مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر هر دو معامله جدی باشد، مانعى ندارد.

آرى صحیح است و این موارد مالیت نداشته و معامله آن‌ها باطل است.

چنانچه در قرارداد شركت بین خودشان شرط کرده باشند که هرکدام از شرکا به‌تنهایی می‌توانند خریدوفروش‏ نمايند، در این صورت معامله یکی از آن‌ها به‌تنهایی صحیح می‌‌باشد ولی اگر شرط کرده باشند که فقط يكى از آنان معامله كند تنها معامله آن فرد معینی صحیح می‌‌باشد و اگر هیچ‌یک از اين دو مطلب را شرط نكنند هیچ‌کدام بدون اجازه ديگرى نمى‏تواند با آن سرمايه معامله كند.

باید صاحب آن را پیدا کند و پول آن را به او بدهد و اگر به‌هیچ‌وجه صاحب آن پیدا نشد باید پول آن را به شخص فقیری صدقه بدهند.

در دو مورد می‌‌توان باوجود عیب بعد از تحويل گرفتن مال معامله را فسخ کرد. 1. اگر حيوان معيوبى را بخرد و قبل از گذشتن سه روز عيب ديگرى پيدا كند بازهم مى‏تواند آن را پس دهد.2. اگر فقط براى خريدار تا مدّتى حقّ فسخ قرار داده‌شده باشد و در آن مدّت مال عيب ديگرى پيدا كند در اين صورت نيز مى‏تواند معامله را فسخ كند هرچند آن را تحويل گرفته باشد.

هرگاه مجتهد جامع‌الشرایط به‌عنوان تعزیر از آن‌ها بگیرد سپس بفروشد، خریدن آن اشکالى ندارد.

اگر این کار در عرف عقلا نوعى حقّ مالکیت محسوب شود، هرچند این حق ناشى از توافق بین‌المللی باشد، خریدوفروش و اجاره یا وقف آن جایز است.

هرگاه جنسى را نقد بفروشند هرکدام از خريدار و فروشنده بعد از معامله مى‏تواند جنس يا پول خود را مطالبه كند و آن را تحويل بگيرد، تحويل دادن خانه و زمين و مانند این‌ها به اين است كه آن را طورى در اختیار خريدار بگذارند كه بتواند در آن تصرّف كند و تحويل دادن اشياء منقول مانند فرش و لباس به اين است كه آن را طورى در اختيار خريدار بگذارند كه اگر بخواهد به‌جای ديگرى ببرد مانعى نباشد.

درصورتی‌که معامله کامل شده و ثمن آن پرداخت‌شده، فروشنده باید به وظیفه خود عمل کند و الا خسارت‌ها را باید بپردازد.

فروختن اجناس تقلّبى كه خريدار از وضع آن خبر ندارد موجب بطلان معامله می‌‌گردد مانند فروختن شير مخلوط با آب يا روغنى كه آن را با پيه يا چيز ديگرى مخلوط کرده‌اند که به اين عمل «غش» می‌گویند و يكى از گناهان كبيره است؛ از پيغمبر اكرم صلی‌الله عليه و آله نقل‌شده است كه فرمود: «كسى كه در معامله با مسلمانان غِش كند، يا به آن‌ها ضرر برساند، يا تقلّب و حيله نمايد از ما نيست و هر كس با برادر مسلمانش غِش كند خداوند بركت را از روزى او مى‏برد و راه معاش او را مى‏بندد و او را به خودش وامى‏گذارد.

هرگاه جنس تقلّبى مانند روغنى را كه با چیزی غیر از روغن مخلوط كرده بفروشد، چنانچه آن را معيّن كرده، مثلاً بگويد اين روغن را مى‏فروشم مشترى هر زمان متوجّه شد مى‏تواند معامله را فسخ كند، ولى اگر آن را معيّن نكند، بلكه بگويد فلان مقدار روغن را مى‏فروشم امّا هنگام تحويل دادن جنس تقلّبى تحويل دهد، مشترى مى‏تواند آن را پس بدهد و جنس سالم بگيرد.

هرگاه جنسى را در شهرى با وزن يا پيمانه معامله مى‏كنند و در شهر ديگر با شماره يا مشاهده، بايد در هرکدام طبق عرف آن محل رفتار نمايند.