تبعیت پیرو مذهب شافعی مطابق فتاوای مذهب شیعه
با عنايت به اینکه مذهب شيعه و شافعى ازنظر اصولى بسيار به هم نزدیکاند و علماى عظام شيعه و اهل سنّت نيز بر اين موضوع واقفاند، اینجانب كه پيرو مذهب شافعى هستم در بسيارى از موارد از فتاواى حضرتعالی تقليد مىنمايم. آيا تقليد اینجانب صحيح است؟
تقليد شما اشكالى ندارد.
رجوع به روحانی مورد اعتماد محل برای تشخیص اعلم
با توجه به اینکه اكثر مکلفین عادتاً دسترسى به اهل خبره ندارند، آيا براى تشخيص اعلم مىتوانند به روحانى محلى ثقه رجوع كرده و به گفته او اعتماد كنند؟
آرى مىتوانند به روحانى محل، كه مورد اعتماد آنهاست، رجوع كنند.
تکلیف عبادات بعد از اطلاع از اشتباه بودن تقلید
تکليف فردي که قبلاً از مجتهدي تقليد میکرده و اعمال خود را مطابق فتواي او انجام میداده و الآن متوجه اشتباه خود در انتخاب مرجع شده، چيست؟
اگر با تحقيق مرجعش را انتخاب کرده، اعمال گذشته او قضا ندارد.
احتیاط واجب و مستحب
فرق احتیاط مستحب و احتیاط واجب چیست؟
در جايى كه مجتهد صريحاً فتوا ندارد، بلكه مىگويد احتياط آن است كه فلان گونه عمل شود، اين احتياط را «احتياط واجب» مىگويند و مقلّد يا بايد به آن عمل كند و يا به مجتهد مساوی یا مجتهدی که بعد از مرجع تقلید فرد، اعلم از دیگر مجتهدان باشد مراجعه نمايد ولی اگر فتواى صريحى داده، مثلاً گفته اقامه براى نماز مستحب است، سپس گفته احتياط آن است كه ترك نشود، اين را «احتياط مستحب» مىگويند و مقلّد میتواند به آن عمل كند يا نكند.
تقلید زن مجتهد
اگر زنى به مقام اجتهاد برسد آیا بر او نیز تقلید حرام است؟
در این مسئله فرقى میان مرد و زن نیست.
تأخیر در انجام عبادات به فتوای مرجع خود
دخترى طبق فتواى مرجع تقليدش 13 سالگى را مبناى تكليف خود قرار داده و بعدازآن به شما رجوع كرده. آيا لازم است نماز و روزههاى 9 تا 13 سالگىاش را قضا كند؟
عمل او طبق فتواى مرجع تقليدش درست بوده است و نيازى به قضا نيست.
تفاوت جاهل قاصر و مقصر نسبت احکام
فرقى بين جاهلی که دسترسی به کسی یا چیزی ندارد تا علم پیدا کند و کسی که دسترسی دارد ولی پیگیری نکرده در کدام موارد از احکام میباشد؟
در شروطى كه شرط واقعى هستند فرقى بين جاهلی که دسترسی بهجاهل قاصر (کسی یا چیزی ندارد تا علم پیدا کند) و جاهل مقصر (کسی که دسترسی دارد ولی پیگیری نکرده) نيست و فقدان اين شروط درهرصورت عمل را باطل مىكند، مانند طهارت از حدث يا استقبال قبله به معناى اينكه پشت به قبله نباشد همچنين وقت نماز و يا اركان نماز امّا بعضى شروط، شرط علمى هستند و در آنها ملاك علم مكلّف است. در هنگام فقدان اینگونه شروط بين جاهل قاصر و مقصر فرق است و فقط جاهل قاصر معذور مىباشد مثل طهارت از خبث يا شرايط لباس مصلى يا افعالى در نماز كه ركن نيستند.
عمل به قوانین و مقررات مصوب دولت و مجلس شورا و شورای نگهبان
کسانى که مجتهد نیستند واجب است در مسائل شرعى و احکام غیرضروری دین از دستورات مجتهد جامعالشرایط تقلید کنند، آیا در مسائل سیاسى و حکومتى نیز چنین است مثلاً در نظام جمهورى اسلامى ایران آیا اطاعت از قوانین و مقررات دولت که به تصویب مجلس شوراى اسلامى و تأیید شوراى نگهبان رسیده، واجب شرعى است؟
باید از قوانینى که در بالا شرح دادید تخلّف نکنند.
گمان به اعلم بودن یک مجتهد
اگر مكلّف بعد از مراجعه به اهل خبره، ظن (گمان) به اعلم بودن يك مجتهد داشته باشد، آيا در اين صورت لازم است مطابق ظن خود عمل كند؟
احتياط آن است كه مطابق ظن خود عمل كند.
حکم عمل بدون تقلید
کسی که مدتی بدون تقلید اعمال خود را انجام داده و بعداً آگاه به مسئله تقلیدشده حال تکلیفش نسبت به اعمالی که قبلاً انجام داده چیست؟
هرگاه كسى مدّتى اعمال خود را بدون تقليد انجام داده، سپس تقليد كند، اگر اعمال سابق، مطابق فتواى اين مجتهد باشد صحيح است وگرنه نظر مرجع خود را درباره آن سؤال کرده و مطابق آن عمل میکند.