دیهی غیر معیّنه بودن ارش و جاری شدن احکام دیه در آن
اگر میزان آن به ثلث برسد به نصف تقلیل مییابد یا نه؟ آیا اصولاً ارش همان دیه غیر معیّن است و طبعاً آثار و خواص گوناگون آن را دارد، یا جبران صدمه و خسارتى است نظیر خسارتهای دیگر؟
ارش دیه غیر معیّن است و غالب احکام آن را دارد و ارشِ مربوط به زن هرگاه به ثلث دیه کامله برسد به نصف تقلیل پیدا میکند.
حکم تنصيف ارش زنان در بيش از ثلث ديه
با توجه به اینکه ديه زن درجایی که بيش از ثلث کل ديه باشد، به نصف تقليل مييابد؛ بفرماييد: اگر مقدار ارش، بيش از ثلث کل ديه باشد یا مجموع دیه و ارش به ثلث برسد آيا به نصف تقليل مييابد؟ (مثلاً درجایی که کل ديه 5 ميليون تومان است و ارش 2 ميليون تومان برآورد شده است)
تفاوتى بین دیه و ارش در این مسئله نیست و حکم در ارش نیز جاری است، البته محاسبه مجموع در صورتى صحیح است که هردو مربوط به یک جنایت باشد.
از بین رفتن پوست بدن در اثر سوختگی
شخصى با ریختن بنزین بر یک نفر و شعلهور کردن آن، وى را سوزانیده و به قسمتهایی از بدن وى صدماتى وارد نموده است، بهنحویکه پوست آن قسمت از بدن از بین رفته، ولى بههرحال صدمات سوختگى ترمیم پیداکرده است، مستدعى است مرقوم فرمایید:الف) جنایت مزبور دیه دارد یا ارش؟ب) برفرض داشتن دیه چه مقدار تعیین میگردد؟ج) برفرض داشتن (دیهیا ارش) هزینه درمان و عملیات جرّاحى براى رفع نقص وارده و بهبودى صدمات وارده به عهده چه کسى است؟الف) جنایت مزبور دیه دارد یا ارش؟ب) برفرض داشتن دیه چه مقدار تعیین مى گردد؟ج) برفرض داشتن (دیه یا ارش) هزینه درمان و عملیات جرّاحى براى رفع نقص وارده و بهبودى صدمات وارده به عهده چه کسى مى باشد؟
دیهای ندارد بلکه ارش دارد و احتیاط واجب آن است که هزینه درمان زائد بر ارش را نیز شخص جانى بپردازد.
تعیین کننده ی مقدار ارش
آیا تعیین ارش با قاضى است، یا حاکم شرع، یا کارشناس خبره و مورد وثوق (در شرایط فعلى، کارشناس پزشکى قانونى)؟
تعیین ارش با کارشناس مورد اعتماد و اهل خبره است که تعیین کند خسارت وارد بر مجنىٌّ علیه چند درصد بوده است و حکم نهایى را قاضى صادر مى کند.