bir-birləri ilə evlənə bilərlər.