تعریف وکالت
عنوان وکالت که در احکام با آن روبرو میشویم به چه معنایی است؟
«وكالت» آن است كه انسان كارى كه شرعاً میتواند در آن دخالت و تصرّف كند به ديگرى واگذار نمايد تا از طرف او انجام دهد، مثلاً كسى را وكيل كند كه خانه او را بفروشد، يا همسرى را براى او عقد كند و درصورتیکه شرايط در آن جمع باشد صحيح است.
وکالت داشتن دادگاه از سوی شاکی در قبول کفالت کفیل
نظر به اینکه در کفالت ایجاب کفیل و حداقل قبول مکفولله شرط است، در مواردى که شاکى به دادگاه مراجعه و طرح دعوا میکند، آیا دادگاه از باب اینکه امر رسیدگى به وى محوّل گردیده، مجاز است که بهجای مکفولله، قبول را انجام دهد؟ (همانگونه که این مطلب از فتواى بعضى از فقها که کفالت را در تعزیرات جایز میدانند، استفاده میگردد)؛ و درصورتیکه دادگاه مجاز است، آیا میتواند قبول کفالت را به پاسگاه محوّل کند؟
عقد کفالت، مانند سایر عقود، قابل انجام از طریق وکالت است; و معمولاً مردمى که به دادگاهها مراجعه میکنند وکالت در اینگونه امور را به دادگاهها، یا کسانى که از سوى دادگاه وکالت دارند میسپارند.
وکالت از طرف موکل در محاکم
نظر حضرتعالی راجع به وکالت در دعاوى از طرف موکل نزد محاکم چیست؟
هرکس میتواند براى دفاع از خویشتن وکیل انتخاب کند که براى اثبات حقّش او را یارى دهد.
مشروع بودن یا نبودن مادّه 55 قانون وکالت
نظر مبارک را در خصوص مشروع بودن یا نبودن مادّه 55 قانون وکالت که متن آن به شرح زیر است، مرقوم فرمایید: «وکلاى معلّق و اشخاص ممنوع الوکالة و بهطورکلی هر شخصى که داراى پروانه وکالت نباشد، از هرگونه تظاهر و مداخله در عمل وکالت ممنوع است. اعم از اینکه عناوین تدلیس، از قبیل مشاوره حقوقى و غیره اختیار کند، یا اینکه بهوسیله شرکت و سایر عقود، یا عضویت در مؤسسات، خود را اصیل دعوا قلمداد نماید؛ و متخلّف از یک الى شش ماه به حبس تأدیبى محکوم خواهد شد. «
حکم مزبور براى کسانى که اجازه وکالت ندارند، ظاهراً جنبه تعزیرى دارد؛ و مقیّد ساختن وکالت به اجازه، به خاطر عناوین ثانویه است؛ زیرا آزاد گذاشتن آن در شرایط فعلى، سبب سوءاستفاده و مفاسد عظیمى میشود. بنا بر آنچه گفته شد، مشروعیت مادّه مزبور بعید به نظر نمیرسد.
وکالت در وام خرید کالا
وام خرید کالا و مانند آن باید چگونه باشد که دریافت سود در برابر آن شرعا اشکالی نداشته باشد؟
چنانچه به صورت عقود شرعیه درآید مانعی ندارد؛ مثلاً شما به وکالت از بانک جنس را نقداً بخرید و بعد آن جنس را از شرکت به صورت اقساط و قیمت بالاتر برای خودتان بخرید.
وکالت وکیل تعین شده از سوی ولی طفل هنگام بلوغ او
ولی قهری ولایتا از طرف طفل صغیر خود وکالتی داده است وضعیت این وکالت پس از رسیدن طفل به سن رشد و کبارت چگونه خواهد بود؟ آیا وکالت همچنان معتبراست یا مرتفع میگردد؟
هنگامیکه صغیر کبیر شود میتواند وکالت را ابطال کند و یا آن را امضاء کرده و ادامه دهد.