محدوده نماز طواف در پشت مقام ابراهیم
اینکه فرمودهايد: «واجب است نماز طواف را پشت مقام بجا آورند» پشت مقام تا چه اندازه است؟ آيا مىتوان حدّ معيّنى براى آن فرض كرد؟
اين امر عرفى است؛ يعنى مردم بگويند نماز او پشت مقام است.
اين امر عرفى است؛ يعنى مردم بگويند نماز او پشت مقام است.
واجب است بعد از طواف واجب، دو ركعت نماز بخواند و احتياط واجب آن است كه اين نماز را پشت مقام ابراهيم بجا آورد، ولى لازم نيست متّصل به آن باشد؛ بلكه همين اندازه كه بگويند پشت مقام ابراهيم بجا آورده كافى است.
عمره او صحيح است و بايد براى حج تمتّع محرم شود و هنگامیکه براى اعمال مکه به مکه بازگشت، نماز طواف عمره را پشت مقام ابراهيم بجا مىآورد و احتياط آن است كه نماز سابق را قبل از طواف حج تمتّع بخواند.
محل نماز طواف واجب بنا بر احتیاط واجب پشت مقام ابراهيم است، ولى اگر فشار جمعیت زياد باشد، مىتواند دریکی از دو طرف مقام ابراهيم، يا عقبتر از مقام، نماز بخواند، بهخصوص در مواقعى كه جمعیت طواف كننده بهقدری زياد است كه صفوف طواف کنندگان به پشت مقام ابراهيم مىرسد و خواندن نماز در انجام مشكل مىشود، در اين حال نبايد اصرار بر خواندن نماز در نزديكى مقام ابراهيم داشت، بلكه بايد درجایی كه اين مشكل وجود ندارد خوانده شود و كارهايى كه بعضى از عوام انجام مىدهند، مانند اینکه گروهى دستبهدست هم مىدهند و حريمى براى نمازگزاران موردنظر درست مىكنند، هيچ ضرورتى ندارد و اگر براى طواف کنندگان، يا ساير نمازگزاران ايجاد مزاحمت كند، خالى از اشكال نيست، بلكه بايد عقبتر بروند تا جايى كه مزاحم طواف کنندگان نباشد.
اين كار در صورت مزاحمت جايز نيست و مىتواند در نقاط ديگر مسجدالحرام آنها را انجام دهد، زيرا تمامى نقاط مسجدالحرام داراى فضيلت است.
بايد نمازش را در پشت مقام ابراهيم اعاده كند و اعاده اعمال بعد لازم نيست.
خواندن نماز طواف واجب پشت مقام ابراهيم جزء شرايط است و جنبه حكم وضعى دارد، ولى اگر براثر ازدحام نتواند نماز را پشت مقام بخواند تا جايى كه مزاحمتى براى طواف کنندگان نداشته باشد عقبتر مىرود.