مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

خمس را بايد دو قسمت كرد: يك قسمت آن سهم مبارك امام علیه‌السلام‏ است و نيم ديگر سهم سادات. سهم سادات را بايد بنابراحتیاط واجب به مجتهد داد، یا با اجازه مجتهدی که از او تقلید می‌کند به سادات فقير يا يتيم نيازمند، يا ساداتى كه در سفر وامانده‌اند و نيازمند هستند، بدهد (هرچند در محل خود فقير نباشند) ولى سهم امام علیه‌السلام را در زمان ما بايد به مجتهد عادل که از او تقلید می‌کند يا نماینده‌ی او تحویل داد تا در مصارفى كه مورد رضاى امام علیه‌السلام است از مصالح مسلمين مخصوصاً اداره‌ی حوزه‌هاى علميّه و مانند آن مصرف كند.

سيّد بودن سادات از راه‌های زير ثابت می‌شود:1 - دو نفر عادل سيّد بودن او را تصديق كند (يك نفر نيز كافى است).2- در شهر و منطقه خود مشهور باشد كه سيّد است، خواه اين شهرت سبب يقين شود يا گمان.

سادات به خاطر افتخاری که از طریق انتساب به پیامبر (صلی‌الله علیه و آله) داشتند سعی می‌کردند نسب و شجره‌نامه خود را حفظ کنند و نسل بعد از نسل به فرزندان خود برسانند و الآن شجره‌نامه‌های زیادی از شجره سادات نزد علمای انساب است.

خمس منزل مسكونى و اسباب و اثاثیه منزل و وسيله سوارى (اگر دارید) را با شما مصالحه كرديم. بقيّه اموال و دارایی‌ها مانند پول نقد و پس‌انداز و مطالبات و مواد خوراکی موجود در منزل و همچنین مواد مصرفی را محاسبه کنید بدهی‌هاى مربوط به آن را كسر كرده، خمس باقيمانده را يكجا يا تدريجاً ارسال فرمايید.

اگر زمان اولین دریافت حقوق را به یاد دارد، سال خمسی بر اساس زمان دریافت اولین حقوق، روشن می‌شود و اگر بر مبالغی که هزینه شده است سال خمسی بگذرد به اصل و سود آن خمس تعلق می‌گیرد. اگر زمان دریافت اولین حقوق را به یاد ندارد و از درآمد یازده ماه منتهی به ثبت‌نام، هزینه کرده است (دوازده ماه تمام از زمان دریافت حقوق نگذشته باشد) به اصل و سود آن خمس تعلق نمی‌گیرد و اگر از ذخیره قبل از آن بوده باشد، اصل و سود آن خمس دارد.

زمین‌ها يا مغازه‌هایی كه بايد خمس آن‌ها حساب شود گاهى به‌مرورزمان قيمت بالايى پیداکرده‌اند كه به طبع خمس آن‌ها سنگين می‌شود؛ درواقع ارزش امروز آن بايد مخمّس شود ولى ما اجازه می‌دهیم اگر كسى نتواند ارزش امروز آن را حساب كند (كه معمولاً همين است) به ارزش روز خريد خمس را حساب كنند و اگر بعداً آن را فروخت، مقدار تفاوت قيمت روز خريد و امروز را حساب كنند و خمس آن را بپردازند. البته اگر قيمت زمان خريد بسيار ناچيز باشد ما می‌گوییم قيمتى بين خريد و ارزش امروز را محاسبه كنند و اگر بعداً فروختند خمس باقى آن را بپردازند.

به مقداری که یقین دارد به قیمت روز بپردازد.

درصورتی‌که هرکدام از آن‌ها هرچند به صورتی تخمینی به حدنصاب رسیده باشد باید زکاتش پرداخت شود.

هرگاه طلا و نقره‏اى كه دارد جنس خوب و بد يا عيار کم‌وزیاد داشته باشد، زكات هركدام را از همان مى‏دهد، ولى بهتر آن است كه زكات همه را از نوع مرغوب بدهد.

با توجه به آنچه نوشته‌اید، چهل رأس اول هم در نصاب دوم لحاظ می‌شود.

در فرض سؤال، ارزش ریالی مخارج را از قیمت تقریبی کل گوسفندان کسر کند.

تفاوتى میان مایعات نیست. انفجار یا سقوط هواپیما و همچنین تصادف اتومبیل نیز همین حکم را دارد، یعنى پسر از تمام اموال پدر مطابق سهم خود ارث می‌برد و ارث او به ورثه‌اش می‌رسد، همچنین پدر نسبت به اموال پسر.