تخییر در سجده بر فرش در روضه مطهره یا سجده بر سنگفرش در غیر انجام
کسی که میتواند در جایی که سنگفرش است نماز خود را اقامه کند اگر به محلی که ثواب بیشتری دارد مانند روضه مطهره برود و بر فرش سجده کند، آیا نمازش صحیح است؟
حاجى مخيّر است نماز را در محلی كه ثواب فراوانى دارد (مانند روضه مطهره مسجدالنبی)، امّا مجبور است بر فرش سجده كند بجا آورد، يا درجایی كه ثواب كمترى دارد، ولى مىتواند بر سنگ سجده نمايد.
طریقه نماز بر ویلچر یا صندلی
کسی که روی ویلچر یا صندلی نشسته چگونه باید نماز بخواند و آیا لازم است کفشهای خود را خارج کند و مهر را به پیشانی بچسباند؟
حجاج محترمى كه در نماز جماعت اهل سنّت بر روى ويلچر يا صندلى نماز مىخوانند، به هنگام ركوع كمى خم مىشوند و به هنگام سجده كمى بيشتر و نمازشان صحيح است و لازم نيست کفشهای خود را بيرون آورند، يا مهر به پیشانی بچسبانند.
اشتباه در محاسبه ایام اقامت و قصد ده روز کردن
کسی که در محاسبه ایام اقامت اشتباه کرده و به تصور اینکه ده روز میماند نمازهایش را کامل خوانده اما بعداً متوجه شده اشتباه کرده و کمتر از ده روز اقامت دارد تکلیف نمازهایش چیست؟
شخصى كه قصد كرده تا پايان روز ترويه (هشتم ذیالحجه) در مکه اقامت كند و به تصوّر اینکه از آغاز ورودش تا روز هشتم ذیالحجه ده روز خواهد بود نمازهايش را تمام خوانده، سپس متوجّه شود كه ده روز اقامت نخواهد داشت، بايد نمازها را شكسته بخواند و آنچه را تمام خوانده قضا كند.
چگونگی تخمیس اموال قبل از بجا آوردن حج
کسی که حساب خمسی نداشته و قصد دارد حج بجا آورد، چگونه باید خمس اموال خود را محاسبه کند؟
شخصى كه حساب خمسى ندارد هرگاه بخواهد به حج مشرّف شود بايد به اموال خود رسيدگى كند. چنانچه تاريخ اولین درآمدش را بداند، آنچه از اموال و دارايىها كه بر مبناى اولین درآمد، سال بر آن گذشته خمس دارد و اگر تاريخ اولین درآمد را نداند، آنچه در طول سال نزد او بوده خمس دارد و آنچه مشكوك است خمس ندارد و تخميس لباس احرام كفايت نمىكند، بلكه بايد تمام هزينه حج يا عمره تخميس گردد؛ و بسیار بجاست كه حجاج محترم از اين فرصت الهى استفاده كرده و آنها كه تاکنون تمام اموالشان را تخميس نكردهاند خمس آن را بپردازند تا هم به وظيفه واجب خويش عمل كنند و هم مشمول بركات الهى شوند.
خمس حج بذلی
کسی که حجی به او بذل شده است آیا نسبت به خمس آن تکلیفی دارد؟
هرگاه شخصى هزينه حج ديگرى را بپردازد و باذل اهل وجوهات شرعيّه نباشد، چنانچه يقين به وجود خمس در پول مزبور نباشد حج او اشكالى ندارد و اگر يقين به وجود خمس در آن دارد، لازم است خمس آن را بپردازد.
سجده بر پشت دست
کسی که تصور می کرده سجده بر سنگ فرش های مسجد الحرام یا مسجد النبی صحیح نیست و بر پشت دست خود سجده کرده، آیا نمازش صحیح است؟
چنانچه حاجى شيعه نمازش را بهگونهای انجام دهد كه معلوم نباشد حتّى موافق نظر اهل سنّت است، مثل اینکه بر پشت نمازگزاران صف جلو سجده كند (آنگونه كه بعضى از عوام اهل سنّت به هنگام ازدحام انجام مىدهند)، يا اتّصال صفوف را مراعات ننمايد، بايد نمازش را اعاده كند.
تخمیس قسمتی از اموال برای حج
کسى که حساب سال ندارد و خمس نمیپردازد، آیا شرعاً میتواند فقط مقدارى از اموال را مخمّس کند و به حج برود؟
این کار جایز است; ولى اگر میخواهد از حج خود بهطور کامل نتیجه بگیرد تمام اموال خود را پاک کند.
وصیت به انجام حج بدون تأمین مخارج آن
پدرم وصیت نموده كه بهجا او حج بروم، درصورتیکه چيزى به ارث نگذاشته است. آيا عمل به اين وصیت واجب است؟ آيا مىتوانم براى خودم به مکه بروم و كسى را اجير كنم تا از طرف پدر حج بجا آورد؟ آيا قربانى براى او و خودم هر دو واجب است؟
اگر مالى از خود نگذاشته، بر شما واجب نيست براى او حج بجا آوريد؛ و اگر خودتان مايل باشيد، مىتوانيد كسى را در انجام نايب بگيريد كه براى او حج بجا آورد و هرکدام بايد يك قربانى ذبح كنيد.
محتلم شدن در مسجدالحرام یا مسجدالنبی (ص)
وظیفه شخصى که در مسجدالحرام يا مسجدالنبى محتلم شود، چیست؟
بايد فوراً خارج شود و براى خروج از مسجد تيمّم بدل از غسل جنابت مىكند؛ مگر اینکه زمان خروج كمتر از زمان تيمّم باشد، كه بدون تيمّم فوراً خارج مىشود.
کمتر از یکدرهم بودن قیمت لقطه حرم
وظیفه حاجی نسبت به لقطه ای که کمتر از یکدرهم ارزش داشته و آن را برداشته، چیست؟
اگر لقطه (گمشده) حرم را برداشت، چنانچه قيمت آن كمتر از یکدرهم باشد مىتواند آن را تملّك و مصرف نمايد و اگر تملّك نكرد و كوتاهى ننمود ضامن نيست، ولى اگر بدون قصد تملّك آن را نزد خود نگاه داشت و در نگهدارى آن كوتاهى و تفريط كرد، ضامن است و اگر قصد تملّك كرد و قبل از آنکه آن را مصرف كند صاحبش پيدا شد، بايد آن را به صاحبش بازگرداند.
بیشتر از یکدرهم بودن قیمت لقطه حرم
وظیفه حاجی نسبت به لقطه ای که بیشتر از یکدرهم ارزش داشته و آن را برداشته، چیست؟
هرگاه لقطه حرم را، كه یکدرهم يا بيشتر ارزش دارد بردارد، بايد اگر مىتواند آن را به شخصى مطمئنى بسپارد تا در صورت امكان يك سال در جستجوى صاحبش باشد و اعلام كند و اگر بعد از يك سال صاحبش پيدا نشد و اميدى به پيدا شدن صاحبش ندارد، آن را صدقه مىدهد، ولى چنانچه پس از صدقه دادن، صاحبش پيدا شود و راضى به صدقه نگردد، احتياط واجب آن است كه قيمت آن را به او بدهد و درهرحال تملّك چنين لقطهاى جايز نيست و چنانچه تملّك كند مالك نمىشود و ضامن آن است و اگر از ابتدا نسبت به پيدا كردن صاحبش کاملاً مأيوس باشد مىتواند بلافاصله آن را از طرف صاحب اصلى به شخص نيازمندى صدقه دهد.