مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

جايى از لب و مانند آن‌که انسان نداند جزء ظاهر بدن است يا باطن، اگر نجس شود بايد آن را آب بكشد.‌

هرگاه خونى از پشه بيرون آيد و نداند خونى است كه تازه از او مكيده، يا از خود پشه است پاك؛ ولى اگر بداند هنوز خون جزء بدن ‏پشه نشده ‏نجس است.‌

اگر شك كنيم چيز نجسى استحاله شده يا نه نجس است.

هرگاه شك كند كه زمين نجس با آفتاب خشک‌شده يا نه يا چيزى مانع تابش آفتاب بوده يا نه و يا قبلاً عين نجاست را برطرف كرده است يا نه آن زمين نجس است.

هرگاه انسان چيزى را آب بكشد و يقين كند پاک‌شده، بعد شك كند كه آن را درست آب‌کشیده يا نه آن چيز پاك است، مگر اين‏كه بداند كه در حال شستن توجّه نداشته است.

هرگاه شك كند كه آب نجس به باطن چيزى رسيده يا نه باطن آن پاك است.‌

آبى كه به‌اندازه كر يا بيشتر بوده، چنانچه شك كنيم از كر افتاده حكم آب كر را دارد و به‌عکس، اگر آبى كمتر از كر بوده و شك داريم كر شده، حكم آب كمتر از كر را دارد.‌

هرگاه آبى مطلق بوده، شك كنيم مضاف شده يا نه مانند سیلاب‌هایی كه نمى‏دانيم به آن آب مى‏گويند يا نه حكم آب مطلق را دارد، يعنى می‌توان چيزهاى نجس را با آن شست و وضو گرفت و غسل كرد، امّا به‌عکس اگر آبى مضاف بوده، شك داريم مطلق شده، حكم آب مضاف را دارد.‌

آنچه غیر از یقین باشد شک است و ظن احتمال قوی‌تر را می‌گویند.‌

هرگاه سومی اجازه می‌دهد که در مسائلی که حتی در حیات میت به فتوای او عمل‌نکرده‌اید باقی بمانید عمل شما به فتاوای میت اشکالی ندارد ولی به عقیده ما احتیاط آن است که در فتاوایی که عمل‌نکرده‌اید باقی نمانید.‌

تنها در مواردى که در زمان حیات مرجع متوفی به فتواى او عمل‌نکرده‌اند، یا لااقل شک در عمل دارند، می‌توانند به فتواى مرجع زنده عمل کنند. ولى اگر اعلمیت مرجع حىّ نسبت به متوفی ثابت شود، در تمام مسائل می‌توانند از مرجع زنده تقلید کنند.‌

هرگاه مدّتى تقليد كرده امّا نمى‏داند تقليد او صحيح بوده يا نه نسبت به اعمال گذشته اشكالى ندارد، (اعمالی که در گذشته انجام داده محکوم به صحت است هرچند نسبت به صحت تقلید شک داشته باشد زیرا شک بعد از عمل صحیح نیست و قاعده فراغ جاری می‌شود امّا براى اعمال فعلى و آينده بايد تقليدش را صحيح كند ولی درجایی که اصلاً تقلید نکرده اگر اعمال سابق، مطابق فتواى مجتهد انتخابی‌اش باشد صحيح است وگرنه نظر مرجع خود را درباره آن سؤال کرده و مطابق آن عمل می‌کند.)‌